دنیای بورس: سهام بانک تجارت در معاملات امروز نوسانات شدید قیمتی را تجربه کرد و در نهایت به محدوده منفی معاملات کشیده شد. فاصله سقف و کف قیمتی نوسان روزانه این نماد به حدود 9 درصد رسید. گرچه پیشنهاد افزایش سرمایه 458 درصدی این سهم روی «کدال» نشست و فعالان بازار انتظار ادامه حرکت هیجانی قیمت سهم را داشتند اما رویه صعود قیمتی این سهم با عرضههای سنگین سرکوب شد. در خصوص ریشه هیجانی رشد قیمتی سهام بر مبنای افزایش سرمایه از تجدید ارزیابی داراییها پیش از این توضیحات مشخص ارائه شده بود. به هر حال بر اساس حافظه تاریخی فعالان بورس تهران نسبت به افزایش سرمایههای سنگین از تجدید ارزیابی داراییها (روز گذشته به تاریخچه افزایش سرمایه از مازاد تجدید ارزیابی داراییها در هفت سال گذشته پرداخته شد) سهام چنین شرکتهایی نیز در شرایط کنونی مسیر صعودی را در پیش گرفتهاند. با این حال سوال اصلی این است که چرا با وجود انتشار خبر افزایش سرمایه سنگین بانک تجارت فشار عرضه سهام این شرکت را به مدار منفی کشاند.
در این خصوص باید گفت بعضا انتقاداتی نسبت به ارزشگذاری داراییهای بانک تجارت عنوان میشود که میتواند یکی از عوامل تشدید فشار فروش بر سهام این شرکت باشد. نکته دیگر به احتمال شناسایی سود از سوی معاملهگران به دنبال انتشار خبر و پایان موج شایعات مرتبط با افزایش سرمایه بازمیگردد. در خصوص ارزشگذاری داراییهای بانک تجارت بعضا نسبت به ارزشگذاری حدود 13 هزار و 600 میلیارد تومانی سرمایهگذاریهای بلندمدت زیرمجموعه ایرداتی مطرح میشود. در این خصوص ارزش سرمایهگذاری ایرانیان حدود 3 هزار میلیارد تومان برآورده شده است که در خالص ارزش داراییهای این شرکت (بر مبنای سهام بورسی و قابل معامله) بر اساس صورتهای مالی نیمه نخست 97 حدود 600 میلیارد تومان است. در شرکتهای زیرمجموعه احتمالا باید دارایی با ارزشی وجود داشته باشد که اثرات آن در صورتهای مالی منعکس نشده است. بر این اساس شفافسازی در این خصوص لازم به نظر میرسد. سایر موارد نیز تا حدودی مبهم به نظر میرسد.
افزایش سرمایه مزبور اثر مثبتی بر بهبود عملیات این بانک نخواهد داشت و این موضوع در موارد مشابه (افزایش سرمایه این بانک در سال 93) قابل رصد است. آنچه در شرایط کنونی به رشد قیمتی سهام دامن زده است حافظه تاریخی از چنین افزایش سرمایههایی است و ادامه روند قیمتی نیز احتمالا به اخبار از تایید میزان افزایش سرمایه وابسته خواهد بود. بار دیگر تاکید میشود که بحث ارزندگی و روند قیمتی سهم در کوتاهمدت دو مبحث جدا است و نمیتوان قدرت نقدینگی که برای شرکت در معاملات سهام با احتمال افزایش سرمایه از تجدید ارزیابی سر و دست میشکند را نادیده گرفت.
«وبصادر» و «خودرو» روی موج شایعات
با افزایش عرضه سهام بانک تجارت، در دیگر نمادهای بازار مانند سهام ایرانخودرو و همچنین سهام بانک صادرات شاهد افزایش محسوس تقاضا بودیم. پیشنهاد هیئت مدیره بانک تجارت از افزایش سرمایه 458 درصدی توجه را به سمت نمادهایی جلب کرده است که انتظار چنین افزایش سرمایههایی را میکشند. در این خصوص پیش از این نمادهای خودرویی و بانکی که نیازمند افزایش سرمایه سنگین برای خروج از شمولیت ماده 141 قانون تجارت بودند، بررسی شد. در خصوص بانک صادرات باید به افزایش سرمایه بانکهای تجارت و صادرات در سالهای 92 و 93 توجه داشت. با توجه به لزوم خروج بانک صادرات از شمولیت ماده 141 قانون تجارت و با انتشار پیشنهاد 458 درصدی برای افزایش سرمایه این بانک، به نظر میرسد بازار انتظار پیشنهاد مشابهی را از سوی هیئت مدیره بانک صادرات میکشد.
در خصوص ایرانخودرو نیز نگاهی به لیست افزایش سرمایه از تجدید ارزیابی شرکتها میتواند علت توجه را به این نماد مشخص کند. پیش از این اشاره شده بود ایرانخودرو برای خروج از شمولیت ماده 141 قانون تجارت نیازمند به افزایش سرمایه بیش از 500 درصدی است. با توجه به این موضوع که دیگر نمادهای خودرویی مانند زیرمجموعههای سایپا در سالهای گذشته این افزایش سرمایه را انجام دادهاند به نظر میرسد فعالان بازار با توجه به پتانسیل موجود در شرکت ایرانخودرو به این نماد استقبال نشان دادهاند. با این حال همچنان نمیتوان اظهارنظر قاطعی در این خصوص ارائه کرد. پتانسیل افزایش سرمایه سنگین از محل مازاد تجدید ارزیابی داراییها برای ایرانخودرو تا حدودی مشخص به نظر میرسد با این حال باید توجه داشت که این موضوع تنها میتواند از نظر دفتری وضعیت سودآوری این شرکت را بهبود بخشد اما در نهایت این موضوع مشکلی از صنعت خودرو شامل افت شدید تولید، ضعف احتمالی تقاضا در ماههای آینده، مشکل تامین مالی و ضعف شدید منابع نقدینگی در کنار تحریمهای حاکم بر اقتصاد کشور و همچنین بهرهوری پایین صنعت خودرو، از مشکلاتی است که چشمانداز این صنعت را تیره نگه داشته است.
با این حال بار دیگر تاکید میشود که ارزندگی و رویه قیمتی سهم در کوتاهمدت میتواند دو معنای متفاوت داشته باشد. اما برای افرادی که قصد بازی در این نمادها را دارند باید آگاهی کافی در خصوص ریسکهای موجود ایجاد شود.