- بختیار علم بیگی | رئیس انجمن تولیدکنندگان مواد شوینده و بهداشتی
از ماه‌های پایانی سال گذشته که ویروس کرونا در کشور شیوع پیدا کرد محصولات شوینده و ضد عفونی در کانون توجه مردم و سیاست‌گذاران قرار گرفت و یک نگرانی خاصی به وجود آمد که با توجه به جمعیت ۸۰ میلیونی و افزایش بیش از دو برابری مصرف امکان دارد که صنایع نتوانند بازار را تامین کنند و علاوه بر افزایش قیمت فصلی و تورمی که ناشی از بالا رفتن هزینه‌ها است همین کمبود سبب تشکیل بازار سیاه شود.
در این برهه بود که کارآیی و علت وجودی انجمن و تشکل مشخص شد و با همگرایی و همدلی که اعضا با مدیریت انجمن داشتند توانستیم علاوه بر تامین نیازهای کشور حتی صادرات هم داشته باشیم و اکنون که نزدیک سالگرد شیوع این ویروس منحوس هستیم اعضای انجمن به دنبال افزایش سهمیه صادرات هستند و این یعنی قدرت صنعت مواد شوینده و ضد عفونی فراتر از مرزها است و به راحتی می‌توانیم نیاز کشورهای حوزه قفقاز (CIS) و عراق و افغانستان را تامین کنیم، به عبارتی تامین نیاز ۴۰۰ میلیون نفر؛ امروز می‌توان به جرات گفت که اصلی ترین تامین‌کننده چه به لحاظ کیفیت و چه لحاظ کمیت در منطقه کشورعزیزمان ایران است.
اما سوالی که اینجا مطرح می‌شود این است که صنایع اعم از خصوصی و دولتی وظیفه خود را به نحو احسن انجام دادند اما آیا سیاست‌گذاران و مقامات مسوول نیز توانستند کمکی در این زمان باشند؟
صنایعی که درگیر تحریم‌ها برای تامین مواد اولیه و مشکلات بانکی برای بازگشت ارزهای حاصل از صادرات هستند به تنهایی نمی‌توانند در این برهه زمانی به حیات خود ادامه دهند.
اگر حمایت‌های حاکمیتی در بهترین حد مطلوب نباشد قدرت خود را از دست خواهند داد و به تبع آن مردم متضرر خواهند شد و شاهد تحمیل هزینه‌های درمانی کلانی به کشور خواهیم بود، آن‌هم زمانی که کادر درمان به سبب درگیری با کرونا دچار خستگی مفرط شده‌اند.
تشدید تحریم‌ها و کاهش قدرت اقتصادی مردم به‌طور محسوسی بر تمامی بازارها تاثیر گذاشته و حتی این صنعت که پیش از این جزو مواد مصرفی لوکس یا ردیف چندم خانوارها نبود اما باز هم مردم در خرید آن محتاط‌تر عمل کردند.
ما نیز جزو همین مردم هستیم و با درک شرایط موجود سعی در کمترین میزان افزایش قیمت داشتیم اما بالا رفتن چند برابری قیمت ارز و هزینه‌های انرژی و سایر موارد ما را ناگزیر کرد که در سال جاری طی دو مرحله هر بار ۴۰ درصد افزایش قیمت داشته باشیم و اکنون نیز تمام تلاش ما این است که تا پایان سال دیگر افزایش قیمت اعمال نکنیم. در روزهای اخیر چند گزارش مبنی بر افزایش قیمت برخی محصولات شوینده منتشر شده که چنین چیزی صحیح نیست.
برخی از محصولات تولید قدیم کارخانه‌ها بودند و قیمت درج شده بر روی آنها نیز مربوط به پیش از افزایش قیمت اعمال شده در اول آبان ماه بود. در این زمان فقط ۵ محصول افزایش قیمت داشتند و پس از آن هیچ افزایشی رخ نداد و صرفا بارهای جدید با همان قیمت مصوب آبان ماه به بازار عرضه شد.
همکاران من به این نکته واقف هستند که با تغییراتی که در میزان درآمد مردم پیش آمده هرگونه افزایش قیمت باعث کاهش فروش خواهد شد و در جلسات مختلفی که در انجمن داشتیم قرار بر این شد که حتی اگر قیمت مواد اولیه افزایش پیدا کند ما هیچگونه تغییری در قیمت فروش اعمال نکنیم تا مردم بتوانند تا پایان سال از این مبحث خیالی آسوده داشته باشند.
من و همکارانم در سال‌های قبل همیشه اعلام کردیم که ظرفیت کشور در بحث تولید مواد شوینده بیش از نیاز است و اکنون نیز که مصرف افزایش پیدا کرده باز هم ظرفیت خالی داریم. در مبحث صادرات نیز فعلا به‌صورت دو ماهه به واحدها مجوز داده می‌شود.
با شرایط فعلی اقتصاد کشور و سیاست‌های اقتصاد مقاومتی از سوی رهبر انقلاب تولیدکنندگان باید محصولات خود را صادرات محور کنند تا علاوه بر تامین بازار داخل نیاز ارزی کشور را تامین کنند.
در صنعت شوینده و مواد ضدعفونی برای رسیدن به این مهم قدم اول بالا بردن کیفیت و بسته‌بندی مطابق استانداردهای جهانی است که همکاران ما از سال‌ها پیش به این هدف دست پیدا کرده‌اند.
نکته بعدی بازاریابی و استفاده از نیروهای مجرب است که برای این موضوع نیاز به برنامه‌ریزی بلند‌مدت است؛ اما وقتی مجوز برای دو ماه صادر می‌شود و بعد از آن ممکن است که صادرات قطع شود حتی بهترین مدیران بازرگانی نیز نمی‌توانند با این وضعیت مشتری پیدا کنند.
تولیدکنندگان محصولاتی که الکل در آنها مصرف می‌شود به شرط تامین آن از بازار آزاد می‌توانند آنها را صادر کنند، ما نیز این تعهد را به دولت دادیم که تا پایان سال بازار داخلی هیچ کمبودی نداشته باشد و صادرات را مدیریت کنیم.
در حال حاضر ترکیه اصلی‌ترین رقیب ما در منطقه است که به دلیل یارانه‌ای که دولت در هزینه حمل و نقل می‌دهد و راحت بودن جابه‌جایی ارز و کارهای بانکی قدرت رقابت ما به حداقل رسیده است.دیپلماسی اقتصادی نیاز امروز کشور در حوزه اقتصاد است و امیدواریم دولت و حاکمیت این موضوع را در دستور کار خود قرار دهد.