ایلنا: لعیا جنیدی در خصوص طرح دعوای ایران از آمریکا در دیوان بین‌المللی دادگستری گفت: ایران دو شکایت را از ایالات‌متحده آمریکا در دیوان بین‌المللی دادگستری مطرح کرده بود. دعوی اول، مربوط به احکام پرونده‌هایی است که دادگاه‌های آمریکایی صادر کرده‌اند و ادعایشان مسائل تروریستی است که اجرایش را در کشورهای دیگر شاهد هستیم.
تبعات پیروزی حقوقی ایران
او ادامه داد: اگر در این پرونده حکم به نفع ایران صادر شود، تصور می‌کنم همه دادگاه‌های دیگر در دنیا علی‌الاصول از حکم دیوان لاهه تبعیت کرده و دیگر حاضر نیستند هیچ دستور و اجرایی نسبت به این نوع احکام صادر شده از سوی دادگاه‌های آمریکا را صادر کنند.
این عضو دولت تدبیر و امید با اشاره به احتمال عدم تبعیت دادگاه‌های آمریکا از حکم دیوان بین‌المللی دادگستری اظهار کرد: ممکن است دادگاه‌های آمریکایی از این قاعده اطاعت نکنند و دستور اجرا بدهند و همین احتمال (عدم اجرای احکام مربوط به ایران) را هم نسبت به دادگاه‌های آمریکایی می‌دهیم ولی چون حکم دیوان بین‌المللی دادگستری است منجر به مسوولیت بین‌المللی برای آمریکا خواهد شد.
دعوی دوم ایران از آمریکا
جنیدی با اشاره به طرح دعوی دوم ایران از آمریکا تاکید کرد: دعوی جدیدی که ایران علیه آمریکا در دیوان بین‌المللی دادگستری مطرح کرده، مربوط به خروج ایالات‌متحده از برجام و بازگرداندن تحریم‌ها است که در این رابطه رییس دیوان بین‌المللی دادگستری به وزیر دادگستری آمریکا نامه‌ای نوشت و در آن درخواست شد تا وضعیت موجود حفظ شود.
پشتوانه حقوقی خوب برای شرکت‌ها
به گفته وی در این مورد، اگر حکم به سود ایران اعلام شود، این مساله موجب تقویت مواضع ایران می‌شود، چرا که آنگاه بسیار مشکل‌تر خواهد بود که آمریکایی‌ها بخواهند شرکت‌ها و کشورها را مجبور و وادار به متوقف کردن همکاری‌هایشان با ایران کنند.
هم‌اکنون نیز دولت‌ها تصمیم سیاسی‌شان را مبنی بر تداوم برجام و حمایت از ایران گرفته‌اند و این حکم می‌تواند پشتوانه حقوقی خوبی برای شرکت‌هایی که ترس همکاری با ایران را دارند، باشد زیرا آن‌ها می‌توانند از آن به‌عنوان یک پشتوانه محکم در برابر جریمه‌های احتمالی استفاده کنند.
پیمان مودت همچنان معتبر است
معاون حقوقی رئیس‌جمهور در پاسخ به این سوال که برخی‌ها مدعی هستند پیمان مودت که مبنای شکایت ایران از آمریکا در دیوان لاهه است، دیگر اعتبار ندارد و قابل استناد نیست، تصریح کرد: پیمان مودت با آنکه در سال ۱۹۵۵ میلادی میان ایران و آمریکا به امضا رسیده و با وجود آنکه حدود ۴۰ سالی است که دو کشور با یکدیگر رابطه ندارند، همچنان معتبر است.
جنیدی با بیان اینکه نه ایران و نه آمریکا هیچ‌کدام از این معاهده هنوز خارج نشده‌اند، ابراز کرد: این درحالی است که شرایطی در پیمان مودت آمده است که هر کدام از طرفین می‌توانند از آن خارج شوند. وقتی هیچ‌کدام از این معاهده خارج نشده و این خروج را به‌صورت رسمی اعلام نکرده‌اند، این پیمان اعتبار دارد و می‌تواند مورد استناد قرار بگیرد.
استناد به پیمان مودت
او در بخش دیگر از این گفت‌وگو اضافه کرد: پیمان مودت مکررا در دیوان داوری ایران و آمریکا مورد استناد قرار گرفته و حتی در مقابل دادگاه‌های آمریکا نیز به آن استناد شده است. این عضو دولت تدبیر و امید با یادآوری اصل بقا بیان کرد: روابط همراه با تنش و تندی میان تهران و واشنگتن وجود داشته اما نمی‌توان به همین سادگی گفت یک عمل حقوقی که انجام شده، سال‌ها از آن می‌گذرد و هیچ‌کدام از طرفین به‌صورت رسمی اعلام خروج از آن را نکرده‌اند، خودبه‌خود بی‌اعتبار است و دلیل محکمی ندارد. اگر در مورد بقا نیز تردید وجود دارد، ما حقوقی‌ها می‌گوییم اصل بر بقا است. با وجود این، قضاوت نهایی با دیوان بین‌المللی دادگستری است.
پیروزی تضمین شده نیست
جنیدی درباره احتمال و شانس پیروزی ایران در این دعاوی یادآور شد: مبنای هر دو دعوی که در دیوان بین‌المللی دادگستری علیه آمریکا توسط ایران طرح شده است، براساس اصول حقوق بین‌الملل و مقررات مندرج در معاهده و پیمان مودت است که مبنای موجهی است.
ما معتقدیم این مبنا، قابل اتکا و محکم است. او با اشاره به حکم اولیه و موقت رئیس دیوان بین‌المللی دادگستری عنوان کرد: دستور موقتی که دیوان لاهه صادر کرده و به طرف آمریکایی ابلاغ کرده است، مبنای موجهی است، ولی قضاوت نهایی با مرجع رسیدگی‌کننده است و کسی از قبل نمی‌تواند پیروزی در دعاوی حقوقی را تضمین کند. این مساله به ارزیابی و تحلیل حقوقی مرجع رسیدگی‌کننده بستگی دارد.
پیش‌تر در «دنیای بورس» خواندید: نافرمایی تحریمی در قلب آمریکا
در همین حال بخوانید:
اروپا تمایلی به کمک جدی به ایران ندارد/ شیرین هانتر (استاد جورج تاون آمریکا)
پیشنهاد بن‌سلمان به بشار در رابطه با ایران