دنیای اقتصاد: طی هفته گذشته شاخص کل فرابورس ایران ۲/ ۲ درصد افت داشت تا شاهد سومین هفته منفی متوالی در این بازار باشیم، به این ترتیب نماگر اصلی فرابورس از هشتمین روز مهر ماه که به بیشترین میزان خود رسیده بود تا آخر هفته گذشته بیش از ۱۲ درصد سقوط کرده است. در همین راستا می‌توان خاطرنشان کرد که طی این مدت متوسط افت قیمت نمادهای فرابورسی به ۱۷ درصد رسیده است. در همین حال شاهد افت ارزش معاملات فرابورس از ۱۳۷۲ میلیارد تومان در هفتمین روز مهر تا ۵۸۴ میلیارد تومان در روز ۲۸ مهر بودیم.
در بازارهای اول، دوم و بازار پایه فرابورس طی مدت اخیر شاهد افت‌های شدیدی بودیم. در بازارهای اصلی فرابورس در ۱۶ جلسه معاملاتی گذشته شاهد افت ارزش ۹۲ درصد نمادها بودیم. به عبارتی دیگر از ۱۱۲ نماد فرابورسی معامله شده در این مدت تنها ۹ نماد تجربه‌گر رشد ارزش بازار بودند و ۱۰۳ نماد دیگر بین ۲ تا ۵۲ درصد از ارزش خود را از دست داده‌اند.
در همین راستا می‌توان خاطرنشان ساخت که حدود نیمی از این نمادها با افت‌های بالای ۲۰ درصد مواجه شده‌اند. به عبارتی دیگر نیمی از نمادهای فرابورسی در هر جلسه معاملاتی حداقل ۳/ ۱ درصد از ارزش خود را از دست داده‌اند. در همین راستا به نظر می‌رسد حتی گزارش‌های عملکرد ۶ ماه ابتدایی شرکت‌ها هم نتوانسته موجب ایجاد رونقی دوباره در بازار شود به طوری که اولین روز آبان پس از انتشار گزارش دوره‌ای اغلب شرکت‌ها بار دیگر شاخص کل فرابورس ایران منفی شد و تن به اصلاح بیش از ۵/ ۰ درصدی داد.
پس از تغییرات گسترده‌ای که در قوانین بازار پایه اعمال شد، این دسته از نمادها با سرعت بالایی از قیمت‌های بالای خود رویه نزولی را در پیش گرفتند. طی دو ماه گذشته در حالی شاخص کل فرابورس بیش از ۱۱ درصد رشد داشته که بسیاری از نمادهای بازار پایه مانند «شمواد» با حدود ۵۶ درصد، «شپلی» حدودا ۵۵ درصد و همچنین «لخانه» بیش از ۵۱ درصد از ارزش خود را از دست داده‌اند.
این نمادهای بازار پایه‌ای پیش از این رشدهای چشمگیری را به ثبت رسانده بودند و همچنان نیز نسبت به کف سالانه خود فاصله چشمگیری را دارا هستند. در پی کوچک بودن اغلب شرکت‌های بازار پایه‌ای، از ابتدای سال جاری این بازار محلی شد برای جولان سودجویان به طوری‌که به لطف فضای مجازی برخی از سفته‌بازان با جو دادن به عملکردهای این دسته از شرکت‌ها موجب سرازیری سرمایه‌های زیادی به بازار پایه شدند. در همین راستا با توجه به دامنه نوسان ۱۰ درصدی بازار پایه فرابورس، بسیاری از سهم‌های این بازار تجربه کننده رشدهای چند صد درصدی بودند.
با اعمال محدودیت نوسان سهام در بازار پایه موجی فراگیر برای فروش این دسته از سهام در بازار رقم خورد. پس از ایجاد صف‌های گسترده فروش، اعتراضات برخی از معامله‌گران بازار پایه علنی شد تا سازمان فرابورس ایران بار دیگر به فکر تغییر قوانین بیفتد. به این ترتیب در مهر ماه دوباره شاهد تغییرات قوانین این بازار بودیم. اما این تغییر نتوانست موج هراس از سرمایه‌گذاری در بازار پایه را کاهش دهد. شاید بتوان امیدوار بود به دنبال زیان‌های سنگین ماه‌های اخیر در برخی از نمادها، فعالان بازار با ریسک‌های عمده‌‌ای که ممکن است به دنبال سرمایه‌گذاری چشم‌بسته در سهام وجود داشته باشد، آشنا شده باشند.