به گزارش «دنیای بورس»، دنیای‌اقتصاد نوشت: بورس تهران در حالی معاملات اولین ماه پاییز را با افت ۵/ ۱۱ درصدی به پایان رساند که شاهد خروج حدود ۱۰ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان پول حقیقی از گردونه معاملات سهام بودیم. به این ترتیب برای دومین ماه متوالی حقیقی‌ها در مقام فروشنده ظاهر شدند و با ترس از افت بیشتر قیمت‌ها فرار را بر قرار ترجیح دادند.
ضمن آنکه دومین رکورد بزرگ خروج سرمایه حقیقی در تاریخ بورس تهران ثبت شد. در این میان گروه‌های متوسط و بزرگ بازار با بیشترین خالص فروش سهامداران خرد مواجه شدند. در این شرایط اما بودند صنایعی که مورد توجه پول‌های حقیقی قرار گیرند و خالص خرید مثبتی را ثبت کنند. این گروه‌ها اما عمدتا در زمره صنایع کوچک و غالبا تک‌سهم بازار قرار می‌گیرند.
رصد ورود و خروج سرمایه حقیقی در مهر
پرونده منفی‌ترین ماه تاریخ بورس تهران در حالی بسته شد که گروه بانک‌ها و موسسات اعتباری شاهد جابه‌جایی سهامی به ارزش ۴ هزار و ۱۰۲ میلیارد تومان از سبد سهام حقیقی‌ها به پرتفوی معامله‌گران عمده بازار بودند. در این میان بانک صادرات با بیشترین خالص فروش حقیقی‌ها به میزان یک هزار و ۷۵۰ میلیارد تومان مواجه شد. دو بانک ملت و تجارت نیز شرایط مشابهی را تجربه کردند. به این ترتیب در مجموع ۲۱ روز معاملاتی مهرماه، «وبملت» و «وتجارت» به ترتیب شاهد جابه جایی سهامی به ارزش ۸۳۴ و ۵۰۶ میلیارد تومان در مسیر حقیقی به حقوقی بودند. بانکی‌ها در مهرماه با افت ۴/ ۶ درصدی میانگین قیمت سهام زیرمجموعه خود مواجه شدند.
صنایع کامودیتی‌محور نیز اولین ماه پاییز را با خروج سرمایه حقیقی به پایان رساند. در این میان گروه فلزات اساسی با محوریت دو شرکت بزرگ این گروه و البته بورس تهران یعنی «فولاد» و «فملی» شاهد خالص فروش ۳هزار میلیارد تومانی حقیقی‌ها بودند. گروه فلزات اساسی در این ماه شاهد افت ۳/ ۲۴ درصدی شاخص صنعت خود بود.
پتروشیمی‌ها نیز در ماهی که گذشت با خروج پول‌های خرد از گردونه معاملات سهام زیرمجموعه خود مواجه شدند. در این راستا در مجموع معاملات مهرماه، گروه محصولات شیمیایی شاهد جابه‌جایی سهامی به ارزش ۶۲۶ میلیارد تومان از سبد سهام حقیقی‌ها به پرتفوی معامله‌گران خرد بازار بود. در این میان سهام شرکت پالایش نفت بندرعباس بیشترین خالص فروش حقیقی به میزان ۴۸۲ میلیارد تومان را تجربه کرد.
در ادامه سه گروه چندرشته‌ای صنعتی در غیاب غول بزرگ این گروه یعنی «شستا»، فرآوردههای نفتی و کانه‌های فلزی نیز بیشترین خالص فروش حقیقی‌ها در مهرماه را ثبت کردند. در مجموع این گروه‌ها اولین ماه پاییز را با خروج یک هزار و ۱۷۰ میلیارد تومان سرمایه حقیقی از سهام زیرمجموعه خود مواجه شدند. خالص فروش ۴۰۰ میلیارد تومانی حقیقی‌ها در سهام پالایشی طی معاملات مهرماه در حالی رقم خورد که بازگشت توجه سهامداران خرد به شرکت‌های موجود در پرتفوی صندوق‌های ETF دولتی سبب شد تا در برخی روزهای معاملاتی مهرماه، شاهد خالص خرید مثبت حقیقی در زیرمجموعه‌های پالایشی باشیم. موضوعی که سبب تعدیل نسبی خروج پول حقیقی در گروه فرآوردههای نفتی شد.
