- واجد رضایی | تحلیلگر بازار سرمایه
روی (Zinc) فلزی است که کاربرد آن بسیار متنوع است. ویژگی‌های این عنصر شیمیایی به گونه‌ای است که در اکثر صنایع تقاضا برای آن وجود دارد. بنابراین برای بررسی وضعیت بازار این فلز باید به صنایع مختلف توجه کرد و نمی‌توان تنها با بررسی یک یا چند صنعت به برآوردی از آینده این فلز دست یافت.
روی با آهن واکنش‌پذیر و در مقابل خوردگی مقاوم است. از دیگر ویژگی‌های این فلز می‌توان به آلیاژ پذیری، نقطه ذوب پایین، شکل‌پذیری، مغذی بودن و... اشاره کرد. این تنوع ویژگی، کاربرد گسترده آن را فراهم آورده و از آن برای پوشش فلزات جهت جلوگیری از پوسیدگی و در صنعت خودرو، کشتی، ابزارآلات، صنعت لوازم الکتریکی، صنایع غذایی، کودهای شیمیایی، داروسازی و... استفاده می‌شود.
بررسی وضعیت صنعت در جهان
همان‌طور که قبلا نیز به آن اشاره شد، فلز روی در صنایع مختلفی کاربرد دارد. بنابراین رکود و رونق اقتصادی جهان به‌طور کلی روی این صنعت اثرگذار است.
روند قیمت روی از اوایل سال ۲۰۰۸ نشان می‌دهد که قیمت این فلز تحت تاثیر رکود اقتصادی سال ۲۰۰۸ به شدت کاهش یافته و بعد از آن با برون‌رفت اقتصاد آمریکا و جهان از رکود، روند صعودی را در پیش گرفته است. قیمت این فلز از ۱.۱۰۰ دلار به ازای هر تن در انتهای سال ۲۰۰۸ به ۳.۵۷۰ دلار در اوایل سال ۲۰۱۸ افزایش یافته است.
بعد از شروع جنگ اقتصادی آمریکا و چین و بعد از آن شروع بحران کرونا، کاهش قیمت آن از سال ۲۰۱۸ شروع و به ۱.۷۸۰ دلار در اوایل سال ۲۰۲۰ رسیده است. بعد از انتشار خبر واکسن کرونا و پیروزی جو بایدن در انتخابات آمریکا قیمت روی روند افزایشی به خود گرفت به‌طوری قیمت فعلی آن بالای ۲.۷۰۰ دلار است.
با برون‌رفت اقتصاد جهان از حالت رکود، قیمت فلز روی روند رو به رشد خود را حفظ خواهد کرد و احتمالا سقف‌های تاریخی خود را خواهد شکست. بالاترین قیمت تاریخی روی ۳.۵۷۰ دلار بوده است. با توجه به رونق اکثر صنایع در سال پیش رو، رسیدن قیمت روی به بالاترین قیمت تاریخی آن بعید به نظر نمی‌رسد.
شرکتهای تولیدکننده روی
از جمله شرکتهای تولیدکننده روی که در بورس و فرابورس پذیرفته شده‌اند می‌توان به شرکتهای ذوب روی اصفهان، باما، معادن بافق، کالسیمین، معدنی کیمیای زنجان گستران، فسرب و... اشاره کرد. در این گزارش به بررسی عملکرد و چشم‌انداز آینده چهار شرکت ذوب روی اصفهان، باما، معادن بافق و کالسیمین پرداخته شده است.
شرکت ذوب روی اصفهان با نماد «فروی» تولیدکننده شمش روی است که عمده محصولات خود را به خارج از کشور صادر می‌کند. شرکت باما نیز با نماد «کاما» عمده محصولات خود را در قالب کنسانتره روی تولید می‌کند. شرکت معدنی کیمیای زنجان گستران نیز تولیدکننده کنسانتره روی است. نماد این شرکت در بورس «کیمیا» است و در نهایت شرکت کالسیمین، تولیدکننده شمش روی با نماد «فاسمین» در بورس حضور دارد.
هر چند هر کدام از این شرکت‌ها علاوه بر محصولات فوق محصولات دیگری را نیز تولید می‌کنند اما محصولات معرفی شده، عمده تولید و فروش این شرکت‌ها را شامل می‌شوند. بررسی مبلغ فروش این شرکت‌ها نشان می‌دهد بیشترین مبلغ فروش به کالسیمین و کمترین مبلغ فروش به کیمیا تعلق دارد.
درصد رشد مبلغ فروش به‌صورت تجمعی
طی دوره فوق شرکت کاما بیشترین رشد مبلغ فروش و شرکت کالسیمین کمترین رشد را داشته‌اند. همچنین بررسی حاشیه سود عملیاتی چهار شرکت فوق برای سال‌های ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ و شش ماه اول سال ۱۳۹۹ نشان می‌دهد در شش ماه اول سال ۱۳۹۹ حاشیه سود عملیاتی همه شرکت‌ها به غیر از کیمیا رشد قابل توجهی داشته‌اند.
این در حالی است که شرکت کیمیا در هر سه دوره حاشیه سود عملیاتی کمتری نسبت به سه شرکت دیگر داشته است. حاشیه سود عملیاتی شرکت کاما از ۴۴ درصد در سال ۱۳۹۸ به ۱۰۸ درصد در شش ماه اول سال ۱۳۹۹ رسیده که این مقدار افزایش، بی‌سابقه است. حاشیه سود عملیاتی کیمیا از ۳۵ درصد به ۳۰ درصد کاهش پیدا کرده است.
ارزش بازار و نسبت P/ E این شرکت‌ها نشان می‌دهد میانگین P/ E چهار شرکت فوق ۱/ ۱۷ است. فروی با ۲/ ۱۱ و کاما با ۴/ ۱۶ کمترین P/ E و کیمیا با ۳/ ۲۲ بیشترین مقدار P/ E را دارند.
P/ E اعلام شده در جدول فوق بر اساس سود خالص چهار فصل اخیر محاسبه شده است. در این دوره نرخ دلار به متوسط حدودا ۲۰هزار تومان و قیمت جهانی روی ۲.۱۵۰ دلار بوده است. با توجه به اینکه نرخ فعلی دلار بالای ۲۵.۵۰۰ و قیمت جهانی روی بالای ۲.۷۵۰ تومان است، P/ E فوروارد برای شرکتهای فوق حداقل ۳۵ درصد کمتر از P/ E ttm خواهد بود.
چشم‌انداز
با توجه به اینکه قیمت جهانی فلز روی رو به افزایش است و نیز با توجه به اینکه چشم‌انداز اقتصاد ایران در سال آتی تورمی است و انتظار افزایش نرخ دلار وجود دارد، می‌توان گفت رکوردهای جدیدی در مبلغ فروش در انتظار شرکتهای تولیدکننده این فلز است.
کاما بیشترین رشد مبلغ فروش را داشت و P/ E آن ۴/ ۱۶ است. علاوه بر این حاشیه سود عملیاتی این شرکت بیشتر از سایر شرکت‌هاست. با این وجود، فروی با داشتن کمترین P/ E می‌تواند گزینه جذاب‌تری برای سرمایه‌گذاری باشد. کیمیا با بیشترین P/ E کمترین حاشیه سود را در مقایسه با شرکتهای دیگر داشته است.
