آیا موعد فروش سهام فرارسیده است؟ | سرنوشت بورس پس از رکوردشکنی ده‌ساله

12:39 - 1400/01/21
شاخص کل بورس تهران امروز (یکشنبه) با رشد بیش از 15800 واحدی معادل 4.4 درصد همراه شد؛ بیشترین میزان رشد روزانه شاخص در ده سال گذشته. در روال عادی معاملات سهام با توجه به محدودیت دامنه نوسان حداکثر میزان رشد شاخص کل حدود 5 درصد است. بر این اساس شاخص سهام حدود 90 درصد پتانسیل رشد روزانه خود را در معاملات یکشنبه محقق کرد. حال در شرایطی که صف‌های خرید به جا مانده‌اند و احتمال جهش شاخص در ساعت نخست معاملات فردا نیز در همین حدود وجود دارد این سوال مطرح می‌شود که آیا واقعا موعد فروش سهام فرارسیده است؟
آیا موعد فروش سهام فرارسیده است؟ | سرنوشت بورس پس از رکوردشکنی ده‌ساله

دنیای بورس: به حدی تب خرید بالا است و صف‌های خرید سهام سنگین هستند که صحبت از خرید سهام چندان محلی از اعراب ندارد. به صورت مشخص اگر موفق شده باشید که سفارش سر خطی را در معاملات دو روز اخیر سهام وارد کنید احتمالا سود خوبی را در کوتاه‌مدت خواهید داشت. در این میان برخی از نمادها نیز صف خرید نداشتند که امروز به یک نماد با پتانسیل رشد که امکان خرید آن برای عموم معامله‌گران وجود داشت پرداخته شد؛ این گزارش را از این‌جا بخوانید.  

بر بورس چه گذشت؟

احتمالا همه در جریان اتفاقات اخیر بورس تهران بودند و نیازی به توضیح چندانی در این خصوص نیست و در این‌جا تنها چند نکته را به اختصار شرح می‌دهیم. بورس به دنبال ترور شهید سپهبد قاسم سلیمانی و انتظار برای یک درگیری نظامی مستقیم با آمریکا با صف‌های فروش سنگین در معاملات شنبه هفته گذشته مواجه شد. شاخص بورس تهران در چهارشنبه دو هفته قبل و دقیقا قبل از شوک اخیر در سطح 384 هزار واحد قرار گرفته بود. اما با سقوط بیش از 30 هزار واحدی در هفته گذشته به کمتر از 354 هزار واحد در معاملات چهارشنبه رسید. التهاب منطقه تا به حدی اوج پیدا کرده بود که انتظار شروع یک جنگ بیش از همیشه وجود داشت.

در بامداد روز چهارشنبه به دنبال تحقق وعده انتقام سخت موشک‌باران پایگاه‌های آمریکایی در عراق توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی انجام شد. به دنبال این موضوع شدت استرش میان سرمایه‌گذاران به اوج خود رسید و همه در انتظار پاسخ طرف مقابل به موشک‌باران بودند که می‌توانست به آغاز علنی جنگ ختم شود، اما طرف مقابل پا پس کشید. به صورت مشخص در تمامی روزهای هفته گذشته و تا پایان معاملات چهارشنبه استرس قابل توجهی معامله‌گران سهام و کل جامعه را فراگرفته بود. اما در عصر روز چهارشنبه و در حالی‌که بورس به استقبال تعطیلات پایان هفته می‌رفت در کنفرانس خبری آمریکایی‌ها نشانه‌ها از کاهش تنش بروز پیدا کرد و به دنبال آن نیز طلا و نفت در بازار جهانی سقوط کردند و دلار نیز در بازار داخل طی روز پنجشنبه تا بیش از 600 تومان افت را تجربه کرد. به این ترتیب بازارها در مسیر بازگشت به قبل از شوک قرار گرفتند و همین انتظار از بورس نیز وجود داشت.

یک نکته مثبت برای مخاطبان «دنیای بورس» نیز در نیم ساعت پایانی معاملات چهارشنبه (سناریو رالی پرشتاب صعودی سهام و انتظار برای رشد محسوس بورس در هفته آینده (این هفته) مطرح شد که اگر سایت و کانال تلگرامی را رصد کرده بودید و جسارت ریسک را داشتید سود خوبی را تاکنون کسب کرده‌اید. آن‌چه در این گزارش مطرح شده بود دقیقا مفهومی از ریسک و بازدهی را برای معامله‌گران نشان می‌داد. ریسک وقوع جنگ که البته با توجه به عدم پاسخ سریع آمریکایی‌ها تا حدود زیادی فروکش کرده بود و در نقطه مقابل فرصت کاهش تنش‌ها و بازگشت تقاضا به سهام. بورس در شرایط کنونی رشد پرشتابی را در پیش گرفته است که یکی از دلایل آن دقیقا به فروکش تنش‌های شدید نظامی در منطقه است.

