به گزارش دنیای بورس به نقل از دنیای اقتصاد، این رویداد، که به سرعت به یک درگیری گسترده منطقهای و حتی جهانی تبدیل شد، درسهای عمیقی از تاثیر ژئوپلیتیک بر اقتصاد به جا گذاشت. درحالیکه جهان با تنشهای مداوم روبهرو است، طلا به عنوان یک دارایی سنتی امن، نه تنها دوام آورد، بلکه با رشد خیرهکنندهای، سرمایهگذاران را به سوی خود کشاند. این شماره از دیدبان سرمایه بر اساس تحلیلهای دقیق و دادههای بازار، به بررسی تاثیرات این دو سال بر بازار طلا میپردازد و راهکارهایی برای سرمایهگذاری ایمن در طلا ارائه میدهد.
از دیدگاه علمی، درگیریهای سیاسی و نظامی مانند آنچه از ۷ اکتبر آغاز شد، تاثیر عمیقی بر بازارهای سرمایهگذاری دارند. مطالعات نشان میدهند که ریسکهای ژئوپلیتیک، با ایجاد عدم قطعیت، سرمایهگذاران را به سمت داراییهای امن سوق میدهند. برای نمونه، تحلیلهای اقتصادی بر روی ۱۰۸ کشور از ۱۹۹۰ تا ۲۰۲۱ حاکی از آن است که این ریسکها نه تنها بر ذخایر ملی تاثیر میگذارند، بلکه استراتژیهای مدیریت منابع را دگرگون میکنند و طلا را به عنوان ابزاری کلیدی برای حفظ ارزش برجسته میسازد.
رویدادهای ژئوپلیتیک مانند جنگ روسیه-اوکراین در ۲۰۲۲ یا تنشهای خاورمیانه، بازارهای جهانی را مختل کرده و طلا را به عنوان کالای سرمایهای ایمن جذابتر میکنند. بر این اساس بین ریسکهای ژئوپلیتیک و قیمت طلا در ۱۸ اقتصاد نوظهور، یک اثر انتقال قابلتوجه وجود دارد که اغلب از ریسکها به سمت طلا روانه میشود. این الگوها، که در چرخههای جنگی تکرار میشوند، الگوهای قابل پیشبینی ایجاد میکنند؛ جایی که تنشهای مسلحانه عدم قطعیت را افزایش داده و سرمایهگذاران را به حفاظت از داراییهای خود وادار میسازد.
در واقع، تحلیلهای سری زمانی بر عوامل موثر بر قیمت طلا تاکید دارند که تعارضات جهانی، بیثباتی سیاسی و عدم قطعیت، سرمایهگذاران را به سوی طلا سوق میدهند. در بازارهای سرمایهگذاری، این تاثیرات به صورت چندلایه ظاهر میشوند. شاخصهای سهام و ارزهای فیات در برابر شوکهای ژئوپلیتیک آسیبپذیرترند، درحالیکه کالاهایی مانند طلا، به دلیل ماهیت غیرقابل تعویض و تاریخیشان، مقاومت بیشتری نشان میدهند.
تحولات بازار طلا در دو سال گذشته
از ۷ اکتبر ۲۰۲۳ تا ۶ اکتبر ۲۰۲۵، بازار طلا شاهد تحولاتی چشمگیر بوده است. درحالیکه تنشهای منطقهای ادامه داشته، اونس جهانی طلا از ۱۸۳۲ دلار به ۳۹۳۷ دلار رسیده و رشدی معادل ۱۱۵درصد را ثبت کرده است. این رشد، نه تنها بازتابی از تقاضای جهانی برای این کالای امن سرمایهگذاری است، بلکه نشاندهنده تاثیر مستقیم ژئوپلیتیک بر قیمتگذاری است. در بازار داخلی ایران، گرم طلا از ۳میلیون و ۲۰ هزار و ۶۰۰ تومان به ۱۰میلیون و ۶۰۰ هزار تومان جهش کرده و با رشدی ۲۵۰درصدی، یکی از پربازدهترین داراییها بوده است. این افزایش، در حالی رخ داده که نرخ دلار در نوساناتی بین ۴۰هزار تا ۵۰هزار تومان قرار داشت، اما اخیرا به ۱۱۲۵۰۰ تومان رسیده و رشدی ۱۲۵درصدی را تجربه کرده است.
