در این گزارش نحوه ورود به بازار سهام به زبان ساده تشریح شده است.
آنچه در این گزارش می‌خوانید:
- بورس چیست؟
- سهام عادی چیست؟
- برای سرمایهگذاری در بورس چقدر پول لازم داریم؟
- کد بورسی چیست؟ چگونه کد بورسی بگیریم؟
- کارگزاری چیست؟
- سامانه سجام چیست؟
- کد آنلاین یا معاملات برخط چیست؟
- از چه زمانی می توان خرید و فروش سهام انجام داد؟
- اخبار بورس را چگونه دنبال کنیم؟
- شایعات بورس چقدر اهمیت دارند؟
- اهمیت تحلیل برای سرمایهگذاری در بورس چقدر است؟
- چه تفاوتی بین تحلیل تکنیکال و بنیادی وجود دارد؟
دنیای بورس | بورس تهران از ابتدای سال 98 در روزهای متوالی رشدهای پیاپی داشته است، به طوری که بازارهای موازی بازدهی منفی رقم زدند. عده‌ای برای جانماندن از رالی پرشتاب بورس، وسوسه شدند تا سرمایهگذاری در بورس را تجربه کنند و به همین دلیل در پی کسب اطلاع از نحوه ورود به بازار سهام هستند. از آن‌جا که بورس، بازاری شفاف، قانونی و این روزها بسیار پررونق است، تبدیل به فضایی جذاب برای سرمایهگذاری شده است، به طوری که میزان ورود افراد تازه کار به این بازار از پیش بیشتر شده است.
اما قبل از پرداختن به نحوه سرمایهگذاری در بورس، ابتدا باید تعریف درستی از بازار سهام یا بورس داشته باشیم.
هفته گذشته خواندیم: فروش تعهدی چیست؟ بازار دو طرفه چه تاثیری بر بورس دارد؟
بورس چیست؟
اگر بخواهیم به زبان ساده‌تر بورس را تعریف کنیم، باید گفت بورس در اصل بازاریست که در آن اوراق بهادار معامله می‌شود.
این اوراق انواع مختلفی دارد؛ اوراق حقوق صاحبان سهام، اوراق بدهی و ابزارهای مشتقه.
در اصل هر کدام از این اوراق بهادار یک ابزار مالی محسوب می‌شوند که بیانگر این است که یا شما در ازای پرداخت پول بخشی از سهام شرکتی را خریداری کردید، به طوریکه بسته به پول و میزان سهامتان در آن شرکت مالکیت دارید (حقوق صاحبان سهام) یا پولتان را قرض دادید تا در سررسید مشخص مبلغی مازاد از پولتان دریافت کنید (اوراق قرضه) و یا قراردادی محسوب می‌شود که بابت خرید چیزی در روزهای آینده با یک قیمت مشخص شده، منعقد شده است (ابزارهای مشتقه) که البته در این گزارش بیشتر به سهام عادی که نوعی از اوراق حقوق صاحبان سهام است پرداخته می‌شود.
با هم دانستیم: اوراق بهادار چیست؟ انواع آن کدام است؟
سهام عادی چیست؟
شما با پرداخت مبلغی بخشی از سهام یک شرکت را خریداری می‌کنید. در اصل در آن شرکت به نوعی بسته به میزان سهامتان مالکیت دارید. این نوع از اوراق دارای دو ارزش اسمی و ارزش بازاریست که ارزش اسمی در ایران 100 تومان و ارزش بازاری همان قیمتی است که سهام معامله می‌شود. شما از طریق خرید سهام عادی و افزایش قیمت سهام میتوانید سود کنید. شما میتوانید روزانه خرید و فروش کنید و قیمت بازاری سهام بر اساس خرید و فروش یا همان عرضه و تقاضا تعیین می‌شود.