کانو‌ن‌های داغ بورس‌بازی در مهرماه
در مجموع معاملات اولین ماه پاییز در مقابل خروج پول حقیقی از ۳۲ گروه بورسی، شاهد خالص خرید مثبت این گروه از بازیگران سهام از هفت صنعت بودیم. در این میان گروه مخابرات با دو نماد «اخابر» و «همراه» شاهد جابه‌جایی سهامی به ارزش ۱۴۴ میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان در مسیر حقوقی به حقیقی بود. این موضوع در شرایطی رقم خورد که شاهد افت ۳/ ۲۰ درصدی میانگین قیمت سهام زیرمجموعه گروه مخابرات در مهرماه بودیم. گروه زغال‌سنگ با تک نماد«کطبس» و سایر معادن با تک نماد «کماسه» دیگر گروه‌هایی بودند که مهرماه را با خالص خرید به ترتیب ۴/ ۱۰ و ۵/ ۵ میلیارد تومانی حقیقی‌ها به پایان رساندند. سه گروه محصولات کاغذی، لاستیک و پلاستیک و انتشار و چاپ از دیگر صنایع کوچک بورس تهران بودند که در ماه گذشته با اقبال سهامداران خرد همراه شدند.
در میان شرکت‌ها اما نام شرکت‌های کالامحور نیز در لیست خرید حقیقی‌ها به چشم می‌خورد. از این رو «کاما» با خالص خرید ۳۳۵ میلیارد تومانی از سوی بازیگران خرد بورس تهران همراه شد. دو سهم پالایشی یعنی «شپنا» و «شتران» نیز خلاف دیگر هم‌گروهی‌هایشان موردتوجه حقیقی‌ها قرار گرفتند و در مجموع شاهد انتقال سهامی به ارزش ۳۷۰ میلیارد تومان در مسیر حقوقی به حقیقی بودند.
در آخرین هفته مهرماه چه گذشت؟
دومین عقب‌نشینی بزرگ هفتگی بورس در سال ۹۹، در هفته منتهی به ۳۰ مهرماه با افت بیش از ۵/ ۹ درصدی شاخص کل سهام رقم خورد. در این هفته با یک روز کاری کمتر، شاهد خروج ۲ هزار و ۵۸۰ میلیارد تومان سرمایه حقیقی از گردونه معاملات سهام بودیم.
یکشنبه: در اولین روز کاری هفته گذشته، شاخص کل بورس تهران با افت ۳ درصدی مواجه شد. در این روز سهامی به ارزش ۹۳۹ میلیارد تومان از سبد سهام حقیقی‌ها به پرتفوی معامله‌گران عمده بازار منتقل شد. در این میان پتروپالایشی‌ها بیشترین خروج حقیقی را شاهد بودند و در مجموع با خالص فروش ۳۹۰ میلیارد تومان سهامداران خرد مواجه شدند.
فلزی‌ها نیز با تجربه شرایطی مشابه شاهد جابه‌جایی سهامی به ارزش ۱۲۲ میلیارد تومان در مسیر حقیقی به حقوقی بودند. روز یکشنبه در زیرمجموعه بانکی، صندوق سرمایه‌گذاری بازارگردانی ملت، اقدام به خرید ۶۰ میلیون سهم «وبملت» کرد.
این روند در سهام بانک صادرات با خرید ۱۰ میلیون سهمی از سوی صندوق سرمایه‌گذاری بازارگردانی سپهر صادرات و ۱۲۱ میلیون و ۶۰۰ هزار سهمی توسط صندوق سرمایه‌گذاری بازارگردانی سپهر بازار سرمایه دنبال شد. صندوق سرمایه‌گذاری بازارگردانی تجارت نیز ۱۰۰ میلیون سهم «وتجارت» را از بازار جمع‌آوری کرد. در این روز «شبندر» نیز شاهد خرید ۱۵ میلیون سهم خود توسط بانک رفاه کارگران بود.
