شعاع اثر توافق اوپک بر قیمت نفت

20:09 - 1400/01/17

کلاید راسل / تحلیل‌گر رویترز

نکته اساسی در توافق اوپک، نحوه تفسیر آن است که نباید به آن به عنوان کاهش تولیدات نگاه شود، بلکه باید آن را کاهشی جزئی در نفت مازاد موجود در دنیا ارزیابی کرد.

هرچند کاهش 2/1 میلیون بشکه در روز تولیدات اوپک، موجب بهبود تعادل عرضه و تقاضا می‌شود، اما هنوز حجم زیادی از نفت در نیمه نخست سال آینده وجود دارد که مازاد عرضه را در این بازار ادامه خواهد داد. مساله‌ای که حتی در صورت کاهش 600 هزار بشکه‌ای تولیدات کشورهای غیرعضو اوپک نیز اتفاق بیفتد.

بر اساس توافق اوپک قرار است که عربستان با 486 هزار بشکه کاهش، تولیدات روزانه خود را به 058/10 میلیون بشکه برساند که فقط کمی از رقم تولیدات این کشور در ماه ژانویه (25/10 میلیون بشکه) است. کاهش غافل‌گیرکننده 210 هزار بشکه‌ای تولیدات عراق نیز در حالی سطح تولیدات را به 351/4 میلیون بشکه در روز می‌رساند که این کشور در ژانویه 25/4 میلیون بشکه تولید داشته است. ایران نیز در حالی سقف تولید 797/3 میلیون بشکه‌ای را پذیرفته که این رقم 90 هزار بشکه بیشتر از سطح تولیدات ایران در ماه اکتبر و حدودا یک میلیون بشکه بیش از سطح تولیدات ژانویه است. سایر اعضای اوپک نیز چنین شرایطی دارند و سطح تولیدات آنها نسبت به ژانویه (ابتدای سال میلادی 2016) کاهشی را تجربه نمی‌کند.

روسیه نیز که قرار است برای نخستین بار از سال 2001 اقدامی مشترک با اوپک انجام دهد، اگر 300 هزار بشکه در روز کمتر از تولیدات خود در اکتبر تولید کند باز هم حدود 20 هزار بشکه بیش از سطح تولیدات این کشور در ژانویه است.

بنابراین مشخص است آنچه اوپک توافق کرده در واقع نزدیک شدن سطح تولیدات به مقدار ژانویه است و باید دید این میزان از تولید تا چه حد بر قیمت نفت اثرگذار است. نگرانی اصلی درباره آینده قیمت نفت، امکان بازگشت تولیدکنندگان شیل آمریکا یا تولیدکنندگان کانادایی است. همچنین، اگر بازار به حالت بک‌واردیشن (backwardation حالتی است که قیمت قراردادهای کوتاه‌مدت بیشتر از قیمت قراردادهای بلندمدت می‌شود) تبدیل شود، بدون شک میلیون‌ها بشکه نفت که به صورت موجودی تجاری ذخیره شده بودند نیز روانه بازار می‌شوند. علاوه بر این، اگر قیمت‌ها رالی صعودی را ادامه دهند احتمالا کشورهایی مثل چین و تا حدودی هند، خرید نفت خود را کاهش داده و از ذخایر استراتژیک خود استفاده می‌کنند که به معنای کاهش تقاضای نفت خواهد بود.

بنابراین، آنچه اوپک از توافق خود به دست خواهد آورد یک جهش قیمتی نیست، بلکه احتمالا یک کف قیمتی برای نفت و همچنین احیای نسبی نقش سنتی خود در بازار نفت دستاوردهای سازمان کشورهای صادرکننده نفت باشد.