در مطالب اخیر «دنیای بورس» اشاره شد که پس از جنایت آمریکاییها، بازارهای داخلی و جهانی فعلا بر تنش خاورمیانه متمرکز شده است. این موضوع سبب شده تقریبا تمامی عوامل بنیادی و بازاری دیگر کنار زده شود. با این حال لازم است توجه شود که وضعیت پیشین این بازارها نیز باید در نظر گرفته شود. برای مثال بورس تهران ریزش شدیدی (معادل 6/6 درصد) را در این هفته در پیش گرفته است. این ریزش با اوجگیری تنش منطقه شروع شد اما در عین حال باید توجه شود که این ریزش دقیقا پس از یک رالی پرشتاب صعودی رقم خورد.
در یکی از تحلیلهای وضعیت کنونی سیاسی منطقه خاورمیانه عبارت جالبی نوشته شده بود: «هر کسی که ادعا کند میداند واکنش ایران به ترور سردار سلیمانی چیست یا دروغگو است یا احمق». ما نیز در حال رصد اخبار سیاسی هستیم اما شدت اخبار ضد و نقیض بسیار زیاد است. گرچه مقامات داخلی کشور بر انتقامی سخت و راهبردی تاکید کردهاند که بر اساس شنیدهها میتواند شهادت تلخ سپهبد سلیمانی با ضربه کوبنده مانند اخراج نیروهای آمریکایی از غرب آسیا و در مرحله اول عراق همراه باشد، اما در این بین شاید بد نباشد نظر فعالان بازارهای مختلف را رصد کنیم. در حالیکه نگاه بازارها به خاورمیانه معطوف است نوسان قیمتی میتواند نماینده خوبی از انتظارات معاملهگران این بازارها باشد.
بورس تهران پس از رشد ابتدای معاملات امروز، حدود 7 هزار واحد افت داشته است و نسبت به سقف روزانه خود افت حدود 10 هزار واحدی را ثبت کرد. بازارهای سهام جهانی اما امروز وضعیتی متفاوت با روزهای قبل داشتند و بعضا رشد شاخص سهام حتی در بورسهای منطقه را شاهد هستیم.
دلار نسبت به روز یکشنبه تقریبا نوسان اندکی داشته و اما سکه به رشد قیمت طلای جهانی واکنش نشان داده و همچنین در صدد کاهش حباب منفی خود برآمده است. هر دلار آمریکا در سطح حدود 13800 و هر سکه طلا نیز حدود 5 میلیون 100 تا 200 هزار تومان معامله میشود. این وضعیت حاکی از این موضوع است که گرچه التهاب بالا است اما همچنان از نگاه معاملهگران ارزی احتمال وقوع سناریو بسیار بدبینانه کمرنگ است.
طلای سیاه اما به عنوان یک شاخصه معتبر از تنش خاورمیانه منفی است. شاید بتوان این موضوع را نشان از انتظارات معاملهگران نفتی دانست که گرچه التهاب را بالا میدانند اما درگیری مستقیم نظامی را چندان محتمل نمیشمرند. علت طرح این مسئله را باید در حافظه تاریخی بازار جستجو کرد. در زمانی که صدام به کویت حمله کرد، قیمت نفت جهشهای متوالی و بدون وقفهای را تجربه کرد. بر این اساس واکنش کنونی نفت را بیشتر باید ناشی از انتظار برای التهاب و نه درگیری مستقیم و جنگ دانست. هر بشکه نفت برنت حدود 68.6 دلار معامله میشود.
طلای جهانی پس از رشدهای قیمتی در روزهای قبل امروز در مدار منفی معامله میشود. البته سطوح بالای خود را حفظ کرده است و در مرز 1567 دلار معامله میشود. بر این اساس میتوان گفت تقریبا عمده بازارها احتمال وقوع درگیری مستقیم نظامی ایران و آمریکا را چندان محتمل نمیدانند. با این حال همچنان سناریوهای مختلف را بررسی میکنند. در عین حال انتظار برای یک اقدام فراتر از ضربه نظامی به آمریکا وجود دارد که میتواند حتی در سرنوشت ترامپ در مسیر استیضاح و همچنین انتخابات ریاست جمهوری نیز اثرگذار باشد. وزیر امور خارجه کشورمان نیز در پاسخ به CNN گفته است که پاسخ داده خواهد شد اما متناسب زیرا ما پایبند قانون هستیم. پایان دخالتهای بیجای آمریکا در منطقه و حذف ترامپ شاید ضربهای به مراتب شیرینتر از حمله نظامی باشد.