چرا بررسی سیاست ارزی مهم بود ؟
«دنیای بورس» از زمانی‌که سیاست جدید ارزی و تک‌نرخی شدن دستوری در 4200 تومان مطرح شد به بررسی اثر این سیاست‌ها بر بازار ارز پرداخت. در گزارش با عنوان فیلمنامه تکراری بازار ارز که در 21 فروردین ارائه شد نکات مهمی برای آینده بازار ارز مطرح شد که برای فعالان بازار سهام از اهمیت بالایی برخوردار است. شاید درک این موضوع برای بسیاری دشوار باشد اما بازار سهام در شرایط کنونی به نکاتی که مطلب مزبور و سایر مواردی که در خصوص رانت ارزی از کانال خرید و فروش کالاها مورد اشاره قرار گرفته، واکنش نشان داده و این واکنش در آینده حتی می‌تواند بیش از این نیز مشاهده شود.
در شرایط کنونی پتروشیمی پردیس در اصلاحیه خود نرخ فروش محصولات برای اردیبهشت را افزایش داده و در اصلاحیه عملکرد فروردین نرخ فروش را حدود 100 هزار تومان کاهش داده است. تمام این موارد به رویه سیاست‌گذاری حاکم بر بازار ارز و تلاش دولت برای حفظ نرخ 4200 تومانی بازمی‌گردد. این رویه اثرات قابل توجهی بر صورت‌های مالی شرکت‌ها چه در بخش فروش و همچنین بهای تمام‌شده خواهد داشت. در ادامه به صورت جداگانه این مباحث تشریح خواهد شد.
بازی با اعداد «شپدیس» در نرخ فروش
پتروشیمی پردیس از ابتدای سال مالی تا پایان اردیبهشت توانسته است 72 درصد از مبلغ فروش پیش‌بینی را پوشش دهد. نکته جالب توجه در رویه اصلاح عملکرد ماهانه این شرکت جابجایی بخشی از مبلغ فروش شرکت از فروردین به اردیبهشت از طریق تغییر نرخ فروش است. در این خصوص عملکرد فروردین این شرکت حدود 308 میلیارد تومان بود که در اصلاحیه تازه ارائه شده توسط این شرکت به 284 میلیارد تومان رسیده است (حدود 24 میلیارد تومان کاهش یافته است)؛ این کاهش با توجه به کاهش 100 هزار تومانی نرخ فروش رخ داده است.
از سوی دیگر در عملکرد اردیبهشت که مبلغ فروش از 144 میلیارد تومان در اصلاحیه جدید به 168 میلیارد تومان رسیده است (24 میلیارد تومان افزایش یافته است)؛ این افزایش مبلغ به دنبال افزایش حدود 220 هزار تومانی نرخ فروش به ازای هر تن به دست آمده است. به نظر می‌رسد تمام هم و غم ناشر عدم تغییر مبلغ فروش از ابتدای سال بوده است؛ مبلغ فروش از ابتدای سال مالی شرکت با وجود اصلاحیه ارائه‌شده حدود 1684 میلیارد تومان ثابت مانده است.
همان‌طور که مشخص است رویه نرخ فروش منعکس‌شده چندان قابل اعتماد نیست و همچنان نمی‌توان با اطمینان نسبت به قیمت‌های ارائه‌شده در فروش صادراتی محصول اوره اظهار نظر کرد. با این حال نرخ فروش اوره در اردیبهشت از انتظارات موجود بسیار بالاتر است و در حالت خوشبینانه از سقف قیمتی (دلار به ازای هر تن) مورد انتظار فاصله 10 درصدی را نشان می‌دهد؛ در گزارش نوسان‌سازان سودآوری «شپدیس» به صورت کامل در خصوص رویه نرخ فروش این شرکت شفاف‌سازی شده است.
مسیر سخت «شپدیس» برای صعود ؟
برخلاف انتظارات این شرکت در ادامه مسیر قبل با افت مقدار تولید اوره مواجه شده است. بطوریکه مجموع تولید اوره این شرکت از ابتدای سال مالی تا پایان اردیبهشت تنها 63 درصد از مقدار تولید پیش‌بینی را پوشش داده است. در صورتی که این شرکت در 4 ماه باقیمانده از سال مالی منتهی به شهریور 97 نیز مطابق با اردیبهشت اوره تولید کند مجموع اوره تولید شده به 2 میلیون و 300 هزار تن می‌رسد که در این صورت کمتر از مقدار پیش‌بینی شده در بودجه (2434 هزار تن) خواهد بود. بر این اساس میزان تولید این شرکت به مراتب از انتظارات کمتر است.
اثری که سیاست ارزی بر شرکت‌های اوره‌ای خواهد داشت در ادامه سال نیز ابهام در خصوص نرخ فروش را برای فروش صادراتی این شرکت‌ها به دنبال خواهد داشت. با توجه به این موضوع که این شرکت‌ها در داخل کشور به اجبار باید در قیمت حدود 620 هزار تومان به ازای هر تن اوره خود را به فروش برسانند در نتیجه امکان بهره‌مندی از رانت کالایی که در داخل کشور ایجاد می‌شود برای این شرکت‌ها وجود نخواهد داشت. این در حالی است که دیگر شرکت‌ها با توجه به امکان فروش داخلی در بازار آزاد به دنبال فرصت رانتی کالایی که از اختلاف ارزی دولتی و غیرقانونی برای خریداران این محصولات ایجاد شده است، استفاده می‌کنند. اثر این موضوع در نرخ فروش محصولات «فرآور» قابل رصد است. با این حال برای شرکت‌هایی که فروش صادراتی را در دستور کار دارند شاید در آینده بتوان به شناسایی سود ناشی از تسعیر ارز (در بخش سایر درآمدهای عملیاتی) امیدوار بود؛ این موضوع به دنبال عدم خوشبینی به سیاست ارزی 4200 تومانی عنوان می‌شود.
در شرایط کنونی عامل فشار بر اوره‌سازان نسبتا بالا است و در مقایسه با دیگر گروه‌ها شاید نتوان به جذابیت این نمادها دل بست. «دنیای بورس» از پایان سال گذشته به عوامل تردیدزا در خصوص این سهم اشاره کرده بود و در ماه‌های اخیر نیز فشار بر قیمت سهام این شرکت مشخص است. اما ادامه مسیر قیمتی این سهم به شدت به رویه سیاست ارزی و همچنین قیمت اوره در بازار جهانی بازمی‌گردد.