دنیای بورس: در هر بازاری سفته‌بازان به دنبال تغییر روند بازار به کام خود هستند. به خصوص اگر اتخاذ سیاست‌های مناسب ارزی برخلاف میل سفته‌بازان باشد بهترین راه‌کار برای داغ کردن معاملات استفاده از شایعات است. شایعات در بازار امروز ارز نیز وسیله‌ای بود تا بار دیگر سفته‌بازان این بازار، دلار را گران‌تر از نرخ واقعی آن به مردم بفروشند. در حالی‌که نرخ دلار در بازار ثانویه ارزی روی 8 هزار تومان معامله می‌شود علت اوج‌گیری دلار در بازار غیررسمی جالب توجه است.
در این میان البته همچنان چند نقد به سیاست‌های کنونی ارزی وارد است. برای مثال عدم وجود تابلوی معاملاتی به عنوان یکی از ارکان مهم بازار می‌تواند فضا را برای جولان سفته‌بازان فراهم آورد. از سوی دیگر سیستم نامناسب توزیع ارز نیز امکان نرخ‌گذاری توسط هر شخصی را در بازار فراهم می‌آورد. شدت نوسانات امروز بازار نیز به دنبال این هیجانات افزایش یافته است. طی 7 ماه اخیر شدت وابستگی ارز و سکه به یکدیگر بیش از پیش شده است. بر این اساس تلاطم یا آرامش هر یک از این بازارها در بازار دیگر به سرعت منعکس می‌شود.
شایعه‌ای که امروز دستاویز سفته‌بازان ارزی شد الزام پرداخت اختلاف بهای قیمتی سکه‌های پیش‌فروش‌شده با قیمت بازار بود. با این دستاویز سفته‌بازان به دنبال ایجاد بی‌اعتمادی نسبت به بانک مرکزی هستند تا بتوانند از دامی که خود در آن گرفتار شده‌اند فرار کنند. خرید دلار در سطوح بیش از 10 هزار تومان از عموم مردم و سقوط دلار به سطح 9 هزار تومان طی روزهای اخیر کافی بود تا هر راه‌کاری برای مقابله با نزول ادامه‌دار نرخ ارز و سکه به کار گرفته شود.
از شایعه تا واقعیت
در خصوص عرضه سکه پیش‌فروش‌شده با قیمت 4 درصد پایین‌تر از قیمت بازار توسط بانک مرکزی باید توجه کرد که بانک مرکزی به دنبال باطل کردن طرح پیش‌فروش سکه با قیمت ثابت نیست. به نظر می‌رسد بازیگران بازار سکه طرح اولیه بانک مرکزی مبنی بر پیش‌فروش سکه در سررسید 6 ماهه با 4 درصد سود را به پیش‌فروش سکه با قیمت ثابت متصل کرده‌اند. در 17 بهمن بانک مرکزی از طرح پیش‌فروش سکه رونمایی کرد که در آن خریداران با مبلغ یک میلیون تومان می‌توانستند سکه را 6 ماهه پیش‌خرید کنند اما باید در موعد تحویل مابهالتفاوت قیمتی سکه را تا 96 درصد قیمت روز پرداخت کنند. این انتظار وجود داشت که این طرح با استقبال مواجه نشود اما در روزهای نخست به پیش‌خرید بیش از 36 هزار قطعه سکه اشاره شد. بر این اساس اگر این سکه‌ها در شرایط کنونی از سوی بانک مرکزی در حال تحویل به خریداران است مطابق با قانون باید مابهالتفاوت تا 4 درصد پایین‌تر از قیمت بازار از خریدار اخذ شود. این طرح در سایه ارائه طرح دوم پیش‌فروش سکه قرار گرفت و همین موضوع باعث فراموشی نسبت به این طرح شد. بر این اساس بانک مرکزی به هیچ‌وجه در خصوص اعطای سکه‌های پیش‌فروش‌شده و سایر تضامین خود طی این ماه‌ها بدعهدی نکرده است و شایعات کنونی تنها از سو‌ءاستفاده سفته‌بازان خبر می‌دهد.
سکه‌های پیش‌فروش‌شده با قیمت ثابت یک میلیون و 400 هزار تومانی از هفته پایانی بهمن برای سررسید 6 ماه (حدود 10 روز بعد از طرح قبلی پیش‌فروش سکه) عرضه شد که در سررسیدهای اخیر یک ماهه و سه‌ماهه بدعهدی از سوی بانک مرکزی مشاهده نشده است. گرچه این طرح نیز با مخالفت کارشناسان همراه بود و تقاضای سفته‌بازی بیشتری را برای سکه به این بازار از زمان ارائه این طرح کشاند، اما سیاست اشتباه تاکنون با بی‌اعتبار کردن بانک مرکزی مواجه نبوده است.
خبر آغاز پیش فروش سکه در تاریخ 17 بهمن‌ماه بانک مرکزی با قیمت شناور در زمان تحویل را در اینجا و خبر آغاز پیش‌فروش سکه در تاریخ 27 بهمن ماه با قیمت ثابت را در اینجا ببینید.
نگرانی از وضعیت سیاسی کشور
در شرایط کنونی نگرانی از وضعیت کشور در بازار جهانی وجود دارد. آمریکا تمام تلاش خود را برای حصر اقتصادی کشور به منظور کشاندن به پای میز مذاکره یک‌طرفه استفاده می‌کند. یک‌طرفه بودن این مذاکره از آن جهت است که احتمالا آمریکا در صدد است رفتاری که در قبال کره‌شمالی داشته، به منظور جلب رضایت شرکای منطقه‌ای خود با ایران نیز داشته باشد. با این حال سیاست‌های منطقی اقتصادی و همچنین عدم انزوای کشور در فضای بین‌المللی نکته مثبتی است که باید به آن توجه کرد. در این شرایط این امید وجود دارد که کشور بتواند از دوره تحریم‌های کنونی به سلامت عبور کند. با این حال اخبار این حوزه نیز می‌تواند در نوسانات دلار اثرگذار باشد. البته نکته‌ای که خریداران خرد باید در نظر بگیرند دام دلالان برای گران‌فروشی ارز در بازار است. دراین شرایط سیاست‌گذار هر چه سریعتر باید سیستم توزیع ارز را سامان‌دهی کند (شاید با استفاده از صرافی‌ها) تا پس از اجرای صحیح عرضه ارز در بازار ثانویه ضربه نهایی را بر سفته‌بازان ارز و سکه وارد کرده و هیجانات این بازار را کاهش دهد.