دنیای بورس: پس از خبرهای متوالی که در هفته‌های اخیر درخصوص اصلاح و چکش‌کاری قوانین بازار پایه و پس از آن واکنش‌های شکل گرفته به این تغییرات شنیده شد، هفته گذشته شاهد مطرح شدن سه پیشنهاد از سوی فرابورس برای ساماندهی به معاملات بازار پایه بودیم که مقرر شد این موارد از سوی سازمان بورس به شورای عالی بورس برای بررسی و تصویب ارائه شود. فرآیندی که به شرکت‌های حاضر در بازار پایه مهلتی اعطا کرد تا روزهای سبزی را سپری کنند.
در گزارش پیش‌رو به برخی از رویدادهای یک‌هفته گذشته در «بازار پایه فرابورس» پرداخته می‌شود تا کمکی هر چند اندک به علاقه‌مندان و سرمایه‌گذاران در این بازار پرریسک باشد.
روز یکشنبه معاملات نماد «لیزینگ آریا دانا» با نماد ولانا به‌خاطر رشد ۴۰ درصدی به مدت یک‌ساعت متوقف شد تا سهامداران و معامله‌گران سهم را متوجه تغییرات تند قیمت سهم کند. این وقفه‌ها در معاملات که در تمام تابلوهای بورس و فرابورس به‌جز تابلوی بازار پایه «ج» اجرا می‌شود، کارکرد هشدارگونه خود را به خوبی ایفا می‌کند و معمولا در آهنگ معاملاتی روزانه سهم تاثیر دارد؛ گرچه ممکن است در نگاه بلندمدت‌تر هفتگی و ماهانه به شکل همان وقفه یک‌ساعته باقی بماند و اثری از خود به نمایش نگذارد.
ولانا با دو واسطه زیرمجموعه «گروه بهمن» (خبهمن) است که دوسه سالی است به گروه قطعه‌ساز «کروز» واگذار شده است. مدیران این سهامدار عمده جدید براساس آنچه در مجامع شرکت‌های زیرمجموعه گفته‌اند، دیدگاه (به‌زعم خودشان) سهام‌بازی نداشته و بیشتر نگاه رشدی و توسعه‌ای دارند.
شاید همین نگاه سبب شده که سهامدار عمده ولانا در یک‌سال منتهی به ۳۰/ ۹/ ۱۳۹۷ با دیدن استقبال خریداران، حدود ۲۹ درصد از سهام ۱۰۰ میلیونی آن را به قیمت میانگین هر سهم ۳۵۶ تومان عرضه کند؛ اما عطش خریداران این سهم بازارپایه‌ای که هر روز می‌تواند ۱۰ درصد نوسان کند، تمام نشد و اینک سهم در قیمت‌های بالای ۶۸۰ تومان با حجم‌های بالا معامله می‌شود. ارزش بازار ولانا درحال حاضر بالای ۶۸ میلیارد تومان است؛ درحالی که کل درآمد عملیاتی حاصل از واسپاری (لیزینگ) این شرکت در ۵ سال گذشته کمتر از این مبلغ است. سهامدار عمده ولانا قصد داشت میزان عملیات واسپاری این شرکت را که رونق چندانی نداشت، افزایش دهد که عملکرد سال ۱۳۹۷ نشان داد موفق به این کار شده است.
در این سال مالی که منتهی به ۳۰/ ۹/ ۱۳۹۷ بود، ولانا بدون استفاده از تسهیلات بانکی توانست با واسپاری بیش از ۱۲۰ خودرو سواری، حدود ۲۰ تومان سود بسازد. البته تنها یک تومان از آن را تقسیم کرد تا نیمی از بقیه سود صرف پوشش زیان انباشته سال‌های قبل شود و بقیه هم در سود انباشته برای سال‌های بعد جای گیرد. اینک اما با رویدادهای پس از تحریم و کاهش تولید خودرو، عملکرد تمام شرکت‌های لیزینگ خودرو از جمله آریادانا چندان جالب نیست. گروه بهمن دارای یک شرکت لیزینگی دیگر به‌نام «بهمن لیزینگ» (ولبهمن) در زیرمجموعه‌های خود است که عمده فعالیت‌های واسپاری محصولات گروه به دوش آن شرکت است.
«کیسون» که در روزنامه ۲۷ خرداد به آن پرداختیم در یک سال گذشته از ۵ قرارداد جدید خود در کدال رونمایی کرده که ۴ قرارداد آن در مجموع دارای مبلغ ریالی بیش از ۳۰۰ میلیارد تومان و مبلغ ارزی بیش از ۱۵۰ میلیون یورو است. این ۴ قرارداد شامل ساخت پالایشگاه میعانات گازی فرزانگان در منطقه عسلویه به مبلغ بیش از ۱۴۰ میلیون یورو، پروژه «قره‌سو» در استان گلستان به مبلغ ۲۴۰ میلیارد تومان و ۱۴ میلیون یورو، ساختمان اتاق بازرگانی به مبلغ حدود ۴۵ میلیارد تومان و آماده‌سازی محوطه پروژه مخازن ذخیره نفت خام در جاسک به مبلغ حدود ۲۰ میلیارد تومان بود.
