اظهارنظرها و سخنان غیررسمی سکاندارهای بانک مرکزی در خصوص متغیرهای اصلی اقتصاد، یعنی متغیرهای پولی در سال جاری، بالاخره به صورت مکتوب و رسمی از سوی بانک مرکزی منتشر شد.
بر اساس تازه‌ترین گزارش گزیده آمارهای بانک مرکزی، حجم نقدینگی اقتصاد کشور در پایان فروردین ماه امسال به بیش از 6 هزار و 418 همت رسیده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد 33.1 درصدی داشته، در واقع طی یکسال مورد اشاره معادل هزار و 595 همت به نقدینگی کشور افزوده شده است.
رشد نقطه‌به‌نقطه نقدینگی نیز در فروردین ماه امسال نسبت به ماه قبل افزایش داشته است. رشد نقطه‌ای این شاخص در اسفند سال گذشته 31.1 درصد بوده و این رشد در فروردین ماه امسال به 33.1 درصد رسیده است. به بیان دیگر سرعت رشد ماهانه نقدینگی در فرودین ماه نسبت به ماه قبل دو درصد بیشتر شده است. اما با این حال همچنان نسبت به ماه‌های قبل وضعیت کاهشی داشته است. سخنان رئیس کل بانک مرکزی نیز نشان می‌دهد در تیر ماه امسال رشد نقطه‌به‌نقطه این متغیر تورم‌ساز به 27.5 درصد تنزل پیدا کرده است.
همچنین طی فرورین امسال نقدینگی معادل 1.3 درصد رشد داشته و بیش از 8 همت به آن افزوده شده است.
رکورد جدید پایه پولی در سال جدید
واکاوی داده‌های این گزارش نشان می‌دهد که پایه پولی به عنوان یکی از مهم‌ترین هسته‌های تورم‌ساز کشور در پایان فروردین ماه امسال به 887 همت رسیده که نسبت به مدت مشابه سال قبل 45 درصد افزایش داشته است. به بیان دیگر طی دوره یک ساله مورد اشاره 275.3 همت به پایه پولی کشور اضافه شده است.
بر اساس این گزارش رشد نقطه‌به‌نقطه هسته تورم‌ساز کشور در فرودین امسال رکورددار 10 سال اخیر بوده و نشان از خیز جدی در این شاخص داشته است.
رشد بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی همواره به عنوان یکی از عوامل موثر در افزایش پایه پولی عنوان می‌شود که در فروردین ماه امسال خالص مطالبات بانک مرکزی از بانک‌ها بیش از 148 درصد افزایش یافته است. اما نکته قابل‌توجه کاهش خالص مطالبات بانک مرکزی از بخش دولتی است. درنهایت پایه پولی کشور با ضریب فزاینده 7.23 به نقدینگی در کشور تبدیل شده است.
سهم پول بی‌سابقه شد
اجزای تشکیل‌دهنده نقدینگی، یعنی پول و شبه‌پول نیز در گزارش جدید بانک مرکزی در ترکیب قابل‌توجهی باهم قرار گرفته‌اند. بر اساس آنچه در ادبیات اقتصادی عنوان می‌شود افزایش سهم پول از نقدینگی به‌عنوان یک عامل تورم‌زا یاد می‌شود و به باور اغلب کارشناسان حاکی از بالابودن سطح انتظارات تورمی در جامعه است و هرچقدر سهم پول از نقدینگی افزایش یابد انتظار افزایش تورم نیز ایجاد می‌شود.
در پایان فروردین ماه امسال، سهم پول از نقدینگی کشور به سطح بی‌سابقه 25.97 درصد رسیده است.
میزان پول در فروردین ماه امسال با رشد تامل برانگیز 75 درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته به هزار و 667 همت رسیده است.
به اعتقاد برخی کارشناسان پولی و بانکی، تورم‌زایی پول در یک اقتصاد به نسبت افزایش سهم آن در نقدینگی می‌تواند نقش داشته داشته باشد.
به اعتقاد برخی کارشناسان به منظور جلوگیری از رشد بیشتر تورم و مهار این شاخص مهم در اقتصاد کشور باید سهم پول از نقدینگی کنترل شود، اما در نقطه مقابل و مخالف برخی اقتصاددان‌ها افزایش سهم پول در نقدینگی را عاملی تورم‌زا نمی‌دانند و معتقدند افراد در شبه پول نیز قدرت نقدشوندگی دارند و هر زمان که اراده کنند می‌توانند سپرده‌های بلندمدت خود را از بانک خارج کنند. البته در بازه‌ای بلندمدت‌تر.
این دسته رشد نقدینگی را (یعنی رشد مجموع پول و شبه پول در اقتصاد) عامل مهم تاثیر گذار بر تورم می‌دانند و بر این باورند که با افت رشد نقدینگی به سطح 30 درصد در ماه‌های اخیر کنترل تورم در پایان سال میسرتر خواهد شد.
