وضعیت فولاد از آشفتگی خارج شد؟
به گزارش «دنیای بورس»، دنیای اقتصاد نوشت: دیروز عدهای از سهامداران بورس روبهروی مجلس شورای اسلامی تجمعی برگزار کردند. تجمعی که در آن محور شعارهایی که معترضان سر میدادند، استعفا و بی کفایتی مدیران بود. دو روز پیش هم سهامدارانی روبهروی ساختمان سازمان بورس تجمع کرده بودند و علاوه بر سر دادن شعار، کار به پرتاب تخم مرغ به ساختمان بورس هم کشیده شده بود. به غیر از این تجمع ها، دیروز روزی بود که دو اتفاق تقریبا باعث شد بورس و وضعیت قیمتگذاری دستوری فولاد از مسیر آشفته و سنگلاخی خارج شود.
شروع ماجرا
ماجرا از وقتی آغاز شد که دو روز پیش در گروهها و کانالهای پیام رسان تلگرام دو نامه دست به دست شد. اولی مربوط به جمعی از سهامداران بورس بود که بیان کرده بودند پس از گذشت تنها ۲ ماه از تنظیم شیوهنامه قیمتگذاری محصولات فولادی وزارت صنعت، معدن و تجارت با اعمال فشار بر ساختارهای قانونی عرضه محصولات فولادی در بورس کالا، برای گذراندن مصوبه جدید و قیمتسازی دستوری شمش فولادی تلاش میکند که این اقدامات هم از نظر قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی و هم از نظر ساختار قانونی تعریف شده در مکانیزم قیمتگذاری محصولات با ایرادات جدی روبهرو است و اجرای آن موجب تحمیل زیان سالانه ۶۰ هزار میلیارد تومانی به جامعه سهامداران خواهد شد.
نامه انتقادی از وزیر صنعت
نامه دوم، نامه گروهی از سهامداران شرکتهای فولادی خطاب به معاونت امور معادن و صنایع معدنی وزارت صمت بود. نامهای که در آن با انتقاد نوشته شده بود که چرا کمر به خشکاندن ریشه این صنعت بستهاید و این مساله را مطرح کرده بودند که چرا وزارت صمت به جای اینکه به فکر قیمت مایحتاج عمومی مردم مثل خورد و خوراکشان باشد، نگران قیمت فولاد در چنین شرایط اقتصادی است.
نویسندگان همچنین در بخش دیگری از نامه بلندبالای خود این مساله را مطرح کرده بودند که مردم برای درامان ماندن از تورم و با تشویق دولت به جای اینکه در بازار طلا و ارز سرمایهگذاری کنند، در تولید مشارکت کردند و سهام شرکتهای فولادی را خریداری کردند
اما آنچه نگارندههای نامه آن را تصمیمات خلق الساعه و هدفدار معرفی کردهاند، باعث شده است که سهامداران با زیانهای سنگین روبهرو شوند. جدا از این نامه ها، چند روز پیش روزهایی جنجالی برای حوزه بورس و به خصوص ماجرای قیمتگذاری دستوری فولاد بود.
احسان دشتیانه، عضو هیات مدیره ذوب آهن اصفهان در همین رابطه در صفحه شخصی خود در توییتر مطلبی نوشت که خیلی مورد توجه کاربران این شبکه اجتماعی قرار گرفت و نوشته او را در تلگرام و اینستاگرام هم بازنشر کردند. دشتیانه در صفحه خود نوشت: «مقصر اصلی قیمت دستوری فولاد و توزیع رانت، مجلس، وزارت صمت و بورس کالا نیستند، مقصر اصلی سهامداران هستند. اگر شما سهامداران به حقوق خود آگاه بودید امروز من مدیر فولادی بهجای ارزان فروشی داوطلبانه باید در کمیسیون تخلفات بورس پاسخگوی تضییع حقوق شما میبودم.»
حمایت رئیسجمهور
اما بعد از این جار و جنجالها دیروز دو اتفاق افتاد که انگار آبی روی آتش اعتراضها و حواشی به وجود آمده در حوزه بورس بود. اولی مربوط به صحبتهای حسن روحانی بود که در سخنانش در جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت مثل همیشه تاکید کرد که بورس یک نهاد اصلی در ایجاد و حفظ تعادل در اقتصاد کشور است، بورس بستر معاملاتی شفاف است، دولت همواره در پی تقویت و حمایت بازار سهام است و نکاتی از این دست.
اما بخشی از صحبتهای او که مورد توجه کاربران قرار گرفت، بخشی بود که رئیس دولت با بیان اینکه بورس سازوکارهای ویژه خود را دارد، گفت که «سیاستگذاریهای بورس نیز باید از طریق شورای عالی بورس انجام گیرد و از مداخلات غیر کارشناسی در بورس باید پرهیز شود.»
