دنیای بورس: پلتس گزارش هفتگی خود از بازار محصولات پتروشیمی آسیا را منتشر کرده است. با توجه به سهم بالای پتروشیمی‌ها در اقتصاد کشور و همچنین بورس تهران رصد نوسانات قیمتی و ریشه‌یابی آن اهمیت بالایی دارد.
استایرن مونومر: استایرن مونومر طی معاملات هفته گذشته از مدار نزولی جدا شد و به افزایش قیمت پرداخت. هر تن از این محصول شیمیایی در هفته قبل 40 دلار افزایش قیمت یافت و به بهای 1091 دلار به فروش رفت. ضعف عمده در سمت عرضه منجر به افزایش قیمت و گسترش حاشیه سود این محصول پتروشیمی شده است. بنا بر گزارش‌ها هفته گذشته سطح ذخایر استایرن مونومر در شرق چین 28 هزار و 900 تن کاهش یافته و به سطح 115 هزار تن تنزل کرده است. این کاهش نتیجه مصرف 31 هزار و 900 تنی و واردات تنها 3 هزار تنی رخ داده است و انتظار می‌رود روند کاهش سطح انبارها تا انتهای ماه ژوئن ادامه یابد. در همین راستا بسیاری از معامله‌گران از اتخاذ موقعیت خرید یا فروش خودداری می‌کنند و منتظر تثبیت قیمت‌ها طی ماه آینده هستند. با ثابت ماندن بهای بنزن و ریزش اتیلن به کف 10 ساله قیمتی و افزایش قیمت استایرن مونومر حاشیه سود تولید هر تن این محصول از 45.27 دلار به 222.89 دلار سیده است. طی ماه می واردات استایرن مونومر کره‌جنوبی نسبت به ماه آوریل و ماه می سال 2018 به ترتیب 29.5 درصد و 61.9 درصد افزایش یافته است.
اتیلن: طی هفته گذشته بهای اتیلن در ادامه ریزش ادامه‌دار 20 دلار دیگر کاهش یافت و به کف قیمتی 10 ساله رسید. یکی از استیم‌کراکرهای کره‌جنوبی دچار نقص فنی شده و به زودی به مدار تولید باز خواهد گشت. با اینکه هفته گذشته از سرعت افت اتیلن کاسته شد، با این حال کرک اسپرد تبدیل نفتا به اتیلن حدود 350 دلار به ازای هر تن است که هنوز بالاتر از نقطه سر به سری 300 دلاری «S&P Global Platts» است. هفته قبل در بازار اروپا بهای هر تن اتیلن تنها در یک روز 115.5 دلار سقوط کرد. هم اکنون در سی‌آی‌اف شمال غرب اروپا بهای هر تن اتیلن 1068 دلار است. با این حال قیمت هنوز بالای اتیلن در این بازار باعث شده است تا بسیاری از تجار محصولات شیمیایی از فاصله آربیتراژی 250 دلاری به ازای هر تن اتیلن خاورمیانه استفاده کرده و آن را به اروپا صادر کنند. بر اطلاعات موجود از پتروشیمی‌های داخلی اتیلن به عنوان خوراک بین مجتمعی در کشور مورد استفاده قرار می‌گیرد. بر این اساس قیمت اتیلن برای برخی پتروشیمی‌های داخلی مانند جم و مارون که اتیلن مازاد خود را به شرکت‌های پایین‌دست به فروش می‌رسانند از اهمیت برخوردار است. در این میان نحوه قیمت‌گذاری اتیلن داخلی تا حدودی مبهم است با این حال به نظر می‌رسد قیمت اتیلن در مناطق مختلف به خصوص شرق آسیا در نحوه قیمت‌گذاری این محصول اهمیت دارد. از سوی دیگر اتیلن به عنوان خوراک واحدهای پایین‌دستی مانند پتروشیمی غدیر (تولید پی‌وی‌سی) استفاده می‌شود.
مونواتیلنگلایکول (MEG): مونواتیلنگلایکول پس از تجربه هفته کاهشی بار دیگر رشد قیمت را تجربه کرد در سی‌اف‌آر چین با رشد 3 دلاری به بهای 531 دلار به فروش رفت. بر اساس گزارش‌ها رشد محدود این محصول پتروشیمی به دلیل افزایش نرخ تولید محصولات پایین‌دستی از یک سو و رشد سطح ذخایر از سوی دیگر صورت پذیرفته است. موجودی انبارهای «MEG» در بنادر شرقی چین 150 هزار تن افزایش یافته و به سطح 1.3 میلیون تن رسیده است. این روند افزایشی ادامه داشته و در هفته جاری محموله‌ای به حجم 150 هزار تن وارد چین خواهد شد. اما رشد نرخ تولید محصول پایین‌دستی پلی‌استر از مونواتیلنگلایکول حمایت کرد و نگذاشت افت قیمت در بازار این محصول دیده شود. تولیدکنندگان پلی‌استر در حال حاضر با 90 درصد ظرفیت خود مشغول به تولید هستند. با توجه به قوانین زیست محیطی اجرایی در چین به نظر نمی‌رسد تولیدکنندگان مونواتیلنگلایکول بر پایه کربن بتوانند عرضه خود را افزایش دهند.
