- زهره صفری | کارشناس بازار سرمایه
صورت سود و زیان، تمامی درآمدها و هزینههای یک شرکت را طی یک دوره مالی نمایش میدهد تا در نهایت سود یا زیان خالص مجموعه را مشخص کند. درآمد هر مجموعه، حاصل فروش کالا یا ارائه خدمات به مشتریان آن مجموعه است.
هزینه به بخشی از دارایی گفته میشود که برای ایجاد درآمد مصرف میشود. هزینه کاهنده دارایی است و درآمد دارایی را افزایش میدهد زیرا که برآیند درآمد و هزینه منجر به ایجاد سود یا زیان خالص میشود.
اگر در انتهای دوره سود خالص ایجاد شده باشد، این سود خالص به حساب سرمایه شرکت در صورت وضعیت (ترازنامه) مینشیند و حساب سرمایه را تحتتاثیر قرار میدهد.
اگر شرکت زیان محقق کرده باشد، از حساب سرمایه شرکت کاسته میشود.
درآمد شرکت میتواند از محل فعالیتهای عملیاتی شرکت باشد، یعنی مرتبط به ماهیت کسبوکار باشد و میتواند از محل فعالیتهای غیرمرتبط با عملیات شرکت باشد.
مثلا زمانی که یک دارایی ثابت با قیمتی بالاتر از قیمت خرید فروخته میشود، از محل فروش این دارایی ثابت درآمد غیرعملیاتی شناسایی میشود. منتها زمانی این درآمد غیرعملیاتی محسوب میشود که خرید و فروش دارایی ثابت ارتباطی به ماهیت کسبوکار شرکت نداشته باشد. درمورد هزینهها نیز چنین دستهبندی وجود دارد.
در صورت سود و زیان، درآمدها و هزینههای هر مجموعه در هر دوره مالی شامل: درآمد عملیاتی (فروش)؛ بهای تمام شده کالای فروش رفته؛ هزینه مالی؛ هزینه فروش، اداری و عمومی؛ سایر هزینهها و درآمدهای عملیاتی؛ سایر هزینهها و درآمدهای غیرعملیاتی؛ هزینه مالیات و هزینه کاهش ارزش دریافتنیها (هزینه استثنایی) میشود.
در صورت سود و زیان از برآیند درآمدها و هزینهها، سود یا زیان خالص مجموعه محاسبه میشود.