با هم خواندیم:
- عرضه اولیه چیست؟ بهترین زمان برای عرضه اولیه سهام
- عرضه اولیه| پذیره‌نویسی چه فرقی با عرضه اولیه سهام دارد؟
برای سرمایهگذاری در بورس چقدر پول لازم داریم؟
برای سرمایهگذاری در بورس نیاز به سرمایه کلان نیست و شما میتوانید حتی با 100 هزار تومان هم وارد این بازار شوید.
باید توجه داشت بهتر است برای ورود از سرمایه‌های راکد و بیکار خود استفاده کنید، مانند سپرده‌‌های بانکی یا پس اندازهایی که در کوتاه مدت مورد استفاده قرار نخواهد گرفت.
به عبارتی هرگز پولی که بنای اصلی زندگیتان وابسته به آن است مانند پولی که از فروش ملک، خودرو و... کسب می‌کنید برای سرمایهگذاری در بورس، وارد بازار سهام نکنید. در اصل سرمایه‌ای باشد که دید بلند مدت به آن داشته باشید و هرگز سودای کسب سود در زمان کوتاه را در سر نپرورانید.
کد بورسی چیست؟
همانطور که هر انسانی پس از تولد برای استفاده از خدمات فردی نیاز به شناسنامه و کارت ملی دارد و برای هر فرد یک کد ملی صادر می‌شود که هویت وی را مشخص می‌کند، برای سرمایهگذاری در بورس هم باید یک کد بورسی برایتان صادر شود که حکم همان شناسنامه را دارد منتهی در بازار سرمایه.
همانطور که هر انسانی پس از تولد برای استفاده از خدمات فردی نیاز به شناسنامه و کارت ملی دارد و برای هر فرد یک کد ملی صادر می‌شود که هویت وی را مشخص می‌کند، برای سرمایهگذاری در بورس هم باید یک کد بورسی برایتان صادر شود که حکم همان شناسنامه را دارد منتهی در بازار سرمایه.
شما بدون دریافت کد بورسی نمی‌توانید سرمایهگذاری در بورس را آغاز کنید. برای هر فرد تنها یک کد صادر می‌شود. این کد یا شناسه ترکیبی از حروف و اعداد است. برای آنکه بدانیم کد بورسی را چطور باید تهیه کنیم باید در ابتدا بدانیم کارگزاری چیست؟
کارگزاری چیست؟
در زمان گذشته افراد برای سرمایهگذاری در بورس و در نهایت خرید و فروش سهام خودشان در محلی حاضر می‌شدند و خریدار و فروشنده بعد از اینکه همدیگر را پیدا می‌کردند، معامله صورت می‌گرفت. پس از شکل‌گیری هسته معاملات که یک بستر نرم‌افزاریست و مرکز انجام معاملات است، کلیه اطلاعات خرید و فروش سهامداران به این مرکز ارسال می‌شود و خریدار و فروشنده به هم متصل و معامله صورت می‌گیرد. در ابتدا تنها کارگزاری‌ها به این هسته متصلند و می‌توانند اطلاعات خرید و فروش سهام را به این مرکز ارسال کنند. پس برای اتصال به این هسته با مرکز باید حتما از طریق کارگزاری اقدام شود.
به همین منظور کارگزاری‌ها که در حقیقت واسط بین خریداران و فروشندگان سهام هستند، اطلاعات خرید سهم و فروش آن را به هسته معاملات ارسال و به نوعی شما را متصل به آن می‌کنند و پس از مچ شدن خریدار و فروشنده و انجام معامله دستمزدی به عنوان کارمزد دریافت می‌کنند. در این بین با توجه به فضای رقابتی میان کارگزاران هر کدام خدماتی را برای جذب مشتری ارائه می‌دهند اما در نهایت همگی واسط شما با بازار سهام هستند و بسته به میزان خدمات و در نتیجه جذب مشتری و افزایش معامله ماهانه رتبه بندی می‌شوند.
