پتروتحلیل: گرچه بازار قیر همچنان در رکود به سر می برد و قیرسازهای بزرگ ایرانی با حجم بالایی از ذخیره قیر در مخازن خود در حدود 300 هزارتن و فروش های زیان آور روبه رو هستند که پالایشگاه ها در هفته جاری متاثر از رشد قیمت نفت، وکیوم باتوم را گران کرده و در نهایت قیرسازها نیز مجبور به تبعیت از آنها شدند و به این ترتیب هنوز بازار با نرخ های قبلی جانیفتاده بود دوباره با نوسان روبه رو شد. این در حالی است که بازار قیر ایران همچنان درگیر حل مسایل تعهدات ارزی صادرکنندگان است.
از سوی دیگر قیمت قیر در بازارهای جهانی ثابت مانده و اندکی نفت خام افزایش یافته است و این نوسان سبب شده تا پالایشگاه‌ها با افزایش قیمت وکیوم باتوم، قیرسازها را ترغیب به افزایش نرخ کنند، کما اینکه همچنان موضوع تعهدات ارزی صادرکنندگان پررنگ و گویا غیرقابل حل است. در همین حال کارشناسان معتقدند؛ بازار قیر ایران نیازمند سیستم رگولاتوری است تا اندکی از مشکلات خود را پشت سر بگذارد.
این در حالی است که مرید السادات؛ مشاور عالی هلدینگ ssm در این باره معتقد است؛ صنعت قیر ایران به علت افزایش بی رویه قیمت پایه در حال نابودی است، از طرفی صادرات قیر به کشورهایی مانند کنیا و قطر کاملا از دست رفته است.
وی می گوید: بزرگترین قیر سازهای ایرانی هم اکنون با ظرفیت های پایین در حال تولید قیر هستند و صادرات آنها نیز به ۱۰ درصد رسیده، از طرفی محصولات خود را نیز با ضرر به فروش می رسانند. این در حالی است که شرکت های فروشنده قیر در داخل در شرایط خاصی مانند جاده سازی می توانند به صورت موقت و پروژه ای محصول خود را به فروش برسانند و فروش آن به صورت دائمی نیست.
به عقیده مریدالسادات، تصمیم افزایش قیمت قیر به هیچ وجه عقلانی نیست زیرا تولید‌کنندگان با خطر نابودی مواجه هستند.
در همین حال عضو هیات رئیسه کمیسیون قیر می گوید: افزایش اندک قیمت نفت خام و دلار سبب شد تا پالایشگاه ها تصمیم به افزایش نرخ وکیوم باتوم بگیرند. این در حالی است که قیرسازها قادر به فروش قیر در شرایط فعلی نیستند، از سوی دیگر حجم ذخیره مخازن قیرسازها افزایش یافته و مشتریان هم به دنبال محموله های ارزان قیمت هستند.
به گفته حسن تاجیک، همچنان فشار بر صادرکنندگان برای انجام تعهدات ارزی وجود دارد و نیاز است که برای آن راه حلی در نظر گرفته شود. این در حالی است که همواره تصمیمات غیرکارشناسی در سال های اخیر در زیرمجموعه های شستا سبب ایجاد مشکلات فراوانی در بازار قیر شده است.
به نظر می رسد ضروری است که خریداران خوراک و مواد اولیه در بورس کالا مابه التفاوت قیمت محصول از تعهدات ارزی آنها کم شود و این مبالغ وارد چرخه اقتصادی کشور شود و سپس برای بازگشت ارز پس از صادرات محصولات راهکاری اندیشیده شود.
چرا که در حال حاضر گمرک قیمت قیر را حدودا 350 دلار در هر تن محاسبه می کند، این در حالی است که صادرکننده قادر نیست با قیمت مشخصی محصول خود را صادر کند و در مقطعی قیمت ها متفاوت خواهد بود.
به نظر می رسد بازار قیر نیازمند فرصت و تعامل بیشتر برای صادرات قیر به کشورهای دیگر است و اگر مشکلات فعلی حل نشود، چشم انداز روشنی در انتظار قیرسازان نخواهد بود.