پس از جهش خیرهکننده قیمت روی در این هفته، این محصول توانست یکی از بهترین عملکردهای قیمتی در بازار فلزات پایه را با رشدی بیش از 20 درصد در سال جاری به نام خود به ثبت رساند. این روند در کنار عملکرد کم نظیر در سال گذشته سرانجام پس از یک دهه قیمت روی را از مرز سه هزار دلا در هر تن فراتر برد.
تجربه تلخ یک دهه اخیر
در بسیاری از برهههای زمانی یک دهه گذشته روی به عنوان یکی از کم جاذبهترین محصولات معاملاتی در بازار لندن شناخت می شد. از آنجایی تولید این محصول همراه با بسیاری از محصولات دیگر مانند سرب، مس و نقره صورت میگیرد و این محصولات از معادنی مشترک استخراج میشوند، بسیاری از تولیدکنندگان در سالهای گذشته توجه زیادی به سودآوری فرآیند تولید نداشته و اقدامی را برای سر و شامان بخشیدن به روند عرضه و تقاضای این محصول به عمل نیاورده بودند.
تعداد بسیار زیاد تولیدکنندگان و گستردگی جغرافیایی تولید روی نیز عامل دیگری در زمینه عرضه بیرویه این محصول در سالهای گذشته به حساب میآید. به عنوان شاهدی بر این مدعا میتوان به آمار تولید ارائه شده از سوی شرکت Hindustan Zinc در مورد 10 تولیدکننده بزرگ معدنی روی اشاره کرد.
با توجه به ارقام سالانه تولید معدنی روی، 10 تولیدکننده بزرگ این محصول تنها حدود یک سوم تولید جهانی را در اختیار دارند.
عوامل حمایت کننده از قیمت
روند کنونی رشد قیمت روی که بیشتر از ناحیه کمبود عرضه ناشی شده است، به جریان حاکم بر بازار این محصول در پنج سال گذشته باز میگردد. عدم سرمایهگذاری جدید در تولید معدنی روی و تعطیلی تعداد ملموسی از معادن تولید این محصول، وضعیت کمبود عرضه را در دو سال اخیر رقم زد.
به گفته مدیر عامل شرکت عظیم معدنی MMG، تعطیل معادنی مانند Lisheen pit شرکت Vedanta در ایرلند و معدن Century شرکت MMG در استرالیا حدود یک میلیون تن از عرضه سالانه روی در بازار 13 میلیون تنی این محصول را از سال 2012 تاکنون پایین آورده و این روند تا سال 2020 نیز ادامه خواد یافت. به گفته اندرو میشل مور، ورود پروژههای جدید به مدار تولید نیز در بهترین حالت میتواند نیمی از این میزان عرضه را به بازا بازگرداند.
علاوه بر این دو معدن، در سال 2015 نیز شرکت Glencore میزان تولید دو معدن McArthur River و Mount Isa در استرالیا را در واکنش به افت قیمتها در این سال کاهش داد که اثر این رویداد در سال گذشته میلادی نمایان شد.
افت عرضه در کنار افزایش ملموس تقاضا از سوی چین به علت رونق شدید بازار مسکن این کشور باعث شد تا با بروز کمبود عرضه روی، در سال 2016 با جهش بیش از 60 درصدی قیمت این محصول مواجه شویم. این روند در سال جاری نیز ادامه یافته و همین امر به کاهش سطح ذخایر روی در بازارهای معاملاتی به کمترین سطح از سال 2007 منجر شده است.
احتمال تغییر جهت بازار:
رشد قیمت روی از ابتدای سال 2016 تاکنون وضعیت معادن تعطیل شده این محصول را تغییر داده است. شرکت Nyrstar که به عنوان دومین واحد بزرگ ذوب روی و یکی از تولیدکنندگان بزرگ معدنی این محصول در جهان شناخته میشود در سال جاری اعلام کرد که قصد بازگشایی دو پروژه تولیدی خود در آمریکای شمالی را دارد تا بدین ترتیب سطح تولید در این منطقه را از کمتر از صد هزار تن در سال 2016 به 220 هزار تن در سال 2019 میلادی برساند.
همچنین Hindustan Zinc که از زیرمجموعههای Vedanta به حساب آمده و دومین تولیدکننده بزرگ معدنی روی در جهان شناخته میشود قصد دارد سطح تولید سرب و روی از معادن خود را در سال مالی منتهی به مارس 2018 به 950 هزار تن برساند که در صورت وقوع این امر تولید روی این شرکت بیش از 100 هزار تن افزایش مییابد.
همچنین انتظار میرود که پروژه Dugald River شرکت MMG در 12 ماه آینده به مدار تولید وارد شود که در این صورت 170 هزار تن بر عرضه معدنی روی در جهان افزوده خواه شد.
در این میان باید بهان نکته اشاره کرد که سطح تولید روی به عناون محصول جانبی از پروژه مشترک تولید مس شرکت Glencore با چند غول معدنی جهان در معدن روباز Antamina شیلی نیز افزایشی به میزام 60 هزار تن را در یک سال گذشته به ثبت رسانده است.
روند افزایش عرضه اما به اینجا ختم نمیشود. در معدن روباز Red Dog شرکت Teck Resources در آلاسکا یک رگه روی جدید کشف شده که با وجود سختی استحصال، دارای عیار بالایی در سطح 24 درصد است. عیار کلی این معدن در حال حاضر در سطح 14درصد است و بالا بودن 10 درصدی عیار این رگه جدید میتواند بسیار اغواکننده به نظر آید.
در کنار تمام این موارد نظر میرسد که در قیمتهای کنونی روی میتوان شاهد افزایش تولید در معادن شرکت Glencore در استرلیا بود که همین امر نیز میتواند فشا عرضه را بیش از پیش بالا ببرد.
دیوید فیکلینگ
تحلیلگر بلومبرگ