همچنین بخوانید: کارگزاری چیست؟ کارگزاران بورسی چه وظایفی دارند؟
چگونه کد بورسی بگیریم؟
همانطور که در ابتدا گفته شد، برای سرمایهگذاری در بورس حتما باید کد بورسی داشته باشیم. کد بورسی توسط کارگزاری صادر می‌شود. علاوه بر آن هر کارگزاری با دفاتر منتخبی از خدمات پیشخوان همکاری دارند. پس میتوانید یا از طریق خود کارگزاری که انتخاب کردید برای دریافت کد بورسی اقدام کنید یا از طریق دفاتر خدمات پیشخوانی که با کارگزاری مربوطه همکاری دارند کد بورسی بگیرید.
البته قبلا شما حضوری یا اینترنتی به کارگزاری مراجعه می‌کردید و پس از ثبت نام، برای اهراز هویت کارت ملی و شناسنامه خود را به کارگزاری ارائه و پس از پر کردن فرم ثبت نام بعد از دو روز کاری کد بورسی برایتان صادر می‌شد. اما بر اساس مصوبه‌ای که سازمان بورس اوراق بهادار اعلام کرده است، تمامی سرمایه‌گذاران فعلی که پیش از شهریور ۱۳۹۷ کد بورسی دریافت کرده‌اند و همچنین افرادی که پس از تاریخ اعلام شده نسبت به اخذ آن اقدام می‌کنند باید در ابتدا در سامانه سجام ثبت نام و احراز هویت کنند.
سامانه سجام چیست؟
این سامانه مخفف سامانه جامع ثبت اطلاعات مشتریان است که توسط شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه (زیر نظر سازمان بورس) برای ارائه خدمات بهتر و سریع‌تر به سرمایه‌گذاران ایجاد شده است. به این صورت که مشتریان اطلاعات و مشخصات خود را یک بار برای همیشه در این سامانه ثبت کرده و از آن پس می‌توانند از کلیه خدمات بازار سرمایه استفاده کنند.
پس شما که قصد سرمایهگذاری در بورس را دارید قبل از هر اقدامی یا خودتان از طریق سایت یا همان سامانه سجام ثبت نام انجام دهید و پس دریافت کد پیگیری به همراه کارت ملی و شناسنامه برای احراز هویت یا به یکی از دفاتر خدمات پیشخوان دولت یا به یکی از شعب کارگزاری‌ها مراجعه کرده و پس از ارائه مدارک و تکمیل فرایند ثبت نام در این سامانه کد ده رقمی دریافت کنید.
لازم به ذکر است که افرادی که اطلاعات لازم و کافی از نحوه ثبت نام اینترنتی ندارند (افراد مسن، کودکان و ...) به یکی از دفاتر خدمات پیشخوان دولت و یا کارگزاری مراجعه کنند و ثبت نام در سامانه را با کمک آنها انجام دهند.
کد آنلاین یا معاملات برخط چیست؟
همانطور که گفته شد قبل از رواج فضای اینترنت درمیان مردم، افراد برای سرمایهگذاری در بورس باید حضورا نسبت به خرید و فروش سهام اقدام می‌کردند. پس از آن با شیوع فضای مجازی و خدمات اینترنتی در میان مردم، معامله‌گران ترجیح دادند تا به صورت آنلاین و اینترنتی معاملات بورسی انجام دهند.
اما برای انجام معاملات به صورت آنلاین حتما باید کد آنلاین یا معاملات برخط برایتان صادر شود که این کد نیز توسط کارگزار بعد از ثبت درخواست و پر کردن فرم مربوط و البته دریافت کد بورسی برایتان صادر می‌شود.