خیلی از کاربران صحبت مطرح شده از سمت رئیس دولت را پاسخی به برخی از وزرای دولت میدانستند که از هفته گذشته با صحبتهای خود یا معاونانشان باعث شدند که بورس فضای آشفتهای به خود بگیرد و خیلی از سهامداران بیش از گذشته از حضور در این بازار فراری شوند. اتفاق دیگری که به حال و احوال بازار روند مثبتی داد، لغو مصوبه فولادی وزارت صمت از سوی اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس دولت دوازدهم بود.
کاربران با بازنشر این خبر که معاون اول رئیس دولت با ابلاغ بخشنامه، شیوهنامه قیمتگذاری فولاد را که از سوی معاونت وزارت صمت صادر شده بود، بلااعتبار اعلام کرده است، درباره این موضوع مینوشتند که درست در همان روزی که روحانی بار دیگر از حمایت دولت از بورس صحبت میکند و برخی افراد هشدار میدهند که از مداخلات غیرکارشناسی در بورس پرهیز کنند و جهانگیری هم مصوبه فولادی وزارت صمت را لغو میکند، شاخص کل بورس بعد از ۳ روز معاملاتی، روزی سبز به خود میبیند.
اثر لغو مصوبه قیمتگذاری دستوری فولاد بر بازار سرمایه
در این ستون ما پرسشها و مشکلات شما را در حوزه بازار سهام و... با مسوولان، وکلا یا کارشناسان حوزه بازار و سرمایه در میان میگذاریم و پاسخهای آنها را به سوالات، مشکلات و دغدغههای مطرح شده از سمت شما منتشر میکنیم.
پیام شما: لغو مصوبه قیمتگذاری دستوری فولاد چقدر میتواند در بهبود وضعیت بازار موثر باشد؟
پاسخ از احسان رضاپور | کارشناس بازار سرمایه
مصوبه قیمتگذاری دستوری فولاد از دو نظر میتوانست بازار را تحتتاثیر قرار دهد که البته این اثر را هم گذاشت و در حدود یک هفته اخیر بازار وضعیت بدی را تجربه کرد و حتی شاخص کل به محدوده یک میلیون و ۲۰۰ هزار واحد رسید.
یکی از اثراتی که مصوبه دستوری قیمتگذاری فولاد داشت، اقتصادی و تاثیر ریالی که بر فروش شرکتها گذاشت، بود و به تبع آن بازار را متاثر کرد و دیگری تاثیرات روانی بود که به واسطه ابلاغ این مصوبه به بازار سرمایه منتقل و باعث شد اعتماد، اطمینان و آرامش روانی سرمایهگذاران خدشهدار شود.
اثر این مصوبه رفتار هیجانی و عدم اطمینان سهامداران به بورس در کوتاه مدت بود که به بازار سرمایه وارد شد که رفع شدن این اثر به راحتی و سریع نیست. درست است که لغو این مصوبه اثرات اقتصادی منفی روی فروش شرکتها را از بین میبرد اما سنگینی سایه این نوع ابلاغیهها به ویژه در فصل بودجه همچنان بر سر بازار دیده میشود.
با کم شدن اعتماد سرمایهگذاران نگاه آنان به بازار کوتاهمدت میشود چرا که نگرانند تصمیمهای خلقالساعه وضعیت تعادل بازار را تحت تاثیر جدی قرار دهد، از این رو تا تعیین تکلیف شدن، گروهی از این سرمایهگذاران ترجیح میدهند عقب بایستند. در نتیجه خریدها را به تعویق میاندازند و همین مساله تقاضای بازار را تضعیف میکند.
از سوی دیگر این تنشها و اختلافنظرها گروهی را هم ترغیب میکند که فعلا از بازار فاصله بگیرند و اگر سهامدار این شرکتها هستند فعلا سهمهای خود را عرضه کنند و وقتی نسبت به آن سهم اطمینان پیدا کردند مجددا خریداری کنند. این اتفاق را در بازار در این چند روز مشاهده کردیم و فشار فروش روی این شرکتها داشتیم. همه این عوامل در کنار هم باعث میشود بازار سرمایه نتواند معاملات قدرتمندی را تجربه کند و از آن دوره رونق متعادل خود فاصله بگیرد.
اکنون در بازار سهام بسیاری از شرکتها با محدودههای مهم حمایتی خود مواجه شدهاند. بنابراین اگر خبرهای پیرامون بازار فضای امنیت روانی سرمایهگذاران را تامین کند و وضعیت بهتر شود به نظر میرسد با توجه به جذابیت سهام بسیاری از شرکتها بازار میتواند رفتهرفته شاهد تقویت معاملات باشد. هرچند به واسطه سایه بدبینی و ابهاماتی که هنوز بازار با آن مواجه است، جانب احتیاط باعث میشود سرمایهگذاران نگاههای کوتاهمدتی در بازار داشته باشند.