پروپیلن: هفته قبل قیمت پروپیلن تغییری نکرد و هر تن از آن در سی‌اف‌آر چین به قیمت 905 دلار به فروش رفت. تولیدکنندگان پروپیلن چین بدون تغییر خاصی به تعهدات خود نسبت به مشتریان پایبند بوده و حادثه دریای عمان نتوانسته تاثیر خاصی بر بازار این محصول شیمیایی داشته باشد. «Front Altair» یکی از تانکرهایی بود که در دریای عمان مورد حمله واقع شد. این تانکر 75 هزار تن نفتا از «ADNOC» امارات خرید کرده بود و قرار بود در ماه ژولای به تایوان برسد. به گفته سخنگوی «CPC» تایوان این پتروشیمی ذخیره بالغ بر 350 هزار تن نفتا دارد و با حادثه پیش‌آمده خللی در روند عرضه آنها ایجاد نخواهد شد. این پتروشیمی پاسخگوی نیاز داخلی پروپیلن بازار داخلی تایوان است. از سمت دیگر دو واحد هیدروژن‌زدایی پروپان در چین به ظرفیت تولید سالانه 500 هزار تن پروپیلن از هفته آینده به چرخه تولید بازخواهند گشت.
بوتادین: هفته قبل بوتادین به رشد خود سرعت داد و هر تن از این محصول پتروشیمی با رشد 65 دلاری به قیمت 1140 دلار در سی‌اف‌آر چین به فروش رفت. حداقل 5 قرارداد جدید خرید بوتادین برای تحویل در ژولای و آگوست طی هفته قبل به ثبت رسیده است. شرکت «Hanwha» کره جنوبی هنوز درگیر راه‌اندازی مجدد استیم‌کراکر خود است. چهارشنبه هفته گذشته این واحد به مدار تولید بازگشت اما به دلیل مشکلات فنی خیلی زود خاموش شد تا بررسی‌های مهندسی بیشتری روی آن صورت پذیرد. به همین دلیل بخشی از مشتریان این شرکت برای ماه‌های ژولای و آگوسن اقدام به پیش‌خرید کرده اند تا از کمبود عرضه احتمالی در امان بمانند. بیشتر وارد کنندگان کره‌ای، تایوانی و ژاپنی هستند. به دلیل سبقت بهای بوتادین وارداتی از قیمت بازار محلی، چینی‌ها از خرید این محصول پتروشیمی خودداری کرده‌اند.
پی‌وی‌سی: هر تن «PVC» هفته گذشته 10 دلار افزایش قیمت را تجربه کرد و به بهای 860 دلار در سی‌اف‌آر چین به فروش رفت. بهای این محصول برای تحویل در ماه ژولای 40 تا 50 دلار به ازای هر تن بیش از قراردادهای ماه ژوئن است. در حالی که در بازار تایوان و چین بسیاری از تجار به قیمت‌های ماه آینده میلادی سوظن داشته‌اند، به نظر می‌رسد هندی‌ها مشکلی برای ثبت سفارش نداشته باشند. بر اساس اظهارات برخی متخصصان طی هفته‌های آتی بازار«PVC» آسیا دچار کمبود خواهد شد و احتمال رشد بیشتر قیمت این محصول وجود دارد. «PVC» صادره از آمریکا به جای بازارهای آسیایی راهی برزیل شده تا معضل کمبود عرضه در آن ناحیه را جبران کند. هفته گذشته بهای هر تن«PVC» هیوستون در اف‌ای‌اس آمریکا 40 دلار رشد کرد و به اوج 10 ماهه 805 دلاری رسید. از هند خبر می‌رسد دولت قصد دارد تعرفه گمرکی «PVC» وارداتی از آمریکا، چین و تایلند را تا 12 آگوست تمدید کند. با این حال این تعرفه‌ها از روی«PVC» وارداتی از ژاپن، کره‌جنوبی، اندونزی و تایلند رفع شده است.