بیشتر هم بدانید: سهامداران حقیقی و سهامداران حقوقی چه تفاوتی با هم دارند؟
از چه زمانی می توان خرید و فروش سهام انجام داد؟
پس از تکمیل مدارک و ثبت نام در سامانه سجام و دریافت کد بورسی و کد آنلاین از آن پس هم از طریق پنل یا سامانه معاملاتی کارگزاری‌ها (اطلاعات و آدرس سامانه و رمز عبور به شما داده خواهد شد) به صورت آنلاین و اینترنتی و یا تلفنی میتوانید خرید و فروش سهام را انجام دهید و هم با مراجعه حضوری به کارگزاری و تالار بورس که البته دیگر مرسوم نیست، فرم خرید و فروش سهام را پر کرده و درخواست خرید یا فروش سهام را ثبت کنید. ضمنا به جز سهام، خرید و فروش انواع دیگر اوراق هم از طریق کارگزاری انجام می‌شود که اطلاعات دقیق‌تر از نحوه معاملات را باید از طریق خود کارگزاری جویا شوید.
پیش‌تر خوانده بودیم: صف خرید و صف فروش سهام چیست؟
سرمایهگذاری در بورس نیاز به آموزش دارد
بر خلاف برخی بازارها که آموزشی ابتدایی دارند، آموزش بورس یکی از پیش‌نیازهای سرمایهگذاری در بورس است. در حقیقت یکی از وظایف مهم فعالان بازار سهام، آموزش کامل معامله‌گری در بورس تهران است. تنوع ابزارها و اثرپذیری همه‌جانبه از عوامل اقتصادی-سیاسی باعث می‌شود تا سرمایهگذاری در بورس بدون آموزش امکان‌پذیر نباشد. چرا که اگر انجام معاملات بدون شناخت لازم از بازار سهام انجام شود، نه تنها موجبات زیان و از دست رفتن سرمایه را فراهم می‌کند، می‌تواند منجر به رفتارهای هیجانی و در نهایت آسیب به بستر بازار سهام شود.
بسیاری از موسسات و کارگزاری‌ها به صورت حضوری و مجازی دوره‌های آموزش صفر تا صد سرمایهگذاری در بورس را برای تازه‌واردهای بورسی برگزار می‌کنند. همچنین استفاده از کتب آموزشی، مقالات و مطالب برخی سایت‌های مجاز بورسی همچون «دنیای بورس»، اطلاعات لازم و مفیدی را در اختیار مخاطبان قرار می‌دهد که منجر به افزایش دانش و شناخت بورسی می‌شود.
اخبار بورس را چگونه دنبال کنیم؟
یکی از ویژگی‌های بازار سهام واکنش سریع به تحولات آینده است. بنابراین، فعالان به اخبار بورس توجه ویژه‌ای نشان می‌دهند زیرا هر خبری که به نوعی مرتبط با وضعیت سهام یک شرکت یا صنعت یا کل بازار باشد می‌تواند در آینده بر روند سودآوری آنها اثرگذار باشد. این موضوع باعث می‌شود دروازه‌بانی اخبار بورس اهمیت ویژه‌ای پیدا کند. به همین منظور توصیه می‌شود اخبار مرتبط با بورس را از طریق منابع معتبری همچون سایت و کانال‌های تلگرامی رسمی و شناخته شده پیگیری کنید.
خوانده بودیم: افزایش سرمایه چیست؟ انواع آن را بشناسیم
شایعات بورس چقدر اهمیت دارند؟
اهمیت بالای اخبار بورس برای سهامداران باعث می‌شود تا بازار شایعات بورس داغ باشد. از آنجایی که شنیده‌ها می‌توانند جامه عمل بپوشانند، در بسیاری از مواقع شاهد واکنش هیجانی سهامداران به شایعات بورس هستیم. به طوری که قیمت سهام دستخوش نوسانات ایجاد شده بر اساس شایعات می‌شود. با این حال در بسیاری از شرایط شایعات صحت ندارند و در نتیجه پیروان شایعات با ضرر یا عدم نفع مواجه می‌شوند.
اهمیت تحلیل برای سرمایهگذاری در بورس چقدر است؟
اما فراتر از اخبار و شایعات بورس، یک سرمایه‌گذار برای تصمیم‌گیری بهینه نیازمند تحلیل بورس است؛ اینکه اخبار و اطلاعات مختلف بر قیمت سهام چه اثری دارند هدف نهایی است که سهامداران دنبال می‌کنند. فارغ از آنکه فرد خود تحلیل‌گر است یا خیر، نیاز به استفاده از تحلیل سایر فعالان امری ضروری است، زیرا تعداد بالای شرکت‌ها و عدم توانایی یک فرد برای بررسی همه آنها باعث می‌شود همواره تقاضای تحلیل در بورس بالا باشد.
