«دنیای بورس» به بازی حق تقدم سهام در بازار سهام و استفاده از آن به عنوان جایگزین اختیار خرید سهام اشاره کرده بود. به این ترتیب که فعالان بازار با خرید حق تقدم (مشابه هزینهای که بابت پریمیوم در بازار آپشن پرداخت میشود) و عدم استفاده از آن به دنبال سودهای بیشتری با مبالغ کمتر هستند. این در حالی است همانطور که میزان سود احتمالی میتواند بالا باشد از سوی دیگر بار زیان نیز بسیار سنگینتر خواهد بود.
پارس خودرو به منظور بهبود وضعیت صورتهای مالی اقدام به افزایش سرمایه سنگین 235 درصدی کرد. از این مقدار 174 درصد به افزایش سرمایه از محل آورده نقدی و بیش از 61 درصد آن به افزایش سرمایه از محل مازاد تجدید ارزیابی داراییها اختصاص داشت. این افزایش سرمایه سنگین باعث شد که به ازای هر سهم «خپارس» 1.74 سهم از «خپارسح» در بازار معامله شود. در نتیجه 11 میلیارد و 781 میلیون حق تقدم سهام پارس خودرو به منظور معامله در بازار آزاد شد که البته بخش زیادی از آن در اختیار سهامداران عمده (متناسب با درصد مالکیت آنها) بود. این حجم بالا از حق تقدم فضا را برای برخی از فعالان بازار فراهم آورد تا به این طریق بتوانند خاطرات شیرین کسب سودهای هیجانی حداکثری را مشابه با پایان سال گذشته زنده کنند. به این ترتیب «خپارسح» در 28 آذر در 83 ریال بازگشایی شد.
این در حالی بود که قیمت هر سهم «خپارس» در بازار تنها معادل 892 ریال بود. در صورتیکه خریدار حق تقدم در قیمت 83 ریال قصد شرکت در افزایش سرمایه را داشت و باید به ازای هر سهم مبلغ 100 تومان را به حساب بانکی وابسته به پارس خودرو واریز میکرد. در نتیجه خریداران در آن زمان هر سهم 892 ریالی «خپارس» را 21 درصد گرانتر میخرید (1083 ریال). استدلال در خرید این حقتقدم همانطور که در بالا اشاره شد امید به رشد قیمت سهم تا پایان مهلت دو ماه استفاده از حق تقدمها است. به نوعی بازار عطش خود برای یک بازار پررونق آپشن در اینجا نشان میدهد. نوسانات سود و زیان در اینگونه سرمایهگذاری بسیار بالاتر از حالت عادی است و ریسک بالاتری را به همراه دارد.
کسانی که در روز بازگشایی آغازکننده و به نوعی لیدر این حرکت بودند طی روزهای بعد سودهای کلانی را به جیب زدند. با فرض خرید در روز آغازین و فروش در سقف قیمتی این حق تقدم (5 دی) بازدهی 50 درصدی به ثبت میرسد. البته باید به این موضوع اشاره کرد اگر هجوم برای خرید این حق تقدم با پول هوشمند انجام شده باشد مطمئنا به ریسک بالای آن آگاه بوده و قبل از رسیدن به سقف با مشاهده تزلزل روند صعودی اقدام به فروش و خروج از حق تقدم کردهاند. از سوی دیگر در صورتیکه خریدارن واقعا به ارزندگی این حق تقدم اعتقاد داشتهاند که در دام هیجان بازار افتاده و به احتمال فراوان بخشی از سهام را در سبد خود نگه داشته از منافع آینده آن برخوردار شوند. بر این اساس میزان کسب بازدهی از آنچه در ظاهر مشاهده میشود، کمتر است.
میزان زیان چقدر است؟
در شرایط کنونی بلوک حق تقدم پارس خودرو در قیمت 10 ریال در بازار عرضه میشود. آخرین قیمت «خپارسح» در 13 بهمن و معادل 55 ریال بوده است. بر این اساس خریداران آخرین روز معاملاتی حق تقدم سهام پارسخودرو قبل از بسته شدن برای انجام مراحل افزایش سرمایه ضرر 82 درصد را تجربه کردهاند؛ به این معنا که سرمایه یک میلیون تومانی این خریداران به 180 هزار تومان کاهش یافته است. البته همچنان انتظار برای انجام این بلوک وجود دارد ولی با توجه به قیمت 90 تومانی هر سهم پارس خودرو به نظر میرسد معامله کنونی نیز با مشکل مواجه شود. زیرا امکان خرید خرد سهم در قیمت 90 تومان کنونی سهام وجود دارد. ممکن است انجام معامله حق تقدم، خود سوختی برای رشد قیمتی سهم اصلی باشد. از سوی دیگر ممکن است این بلوک برای برخی از حقوقیهای علاقهمند به سهام خودرویی جذاب باشد که البته تعداد آنها زیاد نیست.