اما این تمام ماجرا نیست و برای یافتن مسیر آتی بورس باید جزئیات بیشتری را از معاملات هفته گذشته بررسی کرد.

بورس عزم سقف‌شکنی دارد

چند نکته وجود دارد که از نظر کارشناسی و معامله‌گری باید به صورت جداگانه بررسی شود. در هفته گذشته اقداماتی از سوی سازمان بورس برای کاهش التهاب فروش سهام به کار گرفته شد که انتقادات شدید کارشناسی را دارد ولی از نگاه معامله‌گری فرصت کسب سود در کوتاه‌مدت را فراهم آورده است. خرید خالص حقوقی‌ها و با محوریت صندوق توسعه بازار حدود 4400 میلیارد تومان بود. یعنی این‌که هر چه حقیقی‌ها عرضه کرده بودند حقوقی‌ها خریدند و اما این رویه در نمادهای بزرگ و مورد توجه بازار بیش از همه چشم‌گیر بود. در نمادهای «وبملت»، «خودرو»، «رمپنا»، «فملی» و «فولاد» مجموع خالص خرید حقوقی‌ها در هفته گذشته به حدود 900 میلیارد تومان رسیده بود که سهام بانک ملت و ایران‌خودرو به تنهایی نزدیک به 470 میلیارد تومان از این عدد را به خود اختصاص دادند. اتفاقا این نمادها در معاملات روزهای اخیر در میان نمادهای با بیشترین تقاضای خرید قرار گرفته‌اند و صف‌های خرید بیش از هزار میلیارد تومانی را دارا هستند.

اما خرید حقوقی‌ها چه معنی برای ما دارد؟ باید گفت بورس یک رالی پرشتاب را از اواخر آبان شروع کرده بود و انتظار برای یک اصلاح سنگین نیز وجود داشت اما باید گفت که اتفاقا فعالان بازار سهام با شانس شوک موقت غیراقتصادی شدیدی در هفته گذشته مواجه شدند. اصلاح به این بهانه رخ داد اما شانس ماجرا از آن‌جا بود که همه لزوم اصلاح سهام را فراموش کردند و همه وزن اصلاح قیمتی در هفته گذشته را به شوک غیراقتصادی مرتبط دانستند و همه نیز در بازار بسیج شده بودند تا یکبستگی را در بازار سرمایه نشان دهند. حال در شرایطی که سهام مسیر نزولی را در پیش گرفته بود این‌بار حقوقی‌ها با نقدینگی خود روح تازه‌ای را به سهام دمیدند. حال این قطعات پازل را کنار یکدیگر بگذارید. در بازارهای مالی پس از یک شوک سنگین اگر عامل شوک بدون اثر واقعی حذف شود در عمده موارد رالی پرشتابی را به دنبال دارد. این موضوع در بازارهای بین‌المللی و پس از عبور از شوک بارها مشاهده شده است و البته تشخیص این‌که شوک به پایان رسیده یا خیر همان جدال ریسک و بازدهی است که نمونه آن در معاملات چهارشنبه گذشته مورد اشاره قرار گرفت.

حقوقی‌ها سهام شرکت‌هایی را خریدند که اتفاقا از نگاه بازار در میان لیدرها قرار داشتند. «خودرو»، «وبملت»، «فملی» و «فولاد» یا دیگر نمادهای بزرگ از گروه بانکی یا سایر صنایع هر یک از جمله نمادهای بزرگ بازار هستند که طی سالیان گذشته جای خود را در ذهن معامله‌گران به عنوان لیدر پیدا کرده‌اند.

ورق بورس روز شنبه چرخید و قدرت چرخش به حدی زیادی بود که حتی حادثه دلخراش سقوط هواپیما و اتفاقات پیرامون آن نیز نتوانست معاملات را تحت تاثیر قرار دهد. در چنین شرایطی دلیلی برای ایست سهام در روزهای آتی مشاهده نمی‌شود مگر یک دلیل.

خیز بورس به سمت 400 هزار واحد؟

صف‌های خرید بزرگان سهام در معاملات امروز، در کنار  عبور از یک پیچ خطرناک تاریخی دیگر و حمایت قابل توجه حقوقی‌ها در هفته گذشته نشان از جهش شاخص در یک ساعت نخست معاملات فردا دارد، با فرض این‌که اتفاق خاصی تا فردا رخ ندهد. در انتظار جهش چشم‌گیر قیمت سهام احتمالا در معاملات فردا سقف قبلی شاخص کل بورس تهران شکسته شود. در چنین شرایطی بسیاری از نمادها بار دیگر به سطوح قیمتی قبل از شوک اخیر نزدیک می‌شوند؛ البته برخی از نمادها امروز نیز از سطوح مزبور فراتر رفته‌اند.