بر این اساس، طی سال‌های اخیر منابعی تحت عناوین مختلف مانند تحلیل رایگان بورس ، کانال تحلیل سهم، کانال سیگنال بورس تلگرام، کانال تلگرامی بورس و گروه بورس تلگرام رواج پیدا کرده‌اند. هرچند این گروه‌ها سعی دارند قدرت تحلیل را بالا ببرند، عموما در شناسایی جریان‌های قدرتمند تحلیل بورس ناکام می‌مانند.
انواع تحلیل سهام برای سرمایهگذاری در بورس کدامند؟
در بازار سهام قشر وسیعی از سرمایه‌گذاران به لحاظ شغل، تحصیلات و تجربه وجود دارند که هر کدام شیوه‌ای برای ارزیابی سهام شرکت‌ها دارند. اگر قصد سرمایهگذاری در بورس را دارید باید بدانید، تجزیه و تحلیل سهام شرکت‌ها در بورس بر اساس دو شیوه تحلیلی انجام می‌شود؛ تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی.
تحلیل تکنیکال چیست؟
اگر به زبان ساده‌تر بخواهیم این شیوه تحلیلی را تشریح کنیم، باید گفت در این شیوه روند قیمتی سهام در آینده را براساس الگوهای گذشته مشخص می‌کنند.
نمودارها ابزار تکنیکالیست‌ها هستند. این نمودارها روند حرکتی قیمت سهام و شاخص‌ها را در بازه زمانی مختلف نشان می‌دهند. به عبارتی بر اساس روند قیمتی سهام از گذشته تاکنون، قیمت سهم در آینده پیش‌بینی می‌شود.
تحلیل بنیادی (فاندامنتال) چیست؟
تحلیلگران بنیادی معتقدند هر سهمی ارزش ذاتی دارد که متغیرهای زیادی از جمله عوامل کلان و خرد بر آن اثرگذار است. در تحلیل بنیادی هر عاملی را که بر ارزش سهم تأثیر می‌گذارد بررسی می‌شود.
پس از بررسی سهام از نگاه بنیادی، اگر قیمت سهم بالاتر از ارزش ذاتی آن باشد حباب مثبت ایجاد شده و انتظار می‌رود قیمت سهم کاهش یابد و اگر قیمت پایین‌تر از ارزش ذاتی باشد سهم دارای حباب منفی است و امکان رشد سهم وجود دارد.
آنچه برای سرمایهگذاری در بورس لازم است بدانید
در پایان اگر شما هم جزو افراد ناآشنا یا کم‌آشنا به بازار سهام هستید برای جلوگیری از زیان، برای شروع سرمایهگذاری در بورس حتما از طریق صندوق‌های سرمایهگذاری که انواع مختلف (درآمد ثابت، مختلط و ...) دارند اقدام کنید و یا قبل از شروع معاملات از طریق دوره‌های آموزشی که اغلب کارگزاری‌ها و موسسات برگزار می‌کنند یا منابع آموزشی دیگر، آموزش لازم را ببینید و در نهایت از مشاوره افراد خبره و آگاه و البته معتبر استفاده کنید.
اینطور هم خودتان متضرر نخواهید شد و چه بسا میتوانید از جذابیت های بازار سهام حداکثر نفع لازم را ببرید و هم به بازار سرمایه آسیب کمتری وارد می‌شود و بورس تهران همواره برای سرمایهگذاری مکانی امن و جذاب خواهد بود.
قبلا «دنیای بورس» ارایه داده بود: فاز اول توافق و هرآنچه باید از آتش‌بس پکن و واشنگتن بدانیم