زهره صفری | کارشناس بازار سرمایه
گرچه در صورت‌های مالی شرکت‌ها، عموما بخش اصلی مربوط به سود و زیان، درآمدهای عملیاتی و بهای تمام شده کالای فروش رفته هستند، اما سایر درآمدها و هزینه‌ها نیز در برخی شرکت‌ها قابل توجه‌اند و باید در محاسبات آنها دقت شود. در برخی از آیتم‌های مربوط به سایر درآمدها و هزینه‌ها، موارد استثنایی وجود دارد که در ساختار سود و زیان شرکت اثرگذارند و تحلیلگران با دقت بالایی آنها را بررسی می‌کنند و فاکتورهای اثرگذار روی آن درآمدها و هزینه‌ها را زیرنظر می‌گیرند.
سایر درآمدها و هزینه‌های شرکت‌ها شامل هزینه‌های فروش، اداری و عمومی، سایر درآمدهای عملیاتی، سایر هزینه‌های عملیاتی، هزینه‌های مالی، درآمد سرمایه‌گذاری‌ها و اقلام متفرقه می‌شود. در بررسی هزینه‌های اداری و عمومی، آیتمی با عنوان حمل و نقل وجود دارد که در برخی شرکت‌ها این هزینه دلاری است و محاسبه آن بسیار اهمیت دارد، مانند شرکت‌های متانولی و برخی شرکت‌های پتروشیمی دیگر.
از جمله معروف‌ترین هزینه‌های حمل که در بازار شاید با آن زیاد مواجه شوید، هزینه حمل متانول است. هزینه حمل متانول از ایران به چین ۵۰ دلار و هزینه حمل تا هند ۳۰ دلار است. بسته به وزن صادرات شرکت به هر کشور می‌توان هزینه حمل را برای آن شرکت محاسبه کرد.
در چنین مواردی تناژ فروش و در اصل تناژ صادرات، نرخ حمل دلاری و نیز نرخ دلار در محاسبه این هزینه اثرگذار است و باید با دقت بررسی شود. سایر اقلام مربوط به این هزینه، مانند حقوق و دستمزد، استهلاک، کمیسیون فروش، تبلیغات، هزینه انرژی، مطالبات مشکوک‌الوصول و... هستند. در این میان تقریبا تمامی هزینه‌ها تحت تاثیر تورم هستند.
اما مطالبات مشکوک‌الوصول برای شرکت‌هایی که احتمال سوخت شدن مطالبات خود را می‌دهند، می‌تواند آیتم قابل اهمیتی باشد. برای درک این موضوع، شرکت دفارا در سال‌های گذشته نمونه مناسبی برای بررسی اثر این آیتم است. دفارا در سال‌های گذشته مبلغ قابل‌توجهی را با عنوان مشکوک‌الوصول در هزینه‌های عمومی و اداری خود لحاظ می‌کرد که بسیار در سود و زیان شرکت اثرگذار بود.