صندوقهای سرمایهگذاری در طلا که بر داراییهای مبتنی بر طلا دلالت دارند، عملکردی فراتر از انتظار نشان دادهاند. واحدهای این صندوقها رشدی ۳۳۴درصدی را رقم زدهاند، که این امر گویای جذابیت بالای آنها برای سرمایهگذاران خرد و کلان است.
این اعداد نه تنها رشد اقتصادی طلا را نشان میدهند، بلکه تاکید میکنند که در میان آشفتگیهای جهانی، طلا به عنوان یک لنگر ثبات عمل کرده است. سرمایهگذاران ایرانی، که با تحریمها و نوسانات ارزی دست و پنجه نرم میکنند، از این روند بهره بردهاند و طلا را به عنوان ابزاری برای مقابله با تورم انتخاب کردهاند.
با این حال، رشد قیمت طلا چالشهای جدیدی به همراه آورده است. بر اساس آمار رسمی پلیس آگاهی نیروی انتظامی، نگهداری طلا و ارز در منازل، سرقت از خانهها را به طور قابلتوجهی افزایش داده است. ایرنا گزارش داده که معاون مبارزه با سرقت پلیس، سرهنگ رضا موذن، اعلام کرده: «با توجه به نوسانات بازار و افزایش قیمت طلا و ارز و نگهداری آنها در منزل، میزان سرقت از منزل ۷ تا ۸ برابر نسبت به مدت مشابه سال گذشته بیشتر شده است.» وی با هشدار به شهروندان، تاکید کرده که از نگهداری این داراییها در منزل اجتناب کنند. بنابراین با وجود این ریسک، استقبال سرمایهگذاران ار ابزارهای مبتنی بر طلا نیز افزایش خواهد یافت.
در این میان، صندوقهای سرمایهگذاری طلا که گواهیهای سپرده کالایی سکه و شمشهای پذیرفتهشده در بورس کالا را معامله میکنند، گزینهای ایدهآل برای سرمایهگذاران هستند. این صندوقها، با فراهم کردن دسترسی آسان به بازار طلا بدون نیاز به نگهداری فیزیکی، ریسکهای امنیتی را کاهش میدهند و بازدهی فراتر از قیمت خام طلا ارائه میکنند. قدیمیترین این صندوقها، «طلا» است که توسط تامین سرمایه لوتوس مدیریت میشود و از تیر ماه ۱۳۹۶ فعالیت خود را آغاز کرده؛ این صندوق، با سابقهای طولانی، به عنوان گنجینهای برای تامین سرمایه لوتوس شناخته شده و بازدهی پایداری برای سرمایهگذاران فراهم آورده است.
در سوی دیگر، صندوقهای جدیدتر مانند «رزگلد»، که با مدیریت گروه مالی آرمان آتی، هفته آینده در بورس کالا پذیرش خواهد شد، نویدبخش فرصتهای تازهای هستند. صندوقهای طلا، به طور کلی، با معامله گواهیهای سپرده، شفافیت بورس را با امنیت نگهداری ترکیب میکنند و همیشه بازدهی فراتر از طلا فیزیکی برای سرمایهگذاران به ارمغان میآورند.
دو سال پس از ۷ اکتبر، جهان همچنان درگیر تنشهای ژئوپلیتیک است، اما طلا ثابت کرده که در میان توفان، لنگر ثبات است. با رشدهای خیرهکننده در بازارهای جهانی و داخلی در کنار هشدارهای امنیتی پلیس، زمان آن رسیده که سرمایهگذاران به سمت گزینههای ایمنتر حرکت کنند.