دنیای بورس- محمد نجفی: روز جمعه ششم جولای آمریکا به صورت رسمی اخذ تعرفه وارداتی بر 34 میلیارد دلار از کالاهای چینی را به اجرا درآورد و چین نیز مقابله به مثل با این اقدام را در دستور کار قرار داد. در مقابل طیف وسیعی از کالاهای چینی که در لیست تعرفه‌ای آمریکا قرارگرفته‌اند، چینی‌ها در دور اول اجرای تعرفه های وارداتی بر محصولاتی همچون دانه سویا، پنبه و گوشت خوک از آمریکا متمرکز شده اند. در عین حال دو کشور فهرست دیگری از کالاهای مشمول تعرفه را به ارزش 16 میلیارد دلار آماده کردند که قرار است به زودی مشمول پرداخت تعرفه وارداتی شوند. در فهرست دوم چینی‌ها، کالاهایی همچوت زغال سنگ و نفت خام آمریکا بیش از سایر محصولات خودنمایی می‌کنند. در ادامه این مطلب اثرات احتمالی جتگ تجاری دو اقتصاد برزگ جهان بر بازارهای کالایی مورد برسی قرار گرفته است.
نفت خام
نفت آمریکا محصولی نسبتا تازه وارد به بازار چین به حساب می‌آید. بر طبق داده‌های موسسه تامپسون رویترز، در در روزهای گذشته 9 محموله نفت آمریکا به حجم 26/6 میلیون بشکه به ارزش تقریبی 2 میلیارد دلار از تگزاس و آلاسکا به سوی بازار چین گسیل شده‌اند و انتظار می‌رود تا 5 هفته آینده به این کشور برسند. با در نظر گرفتن این ارقام می‌توان گفت صارات روزانه نفت آمریکا به چین در برهه کنونی به 700 هزار بشکه در روز رسیده که این رقم 8 درصد از واردات روزانه نفت چین به حساب می‌آید. با اخذ تعرفه وارداتی از سوی گمرک چین، ممکن است نفت آمریکا توان رقابتی خود را در برابر محصول تولیدی سایر کشورها از دست بدهد. موسسه مشاوره‌ای وود مکنزی با در نظر گرفتن وضعیت کنونی عرضه نفت در بازارهای جهانی پیش‌بینی کرده که صورت حذف از بازار چین، نفت آمریکا به راحتی بازار جایگزینی را نخواهد یافت. در این میان انتظار می‌رود چین کسری خرید نفت از آمریکا را با تولیدات روسیه و عربستان سعودی جایگزین کند.
در این میان توجه بازار نفت در حال حاضر تنها معطوف به تعرفه‌های وارداتی چین نیست و بحث صادرات نفت ایران پس از اعمال تحریم‌های خزانه‌داری آمریکا علیه این کشور مضوع مهمتری به شمار می‌رود. چین و هند در حال حاضر مهره‌های مهمی در جهت‌گیری آتی بازار نفت به شمار می‌روند چرا که این دو کشور در مجموع 1/4 میلیون تن از نفت خام ایران را خریداری می‌کنند. کمتر از چهار ماه به زمان اجرای تحریم‌های خزانه‌داری آمریکا علیه صادرات نفت ایران باقی مانده و فعالان بازار انرژی منتظرند تا ببینند آیا این دو کشور در خرید نفت از ایران تجدید نظر خواهند کرد یا ریسک مواجهه با اقدامات تنبیهی آمریکا را به جان خواهند خرید.
گاز طبیعی مایع و زغال سنگ
تاکنون چین گاز طبیعی مایع (LNG) آمریکا را در لیست کالاهای مشمول پرداخت تعرفه وارداتی قرار نداده اما انتظار می‌رود با تعمیق بیش از پیش بحران تجاری میان دو کشور، تعرفه وارداتی بر این محصول نیز به سلاحی در دست چینی‌ها تبدیل شود. به گزارش بلومبرگ آمریکا در سال‌های اخیر تلاش گسترده‌ای را برای تبدیل شدن به بزرگترین صادرکننده گاز طبیعی مایع با تمرکز بر صنعت گاز شیل انجام داده است. حال در صورت بروز اخلال در روند رشد اقتصاد جهانی، بازار این محصول از سمت کاهش تقاضا زیر فشار قرار خواهد گرفت و همین امر به پروژه‌های چند میلیارد دلاری صادرات محور آمریکا آسیب خواهد زد. ارزش تجارت گاز طبیعی مایع در سال 2017 میلادی به 300 میلیارد دلار رسیده است.
در این میان اما زغال سنگ در فهرست دوم تعرفه‌های چین قرار دارد و با اجرایی شدن دور دوم تعرفه ها، بازار این محصول نیز دستخوش تغییر خواهد شد. فعالان بازار معتقدند که چینی‌ها برای جایگزینی زغال سنگ تولید آمریکا کار سختی را در پیش نخواهند داشت و تنها شرکت‌های آمریکایی به ویژه در ویرجینیای غربی هستند که با مشکلاتی در فروش محصول خود به دیگر بازارها مواجه خواهند شد. ذکر این نکته ضروری است که ویرجینای غربی یکی از ایالت‌هایی است که در انتخابات ریاست جمهموری سال 2016 رای بالایی را برای ترامپ به ارمغان آورد.
دانه سویا
بنابر گزارش رویترز، بیشترین تاثیر تعرفه‌های وارداتی مد نظر دولت چین بر بخش تولید دانه سویا آمریکا احساس خواهد شد. آمریکا در سال 2017 بزرگترین صادرکننده این محصول به چین به ارزش 12/7 ملیارد دلار بوده است. در این میان چینی‌ها در ماه‌های آتی مشکلات عدیده‌ای را برای یافتن جایگزینی برای دانه سویای آمریکایی در پیش روی خود خواهند دید. در این میان بانک Rabo آلمان در گزارشی پیش‌بینی کرده که در کوتاه مدت چین قادرنخواهد بود که جایگزینی برای محصول آمریکایی پیدا کند و حجم قابل توجهی از دانه سویای آمریکایی با پرداخت تعرفه وارد چین خواهد شد. بنابراین انتظار می‌رود تاثیر اصلی اعمال تعرفه‌ها در کشت بعدی سویا آمریکا مشخص شود. کشت جدید آمریکا در ماه سپتامبر روانه بازارهای جهانی خواهد شد. در میان مدت انتظار می‌رود برزیل بخشی از سهم صادرات دانه سوی آمریکا به چین را از آن خود کند.
فلزات پایه
تلاش‌های دولت ترامپ برای ایجاد تعادلی جدید در عرضه تجارت جهانی، بازار فلزات را دستخوش نوسانات شدیدی کرده است. اقدامات متقابل شرکای تجاری آمریکا همچون چین، اتحادیه اروپا و کانادا در مقابله به مثل با تعرفه‌های تجاری، ابهامات پیش‌روی بازار فلزات را افزایش داده است. به گزارش بلومبرگ در ماه‌های اخیر و پس از وضع تعرفه‌های وارداتی بر فولاد و آلومیینوم از سوی دولت آمریکا، قیمت محصولات فولادی و پریمیوم آلومینیوم در بازارنقدی این کشور را با افزایش ملموسی روبرو شده است. در این میان قیمت فلزات پایه در شانگهای و لندن زیر فشار شدیدی قرار گرفته و نگرانی از کاهش تقاضای این محصولات، موج فروش را در بازار رقم زده است. با این وجود به علت ابهامات پیش روی بازار ، کماکان چشم انداز مشخصی برای بازگشت تعادل به بازار این محصولات وجود ندارد.