دوشنبه: ۲۸ مهرماه همزمان با افت ۴/ ۳ درصدی نماگر اصلی بورس تهران، شاهد انتقال سهامی به ارزش ۸۹۵ میلیارد تومان در مسیر حقیقی به حقوقی بودیم. در این روز فلزات اساسی بیشترین خالص فروش حقیقی به ارزش ۱۹۴ میلیارد تومان را تجربه کردند. زیرمجموعه‌های گروه محصولات شیمیایی نیز شاهد انتقال سهامی به ارزش ۱۶۷ میلیارد تومان از سبد سهام حقیقی‌ها به پرتفوی معامله‌گران عمده بازار بودند. پالایشی‌ها نیز این روز را با خروج ۱۵۴ میلیارد تومانی سرمایه حقیقی پشت سر گذاشتند.
سه‌شنبه: در روز میانی هفته گذشته شاخص سهام ۳ درصد دیگر از ارتفاع خود را از دست داد و سهامداران خود در ادامه خروج خود از گردونه معاملات سهام، خالص فروش ۴۸۰ میلیارد تومان را رقم زدند. در این روز نیز باز بیشترین خالص فروش حقیقی در گروه‌های بزرگ کالایی ثبت شد. روز سه‌شنبه بانکی‌ها مجددا شاهد خالص خرید مثبت حقوقی‌ها در زیرمجموعه‌های خود بودند و در مجموع انتقال سهامی به ارزش ۳/ ۱۳ میلیارد تومان در مسیر حقیقی به حقوقی را ثبت کردند.
در این گروه ۱۰ میلیون سهم بانک ملت توسط گروه مالی ملت و ۳۵ میلیون سهم دیگر آن از سوی صندوق سرمایه‌گذاری بازارگردانی ملت خریداری شد. در بانک صادرات نیز شاهد جمع‌آوری ۲۰ میلیون سهمی از سوی صندوق سرمایه‌گذاری بازارگردانی سپهرصادرات بودیم. ضمن آنکه صندوق سرمایه‌گذاری بازارگردانی سپهر بازار سرمایه نیز اقدام به خرید ۸/ ۷۰ میلیون سهم «وبصادر» کرد. این روند در «وتجارت» با خرید ۲/ ۲۵ میلیون سهمی از سوی صندوق بازارگردانی تجارت ایران دنبال شد.
در شرکت معدنی و صنعتی چادرملو نیز سهامداران عمده یعنی شرکت سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات اقدام به جمع‌آوری ۳ میلیون سهم «کچاد» از بازار کرد. این سهامداران عمده روز سه‌شنبه ۳ میلیون سهم «کگل» به‌عنوان دیگر غول معدنی بورس تهران را نیز خریداری کرد. در میان پالایشی‌ها نیز بانک رفاه کارگران، ۲ میلیون دیگر از سهام «شبندر» را به پرتفوی خود افزود. این روند در سهام شرکت نفت سپاهان با خرید ۲ میلیون و ۲۳۰ هزار سهمی توسط گروه پتروشیمی تابان دنبال شد.
چهارشنبه: در آخرین روز معاملاتی هفته گذشته از هیجانات منفی معامله‌گران تا حدودی کاسته شد و شاخص سهام نیز در یک رفت و برگشت در نهایت به افت ۵/ ۰ درصدی تن داد و در محدوده یک میلیون و ۴۱۲ هزار واحدی آرام گرفت. در این روز خالص فروش حقیقی‌ها نیز کمی تعدیل شد و به ۲۶۸ میلیارد تومان رسید. در این روز در مقابل خروج ۸۳ میلیارد تومانی پول حقیقی از زیرمجموعه‌های پالایشی، شاهد خالص خرید ۷۴ میلیارد تومان این گروه از معامله‌گران در گروه محصولات شیمیایی بودیم.