پلی‌اتیلن: بهای انواع پلی‌اتیلن در معاملات هفته گذشته کاهش پیدا کرد. در فوب خاورمیانه بهای هر تن پلی‌اتیلن سنگین 15 دلار کاهش یافته و به سطح 965 دلار رسیده، پلی‌اتیلن سبک خطی با افت 24 دلاری به قیمت 891 دلار مبادله می‌شود و پلی‌اتیلن سبک 11 دلار افت کرده و به بهای 949 دلار به فروش می‌رسد. افت ادامه‌دار پلی‌اتیلن در چین یکی به دلیل بقای تنش‌های ناشی از جنگ تجاری این کشور با چین و دیگری تمایل دولت به ممنوع کردن استفاده از بسیاری از انواع پلاستیک به دلیل قوانین زیست‌محیطی است. به همین دلیل برخی شرکت‌ها رو به بازیافت پلی‌اتیلن سبک کرده‌اند، در حالی که بخشی از تولیدکنندگان مواد بازیافتی را جایگزین مناسبی برای پلی‌اتیلن تازه نمی‌دانند. با این حال به نظر می‌رسد روند بازیافت پلی‌اتیلن در چین ادامه داشته باشد و در میان مدت واردات رزین پلی‌اتیلن به این کشور کاهشی شود. از طرفی وزارت انرژی چین در حال بررسی عملکرد ایمنی واحدهای پتروشیمی است و در صورتی که تولیدکننگان بیشتری به دلیل عدم رعایت موارد ایمنی تعطیل شوند، بهای پلی‌اتیلن نیز افزایشی خواهد شد. در بخش پلی‌اتیلن سبک خطی نیز تحریم‌های آمریکا روی بازار محصولات پتروشیمی ایران نگرانی‌ها را از کاهش شدید صادرات کشورمان بالا برده است. همچنین مشکلات پرداختی برای خرید از ایران از دیگر معضلاتی است که خریداران عمده پلی‌اتیلن با آن مواجه هستند. از همین رو برخی محموله‌های آمریکایی جایگزینی پلی‌اتیلن خاورمیانه در بازار آسیا شده‌اند. از طرفی محدودیت فروش پلی‌اتیلن چین به آمریکا منجر به افت 20 تا 40 درصدی سود صادرکنندگان پلی‌اتیلن خواهد بود. به گفته مقامات چینی اگر تعرفه‌های آمریکایی روی محصولات چینی برداشته نشود در یک بازه سه ساله شاهد افت یک تا دو درصدی تقاضا در سطح بین‌المللی خواهیم بود و همزمان مصرف پلی‌اتیلن چین تا 3 درصد تنزل خواهد کرد.
پلی‌پروپیلن: پلی‌پروپیلن در بازارهای آسیایی با شدت بیشتری به افت قیمت پرداخت. قیمت هر تن پلی‌پروپیلن رافیا در فوب خاورمیانه طی هفته گذشته 31 دلار کاهش یافت و به سطح 1011 دلار رسید. تولیدکنندگان چینی به شدت مشغول صادرات مازاد تولید پلی‌پروپیلن به کشورهای جنوب شرق آسیا هستند. همچنین پالایشگاه مانگلور هندوستان آماده راه‌اندازی مجدد واحد تولید پلی‌پروپیلن خود به ظرفیت 440 هزار تن در سال است. شرکت پلیمرا کره‌جنوبی نیز تعمیرات 4 خطه لوله انتقال پلی‌پروپیلن خود به ظرفیت 700 هزار تن در سال از دو روز قبل به اتمام رسانده است. در تایوان نیز دو واحد تولید پلی‌پروپیلن با ظرفیت مجموع 600 هزار تن در سال برای آغاز کار در اواخر سال جاری میلادی در حال ساخت است.
ای‌بی‌اس: افت اکریلونیترایل بوتادین استایرن «ABS» طی معاملات هفته گذشته کاهش یافت و هر تن از این محصول باز هم 10 دلار افت قیمت را تجربه کرد و به بهای 1380 دلار در سی‌اف‌آر چین به فروش رفت. افت قیمت مواد بالادستی سازنده منجر به محدود شدن حاشیه سود «ABS» شده، بطوری که بسیاری از کارشناسان کاهش بیشتر را در بازار این محصول پتروشیمی امکانپذیر نمی‌دانند. بسیاری از تولیدکنندگان «ABS» سطح تولید خود را کاهش داده و انتظار می‌رود تعداد بیشتری به این جرگه بپیوندند. بر اساس گزارش وزارت صنعت و اقتصاد هندوستان واردات «ABS» این کشور در ماه مارس 10 هزار و 197 تن بوده است که 5 درصد کمتر از ماه فوریه و 13.9 درصد بیشتر از مارس سال 2018 است.
