تصور مخالفان FATF اشتباه از آب درآمد

بیشترین رشد هفتگی دلار از مهر 97 رقم خورد | اثر FATF و کرونا در بازار ارز

13:07 - 1400/01/21
نرخ دلار معاملات این هفته را با رشد بیش 9 درصدی در قیمت حدود 15700 تومان به کار خود پایان داد. دلار در حالی حدود 1300 تومان نسبت به پنجشنبه گذشته رشد کرد که دو عامل اصلی یکی قرار گرفتن نام ایران در لیست سیاه FATF و همچنین آثار کرونا موثر بوده است. در حالی‌که مخالفان لوایح مرتبط با FATF از بی‌اثری این موضوع طی حدود یک سال اخیر بر بازار ارز می‌گفتند که بازار واکنش دیگری را به این موضوع نشان داد. در هفته گذشته « دنیای بورس » به ضربه‌پذیری ارز در وضعیت کنونی متغیرهای اقتصادی اشاره کرده بود. در این گزارش علت واکنش سریع ارز به اتفاقات اخیر بررسی شده است.
بیشترین رشد هفتگی دلار از مهر 97 رقم خورد | اثر FATF و کرونا در بازار ارز

دنیای بورس: بازار ارز چندین و چند ماه است که بار دیگر ملتهب شده است. اما در خصوص علت التهاب برخی از موارد را می‌توان مطرح کرد. در آبان ناآرامی‌ها و در ادامه برخورد نظامی با اعتراضات موجب شد که فضای اقتصاد کشور ملتهب شود و ریسک بزرگی اقتصاد کشور را تهدید کند. درادامه ریسک یک جنگ مستقیم را برای کشور شاهد بودیم و شهادت سپهبد سلیمانی و پاسخ به این اقدام تروریستی کل فضای اقتصاد کشور را منتشنج ساخت. طی هفته گذشته نیز سرانجام مخالفان داخلی FATf به هدف خود یعنی قرار گرفتن ایران در لیست سیاه این سازمان بین‌المللی مبارزه با پولشویی رسیدند.  برخلاف تصور مخالفانFATF و برخی از شبه‌کارشناسان این موضوع اتفاقا مهمترین دلیل جهش نرخ دلار در هفته گذشته بود.  

«دنیای بورس» طی حدود 20 ماه اخیر در گزارش‌های متعدد علت واکنش تند فعالان بازار ارز به مخالفت داخلی با لوایح مرتبط با FATF را بررسی کرده بود. سیگنال عدم تعامل و سرکوب انتظارات خوشبینانه نسبت به احتمال آغاز مذاکرات سیاسی برای کاهش فشارهای تحریمی از مهمترین دلایل واکنش فعالان بازار ارز به مخالفت با FATF بود. حال باید منتظر ماند که پاسخ مدعیان عدم تاثیر تصویب لوایح مرتبط با FATF بر نرخ ارز چیست.

اما کرونا نیز در حال سرایت به استان‌ها مختلف کشور است و مماشات بی‌دلیلی که مدیران دولتی با انتشار این ویروس داشته‌اند فضا را برای شیوع هر چه بیشتر این ویروس فراهم آورده است. این موضوع حتی اثر منفی را بر اقتصاد جهانی منعکس کرده است. از طرفی کشورهای همسایه ایران نیز با هراس از اپیدمی کرونا در حال محدود کردن مرزهای هوایی و زمینی با ایران هستند. این موضوع اثر منفی قابل توجه را بر اقتصاد کشور خواهد گذاشت و احتمالا همچنان سیاسیون حاکم و همچنین تیم اقتصادی دولت برآورد دقیقی از احتمال اثر منفی این ویروس ندارند. کاهش درآمدهای ارزی در آستانه سال جدید و در شرایط تحریمی و در حالی‌که التهاب قابل توجهی از مخالفت با FATF در هفته گذشته در بازار ارز مشاهده شد می‌تواند بر شدت التهاب این بازار بیافزاید. این امید وجود دارد که با مدیریت صحیح بار دیگر از شدت التهاب بازار کاسته شود.

دلار در این هفته رشد 9.1 درصدی بیشترین رشد از هفته نخست مهر 97 را به ثبت رساند و سکه طلا نیز با حمایت رشد قیمت طلا در بازار جهانی و همچنین جهش نرخ دلار در بازار داخل با رشد 13.5 درصدی تا قیمت 6 میلیون و 100 هزار تومان نیز رشد کرد؛ البته برخی از قیمت‌های بیشتر سکه نیز خبر می‌دهند. در این شرایط تنها باید امیدوار بود که بانک مرکزی در کنترل نوسان ارزی موفق شود زیرا اثری از سیگنال مثبت غیراقتصادی و سیاسی مشاهده نمی‌شود.

در گزارش هفته گذشته «دنیای بورس» با عنوان « آیا دلار افت می‌کند؟ » به این موضوع پرداخته شد که رشد محسوس نقدینگی از سطوح حدود 14 هزار تومان دلار در شرایط کنونی حمایت می‌کند. رشدهای اخیر به دنبال شوک‌های غیراقتصادی بوده که این شوک‌ها می‌تواند البته اثر منفی خود را در واقعیت‌های اقتصادی مانند کاهش درآمدهای ارزی منعکس کرده و موجب شود سطوح تعادلی دلار نسبت به هفته‌های قبل صعودی شود. بر این اساس لازم است به متغیرهای اقتصادی و غیراقتصادی در کنار هم توجه ویژه‌ داشت.