گزارش دو | در حاشیه هفته پر تلاطم بورس
دنیای اقتصاد در مطلبی نوشت: شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران در معاملات هفته گذشته ۵/ ۹درصد کاهش پیدا کرد و در کانال یک میلیون و ۴۱۲ هزار واحدی قرار گرفت. بیشترین ارزش معاملات را در بازار منفی هفته پیش صنایع بانک، فلزات اساسی، محصولات شیمیایی، خودرو و فرآوردههای نفتی ثبت کردند. با این حال بررسی بازده هفتگی صنایع بورسی نشان می‌دهد که به جز ۲ صنعت کاشی و سرامیک و خرده‌فروشی، مابقی صنایع در مدار منفی بازدهی قرار داشتند به‌طوری که صنایع حمل و نقل، مخابرات و فرآوردههای نفتی بیشترین بازدهی منفی هفته را به نام خود ثبت کردند.
معاملات هفته گذشته بازار سهام در حالی پیگیری شد که به یکباره وزارت صمت سیاست قیمت‌گذاری دستوری را بدون ارزیابی و بررسی وضعیت بازار‌های مالی در پیش گرفت. حسن قالیباف اصل رئیس سازمان بورس از قیمت‌گذاری دستوری محصولات فولادی در بورس کالا به شدت انتقاد کرد. وی چنین رویکردی را مانند تکرار اقدامات اشتباه سال ۹۷ دانست و خواستار توجه به نظرات کارشناسان و افراد با تجربه شد.
علیرضا تاجبر کارشناس بازار سرمایه هم گفت: رفتار دولتی وزارت صمت برای شرکت‌هایی که خصوصی شده‌اند به گونه‌ای است که در نرخ فرآوردههای آنها قیمت‌گذاری دستوری صورت می‌گیرد. محسن خدابخش مدیر نظارت بر بورس‌های سازمان بورس نیز به ماده ۱۸ قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید استناد کرد و افزود: دولت مکلف است کالای پذیرفته شده در بورس را از نظام قیمت‌گذاری خارج کند و تنها استثنایی که این قانون قائل شده بحث دارو بوده؛ بنابراین هر کالایی که در بورس پذیرفته شده از دایره قیمت‌گذاری خارج است.
هر‌چند اقدام وزارت صنعت درحوزه قیمت‌گذاری فولاد با انتقاد گسترده اعضای شورای عالی بورس و به‌طور کلی اهالی بازار سهام همراه شد؛ اما این نهاد از تصمیم‌گیری خود یک قدم هم عقب‌تر نرفت تا جایی که نمایندگان مجلس در راستای حفظ و حراست از جامعه سهامداری اقدام به برگزاری جلسه‌ای غیر‌علنی با حضور وزیر صمت کردند.
محمد باقر قالیباف رئیس مجلس با اعلام بررسی مسائل اقتصادی با محوریت بازار فولاد و وزارت صنعت، وعده داد با این جلسه بورس به ثبات رسیده و روند کاهشی دلار ادامه‌دار خواهد شد. وی افزود: در حوزه شرکت‌های فولادی حاضر در بورس توافقات خوبی صورت گرفت و تصمیمات جدیدی برای تامین کالاها و تهاتر کالا در اصلاح روند صادرات و واردات گرفته شد. محمدرضا پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس نیز در ادامه مخالفت مجلس را با قیمت‌گذاری دستوری اعلام کرد و گفت: هر نوع قیمت‌گذاری دستوری موجب رانت و فساد در کشور می‌شود.
بنابراین خروجی این جلسه که به لغو چنین دستورالعملی منجر شد تا حدودی آرامش را به فضای معاملاتی معامله‌گران بازار سهام در آخرین روز کاری هفته بازگرداند. با این حال خروج پول حقیقی‌ها و تشکیل صف‌های سنگین فروش در اکثر نمادهای معاملاتی بورس و فرابورس را می‌توان از پیامد‌های این نوع تصمیم‌گیری در نظر گرفت.