مبلغ قرارداد پنجم که مربوط به توسعه چند میدان نفتی (چشمه‌خوش، دالپری و پایدارشرق) با کارفرمایی «شرکت ملی نفت ایران» بوده است، مشخص نبوده و از سوی شرکت اعلام نشد. اگر با تبدیل یورو به ریال به نرخ روز محاسبه کنیم مبلغ ریالی ۴ قرارداد مزبور بیش از ۲۶۰۰ میلیارد تومان است که البته برای فعالیت پیمانکاری باید حاشیه سود یک تا ۵ درصد و به‌صورت میانگین ۳ درصد را برای سود حاصل در نظر گرفت.
همچنین مدت زمان این قراردادها هم باید مدنظر قرار گیرند که از ۳ ماه تا چند سال هستند و قاعدتا سود (به فرض) ۳ درصدی مبلغ کل قرارداد باید بر مدت زمان اجرای پروژه تقسیم شود. در سال ۱۳۹۴ موافقت‌نامه‌ای با شرکت ملی گاز امضا شد که براساس آن قرار شد پروژه احداث خطوط لوله گازرسانی به استان سیستان و بلوچستان به کیسون واگذار شود. مبلغ این پروژه 1.8 میلیارد دلار بود که می‌توانست اثر بزرگی بر سودآوری کیسون بگذارد؛ اما ظاهرا در حد تفاهم‌نامه ماند و تبدیل به قرارداد نشد.
از پروژه‌های دیگر کیسون که مربوط به سال‌های قبل است، می‌توان به پیمانکاری ساختمانی زیرزمین دبیرخانه هیات وزیران کشور عراق، نیروگاه ۵۵۰ مگاواتی سیکل ترکیبی کرمانشاه به مبلغ ۳۱۴ میلیون یورو و نهایتا قرارداد ۳۶۰ میلیارد تومانی ساخت آب‌شیرین‌کن اشاره کرد که البته رقم‌ها عمدتا مربوط به پیش از تغییرات شدید نرخ ارز در سال گذشته است.
کیسون دو پروژه نیمه‌کاره هم در کشور بلاروس دارد که روند پیشرفت آن در یکی دو سال اخیر به‌خاطر کمبود منابع به کندی گراییده است. یکی از این پروژه‌ها در مالکیت ۱۰۰ درصدی و دیگری در مالکیت ۷۰ درصدی کیسون است. از چند سال پیش صحبت از واگذاری این دو پروژه به شکل موجود بود و در تیرماه ۱۳۹۷ گروهی از کارشناسان رسمی دادگستری در زمینه ساختمان و نیز در زمینه امور سرمایه‌گذاری از ایران به بلاروس اعزام شدند که گزارش تهیه شده توسط این هیات روی کدال قرار گرفت.
ارزش جاری دو پروژه بیش از ۱۹۰ میلیون یورو اعلام شد که با کسر حدود ۱۳۵ میلیون یورو ارزش دفتری آنها، حدود ۵۵ میلیون یورو مازاد تجدید ارزیابی برای آنها محاسبه شد. البته در این گزارش به بدهی‌های ارزی پروژه هم اشاره شده که بیش از ۱۲۰ میلیون یورو است و البته بیش از ۸۷ درصد آن بدهی به شرکت‌های گروه کیسون است که احتمالا امکان تسویه آن با شرایط مناسب وجود دارد. کیسون در اواخر دی ماه ۱۳۹۶ قرارداد مشاوره‌ای برای بازاریابی و فروش این دو پروژه منعقد کرد که از نتیجه آن خبری در دست نیست.
به‌نظر می‌رسد اوضاع فعلی سیاسی کشور که ناشی از بدرفتاری‌های ترامپ است وضعیت کیسون را مانند بسیاری از شرکت‌های بین‌المللی کشورمان در تنگنا قرار داده است. به عقیده بسیاری از فعالان بازار، قیمت سهم کیسون با ارزش ذاتی فاصله قابل توجهی دارد؛ اما به نظر می‌رسد باید منتظر رسیدن خریداران قوی برای سهم ماند که بتوانند با فروشندگان پرشمار که بعضا به نوسان‌گیری هم روی آورده‌اند، مقابله کنند.
البته هر خبر خوشحال‌کننده‌ای مانند وصول برخی از مطالبات یا فروش احتمالی دارایی یا ارتقا به بازار اصلی فرابورس (که این آخری احتمال کمتری دارد) هم می‌تواند این روند را سرعت بخشد.در هفته گذشته به آگهی برگزاری دو مجمع فوق‌العاده در یک‌روز با دستور جلسه انتخاب اعضای هیات مدیره «قند شیرین خراسان» با نماد قشرین اشاره شد.
روز یکشنبه هفته گذشته مجمع اول همان‌گونه که احتمال می‌رفت به حدنصاب نرسید، اما مجمع بعدازظهر از آنجا که نوبت دوم بود با حضور ۴۸ درصد سهامداران رسمیت یافت. نتیجه انتخابات هم جالب بود، درحالی که «سرمایه‌گذاری ملی» (ونیکی) می‌توانست ۴ کرسی از ۷ کرسی هیات مدیره را تصاحب کند، تمام رای خود را به یکی از شرکت‌های زیرمجموعه خود (شرکت «تولیدی فیبر ایران» با نماد چفیبر) داد و به یک صندلی مدیریتی بسنده کرد.
در این صورت «ونیکی» پس از این تنها در جریان تصمیم‌های مدیریتی در قشرین قرار می‌گیرد و نمی‌تواند کنترلی روی آنها داشته باشد. ظاهرا علت این تصمیم در مجمع اعلام نشده است و شاید تاکتیکی از سوی این حقوقی پیشکسوت بازار سرمایه باشد.