دنیای بورس: پلتس گزارش هفتگی خود از بازار محصولات پتروشیمی آسیا را منتشر کرده است. با توجه به سهم بالای پتروشیمیها در اقتصاد کشور و همچنین بورس تهران رصد نوسانات قیمتی و ریشهیابی آن اهمیت بالایی دارد.
استایرن مونومر: بهای هر تن استایرن مونومر طی هفته گذشته 7 دلار افزایش یافت و به سطح 1068 دلار در سیافآر چین رسید. این محصول پتروشیمی در محدوده منفی معاملاتی قرار داشت و هفته قبل توانست با جهش قیمتی بار دیگر به رویه افزایشی بازگردد. افزایش قیمت نفت که جزو صنایع بالادستی محسوب میشود محرک رشد قیمت این محصول شیمیایی بود. نفت برنت هفته گذشته تا اوج 6 ماهه 75 دلاری هم رشد کرد. با این حال افت قیمت اتیلن و بنزن مانع از اوجگیری بیشتر استایرن مونومر شد. کاهش ذخایر استایرن مونومر در چین ادامه دارد و هفته قبل سطح تقاضا و انبارسازی به ترتیب 20 هزار و 700 تن و 11 هزار تن بود تا سطح این ذخایر به 208 هزار تن تنزل یابد. از طرفی اخبار تعمیرات فصلی پتروشیمیها نگرانی از انقباض عرضه را در بازار آسیا افزایش داده و همین نکته به صعودی شدن استایرن مونومرکمک کرده است. تاخیر در مهلت تحویل محمولهای آمریکایی نیز بر تنگتر شدن مجرای عرضه انجامیده است. مشکلات لجستیکی هم با عقب انداختن موعد تحویل استایرن مونومر وارداتی تایوان از کرهجنوبی بر افزایش قیمت این محصول اثرگذار بود.
اتیلن: روند نزولی اتیلن طی هفته گذشته شدت گرفت و هر تن از این محصول در سیافآر شمالشرق آسیا با کاهش 40 دلاری به قیمت 950 دلار به فروش رفت. به دلیل حاشیه سود منفی مشتقات اتیلن سطح تقاضا برای این محصول پایین آمده و شاهد ریزش قیمت در بازار اتیلن هستیم. به طور مثال حاشیه سود مونواتیلنگلایکول طی هفته قبل منفی 130 دلار به ازای هر تن محاسبه شده است. تقویت سمت عرضه هم به کاهش بهای اتیلن کمک کرده است. اخبار حاکی از عرضه سنگین 13 هزار تنی از این محصول از طرف ایران پس از برطرف شدن مشکل خط لوله انتقال است. منابع خبری از علاقه تجار چینی به این محموله حکایت دارند. از طرفی بهای نفتا در بازار آسیایی به اوج 6 ماهه رسیده و همین امر منجر به محدود شدن نرخ اتیلن به نفتا در سطح 330-340 دلار شده است. کمتر شدن حاشیه سود مشتقات اتیلن میتواند مدت کاری استیمکراکرها در آسیا را تحت تاثیر قرار دهد. بر اطلاعات موجود از پتروشیمیهای داخلی اتیلن به عنوان خوراک بین مجتمعی در کشور مورد استفاده قرار میگیرد. بر این اساس قیمت اتیلن برای برخی پتروشیمیهای داخلی مانند جم و مارون که اتیلن مازاد خود را به شرکتهای پاییندست به فروش میرسانند از اهمیت برخوردار است. در این میان نحوه قیمتگذاری اتیلن داخلی تا حدودی مبهم است با این حال به نظر میرسد قیمت اتیلن در مناطق مختلف به خصوص شرق آسیا در نحوه قیمتگذاری این محصول اهمیت دارد. از سوی دیگر اتیلن به عنوان خوراک واحدهای پاییندستی مانند پتروشیمی غدیر (تولید پیویسی) استفاده میشود.
مونواتیلنگلایکول (MEG): بهای هر تن مونواتیلن گلایکول طی هفته قبل 24 دلار دیگر کاهش یافت و روند نزولی این محصول شدت گرفت. قیمت 570 دلاری برای این محصول کف 39 ماهه را رقم زد. با وجود کاهش 18 هزار تنی هنوز هم سطح ذخایر MEG در بنادر شرق چین بالا بوده و در سطح 1.4 میلیون تن قرار دارد. شکست مرز روانی 4500 یوآنی در بازار داخلی چین بر افت بیشتر بهای MEG دامن زد. برخی از معاملهگران چینی معتقدند که بازار MEG به زودی وارد محدوده مثبت خواهد شد، با این حال عموم فعالان بازار تداوم MEG در محدوده خرسی را محتمل میدانند. این بازار خرسی در نتیجه گسترش خطوط تولید این محصول پتروشیمی در سال گذشته بوده است. در مدت زمان مشابه بازار تقاضای این محصول نتوانسته همپا با خوراک بالادستی رشد کند و همین امر فشار را قیمت MEG افزایش داده است. تولید این محصول در تعطیلات آخر هفته آینده چین به دلیل انباشت سطح ذخایر و کمبود تقاضا متوقف خواهد شد.