محسن علیزاده عضو ناظر مجلس در شورای عالی بورس نیز هفته گذشته به شایعات تغییر مدیرعامل بورس تهران پایان داد و عنوان کرد: اینکه عده‌ای سعی در ایجاد نابسامانی بازار دارند و با فروش بیش از حد و ایجاد صف فروش و عرضه آبشاری سهام سعی در ایجاد فضای منفی در بازار دارند تا به خواسته خود مبنی بر راضی‌کردن تمام ارکان یک مجموعه برای تغییر مورد نظر دست یابند را به جد پیگیری و متخلفان از سوی مجلس به قوه قضائیه معرفی خواهند شد.
امیر تقی‌خان تجریشی نیز رئیس جدید هیات مدیره بورس تهران شد. وی در پیامی اعلام کرد: هر انتخابی، مسوولیت‌هایی را بر دوش انتخاب شونده قرار می‌دهد و این مسوولیت وقتی سنگین‌تر می‌شود که مساله اساسی حراست از سرمایه آحاد هموطنان باشد.
حسام حسینی کارشناس بازار سرمایه هفته گذشته به موضوع معاملات سهام در تابلوی ۲ بورس اشاره کرد و گفت: برخی کارشناسان یکی از علل منفی شدن بازار را فشار فروش سهام عدالت عنوان می‌کنند و معتقدند که برای رهایی از فشار فروش، تابلویی مجزا برای سهام عدالت در نظر گرفته شده است. وی تاکید کرد: در این شرایط تصمیماتی همچون انتقال این معاملات به تابلوی دیگر با اشکالات اساسی روبه‌رو است.
طغیانی سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی نیز خبر داد: مشکلی از بابت منابع واگذاری سهام شرکت‌های دولتی وجود ندارد. به گفته او مرکز پژوهش‌های مجلس فهرستی از شرکت‌های دولتی که امکان واگذاری آنها وجود دارد، تهیه کرده است که دولت می‌تواند از این منابع برای ارائه سهام عدالت به جاماندگان اقدام کند.
به گفته پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس حدود ۲۰ میلیون نفر از کسانی که در زمان عرضه سهام عدالت در سال‌های ۱۳۸۴ و ۱۳۸۵ مالک سهام عدالت شدند، جزو ۶ دهک پایین درآمدی کشور محسوب نمی‌شدند، یعنی ۲۰ میلیون از جمعیت کم درآمد کشور از سهام عدالت محروم شده‌اند. او تاکید کرد: متناسب با این جمعیت باید تصمیمی اتخاذ شود و ما با دعوت از دستگاه‌های مربوطه این موضوع را پیگیری کرده‌ایم که به موجب گزارش کمیته امداد یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر از افراد تحت پوشش این کمیته در حال حاضر فاقد سهام عدالت و حدود ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار نفر هم از افراد تحت پوشش سازمان بهزیستی فاقد سهام عدالت هستند و کمیسیون اقتصادی بعد از چند جلسه و کار تخصصی منابع لازم برای اختصاص این سهام را به این افراد به موجب طرحی تعریف کرده است که امیدواریم هرچه سریع‌تر در دستور کار صحن علنی مجلس قرار بگیرد.
حسن روحانی رئیس دولت هم در جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت گفت: بخش‌خصوصی در عرضه اوراق مالی اسلامی جدید طی دهه اخیر همواره در بازارسرمایه حضور داشته است، چنانچه خواهان حضور دائم بخش خصوصی و دولت در بازارسرمایه هستیم باید ابزارسازی‌های نوین جهت تأمین مالی برای آنها در دستورکار قرار بگیرد.
علیرضا رزم حسینی وزیر صنعت هم با اشاره به هدف سیاست قیمت‌گذاری برخی محصولات در بورس کالا افزود: در حال حاضر بازار خودرو در انحصار دو خودروساز دولتی است که کیفیت پایین بوده و قیمت‌ها مناسب نیست. باتوجه به عدم کیفیت و تناسب قیمت خودرو با همکاری مجلس، طرح مشترکی را در حوزه خودرو اعلام خواهیم کرد.