اتفاقات هفته گذشته و نحوه حمایت حقوقی‌ها، کاهش دامنه نوسان سهام و همچنین اخبار از خرید سهام با وام یا تصویب خارج از نوبت آیین‌نامه تجدید ارزیابی و احتمال معافیت مالیاتی همیشگی برای این افزایش سرمایه همه از این موضوع حکایت داشت که دولت و ارکان آن عزم جزمی را برای رشد سهام دارند. خرید حقوقی‌ها کف‌های قدرتمندی را برای لیدرهای بازار ایجاد کرده‌اند. سیاست‌های سازمان بورس گرچه از نگاه کارشناسی اشتباه بوده و در میان‌مدت به بدنه بازار ضربه‌های قابل توجهی وارد می‌کند اما ریسک کوتاه‌مدت را در ظاهر از بین برده است و همین موضوع باعث شده که حرکت‌های گله‌ای را در سهام بار دیگر شروع شود. نتیجه این موارد در کنار یکدیگر صعود ادامه‌دار بورس در کوتاه‌مدت و شاید تا پایان هفته جاری باشد تا علاوه بر آن‌که شوک غیراقتصادی جبران  شود با شارژی که سهام در هفته گذشته شد امکان ثبت رکوردهای دیگر نیز فراهم باشد.

دو نکته از حقیقی و حقوقی‌های بازار

در هفته گذشته حجم عظیمی از نقدینگی حقیقی‌ها از بازار سهام خارج شد اما این نقدینگی به راحتی و با توجه به کوتاه‌ بودن مدت زمان شوک به بازار بازخواهد گشت. این نقدینگی احتمالا از سودهای اخیر جامانده است و ممکن است در معاملات فردا و سه‌شنبه فرصت ورود به سهام پیدا کند. اما آیا این معامله‌گران بار دیگر به سهام بازمی‌گردند؟

این سوال مهمی است که می‌تواند مسیر آتی سهام را مشخص کند. جمیع شرایط که در بالا اشاره شد و همچنین داغ جا ماندن از رالی پرشتاب سهام و زیان هفته گذشته بر دل فروشندگان هفته گذشته سهام، در کنار حمایت تمام عیار از سهام در هفته گذشته همگی می‌توانند زمینه‌ای باشند که این نقدینگی بار دیگر و با قدرت بیشتری به سهام جذب شود. اما قیمت خرید این معامله‌گران تا حدود زیادی به قیمت قبل از شوک نزدیک می‌شود بر این اساس با احتمال بالا این معامله‌گران که به سهام بازمی‌گردند (پس از خروج در شوک هفته گذشته) این‌بار به سختی به فروش سهام رضایت دهند.

اما در بالا اشاره شد که صعود سهام و رکوردهای تازه کاملا در دسترس به نظر می‌رسد مگر با یک اتفاق. در هفته گذشته حقوقی‌ها حجم بالایی از سهام را خریدند این‌که این حقوقی‌ها چه زمانی می‌خواهند به شناسایی سود بپردازند نکته بسیار مهمی است که باید مدنظر قرار گیرد. بر این اساس پس از جهش سهام در ابتدای معاملات فردا احتمالا باید در انتظار واکنش حقوقی‌های بزرگ به بازگشت قیمت به سطوح قبل از شوک بود. در ظاهر احتمالا عرضه سنگین آن‌چنانی انجام نشود و فضا برای رشد ادامه‌دار فراهم شود؛ سیگنالی که ما از سیاست‌های اخیر دولت و مقام ناظر بورسی دریافت کرده‌ایم این موضوع را می‌رساند. اگر حقوقی‌ها عرضه‌های سنگینی نداشته باشند و سهام بسیاری از شرکت‌ها بتوانند از سطوح مقاومتی پیشین عبور کنند بار دیگر امکان پیشبینی نقطه پایان صعود ممتد بورس بسیار دشوارتر از قبل باشد.

شارژ جهانی سهام در پایان هفته بورس؟

دلار همچنان باید با دقت دنبال شود و افت دلار ممکن است که در نگاه بازار سیگنالی برای فروش سهام به خصوص سهام کالایی باشد در حالی‌که در واقعیت نرخ دلار در سامانه نیما رشد داشته و چشم‌انداز رشد سودآوری شرکت‌های کالایی را فراهم می‌آورد. یکی از موارد با اهمیت دیگر که به شدت توصیه می‌کنیم گزارش‌های «دنیای بورس» را در این خصوص دنبال کنید انتظار برای امضا فاز نخست توافق تجاری چین و آمریکا به عنوان دو غول اقتصادی جهان است که با کاهش ریسک اقتصادی می‌تواند واکنش مثبت قیمت کالاها مانند فلزات را به دنبال داشته باشد اگر سیگنالی از بازار جهانی نیز به بورس تهران ارسال شود در فضای کنونی باید به شارژ مضاعف بورس برای ادامه مسیر صعودی در کوتاه‌مدت در کنار موارد بالا اشاره کرد.