پروپیلن: بهای هر تن پروپیلن در معاملات هفته گذشته 15 دلار کاهش یافت و در سیافآر چین به قیمت 890 دلار به فروش رفت. پروپیلن که هفته ماقبل بدون تغییر قیمت به حرکت خود ادامه داده بود بار دیگر به کاهش قیمت پرداخت. در چین واحدهای هیدروژنزدایی از پروپان بار دیگر پس از تعمیرات راهاندازی شده و سمت تولید و عرضه را تقویت کردهاند. افزایش عرضه کمک شایانی به افت این محصول پتروشیمی کرده است. در ماه مارس سطح فعالیت این واحدها به 71 درصد رسیده است، در صورتی که این میزان در فوریه 91 درصد بود. در نتیجه این کاهش قیمت کرک اسپرد پروپیلن و نفتا به کمترین سطح خود از فوریه 2016 رسیده است. با این حال برخی از فعالان عقیده داشتند که افزایش قیمت محصولات پاییندستی همچون اکریلونیترایل و پلیپروپیلن از افت بیشتر بهای پروپیلن جلوگیری کرده است. از طرفی باید در نظر گرفت رشد محصولات پاییندستی نمیتواند منجر به رالی صعودی برای این محصول شود، زیرا عمده دلیل رشد قیمت این محصولات عرضه محدود پروپیلن ارزیابی میشود.
بوتادین: هفته قبل بهای بوتادین بدون تغییر باقی ماند و هر تن از این محصول با در سیافآر چین به قیمت 955 دلار به فروش رفت. تقاضای ضعیف بازار داخلی در چین و بالا بودن سطح ذخایر این محصول مجالی برای رشد نمیدهد. شایعاتی پیرامون شروع صادرات محمولههای بوتادین توسط پالایشگاه PrefChem مالزی به گوش میرسد، با این حال مسئولان مربوطه هنوز اظهارنظری در این خصوص نکردهآند
پیویسی: PVC هفته گذشته از سراشیبی قیمتی جدا شد و هر تن از این محصول با رشد 30 دلاری به بهای 840 دلار در سیافآر چین مبادله شد. پس از انفجار در سایت ی پتروشیمی در چین و نگرانی از کمبود عرضه بهای PVC صعودی شد. انفجار در واحد تولید PVC بر پایه کاربید Dongxing Chemical با ظرفیت تولید 400 هزار تن در سال عرضه این محصول را مختل کرده است. این چهارمین رخداد مشابه در چین از ماه مارس است و نگرانی از سختگیری دولت چین برای برقراری ایمنی در محیطهای صنعتی از لحاظ روانی محرک قیمت PVC است. دولت چین در حال بررسی بیش از 2 هزار واحد تولید محصولات شیمیایی است. بهای PVC بر پای کاربید ارزانتر از PVC بر پایه اتیلن است.
پلیاتیلن: قیمت پلیاتیلن سبک و سبکخطی در معاملات هفته قبل ثابت ماند و هر تن پلیاتیلن سنگین نه تنها از مدار صعودی جدا شد بلکه به میزان 11 دلار به کاهش قیمت پرداخت. مشحص نبودن چشمانداز اتصاد جهانی و خصوصا افزایش بهای نفت از موانع تجارت پلیاتیلن محسوب میشود. از طرفی مشخص نبودن روشهای پرداخت به فروشندگان ایرانی نیز بازار آسیا را متاثر کرده است. تمهیدات ایمنی دولت چین نیز میتواند تعداد قابل توجهی از سایتهای تولید پلیاتیلن را تعطیل کرده و به رشد قیمت این محصول بیانجامد. با افزایش سطح صادرات آمریکا به کشورهای شرق آسیا و رشد ارتفاع انبارهای این محصول میتوان امید داشت که قیمتها در نیمه دوم سال جاری میلادی اصلاح شود. سطح تقاضا نیز همزمان با برگزاری جشنهای محلی در هند در ماه جولای کاهش مییابد.
پلیپروپیلن: هر تن پلیپروپیلن در هفته قبل 21 دلار افزایش یافت و به سطح 1112 دلار رسید. تعطیلی یک واحد تولید پلیپروپیلن در هندوستان مجرای عرضه را تنگ کرد. فعالان بازار پلیپروپیلن انتظار دارند که قیمت این محصول در نیمه دوم سال جاری افزایش یابدو دلیل این انتظار بالا رفتن قیمت خوراک ورودی نفتا پیش از اجرای طرح IMO 2020 میباشد. توافق تجاری چین و آسئان نیز باعث شده است تا قیمت پلیپروپیلن تولید شده در این منطقه رقابتیتر از پلیپروپیلن تولید شده در هند و خاورمیانه باشد.
ایبیاس: قیمت اکریلونیترایل بوتادین استایرن (ABS) طی معاملات هفته گذشته بدون تغییر باقی ماند و هر تن از این محصول به بهای 1580 دلار در سیافآر چین به فروش رفت. توقف روند صعودی این محصول پتروشیمی بیشتر تحت تاثیر افت تقاضا است. مشتریان منتظر قیمت پایینتری برای عقد قرارداد هستند و از طرفی ضعف تقاضا منجر به کاهش نرخ تولید واحدهای تولیدی شده است. رشد بهای نفت در بازار جهانی و تعطیلی هفته آینده چین میتواند معلق بودن بازار اکریلونیترایل بوتادین استایرن را تمدید کند. نتیجه مذاکرات تجاری چین و آمریکا نیز تاثیر به سزایی روی قیمت این محصول خواهد داشت.