- مهدی محمودی و سعید احمدوند/ کارشناسان بازار سرمایه
در بخش نخست این یادداشت که در صفحه ۹ روز پنج‌شنبه ۲۰ آذرماه به چاپ رسید، مروری شد بر انواع افزایش سرمایه در بازار سهام. در این بخش ضمن تشریح افزایش سرمایه از محل صرف سهام با سلب حق تقدم به مزایای این نوع افزایش سرمایه پرداخته می‌شود.
مطابق با مفاد ماده ۱۶۰ لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت شرکت می‌تواند سهام جدید را برابر مبلغ اسمی بفروشد یا اینکه مبلغی علاوه بر مبلغ اسمی سهم به‌عنوان اضافه ارزش سهم از خریداران دریافت کند. شرکت می‌تواند عواید حاصله از اضافه ارزش سهم فروخته شده را به اندوخته منتقل سازد یا نقدا بین صاحبان سهام سابق تقسیم کند یا در ازای آن سهام جدید به صاحبان سهام سابق بدهد. افزایش سرمایه با سلب حق‌تقدم یعنی افزایش سرمایه شرکت ناشی از سلب حق تقدم از سهامداران فعلی و عرضه عمومی سهام جدید در بورس با رعایت تشریفات لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت و مقررات مربوطه.
مزایای افزایش سرمایه از محل سلب حق تقدم
استفاده از وجه نقد حاصل از افزایش سرمایه در پروژه‌ها و اهداف بلندمدت مورد نظر شرکت: ورود منابع جدید (وجه نقد خالص) به شرکت و مشارکت سهامداران جدید، تعهدی را برای مدیریت شرکت ایجاد می‌کند که وجه نقد حاصل را در پروژه‌هایی که پایداری برای شرکت به همراه دارد، مصرف کند.
صرف کردن منابع در مواردی نظیر پرداخت سود سهام، تسویه تسهیلاتی که مشکلات حادی برای شرکت به‌وجود نیاورده، پرداخت مطالبات سهامدار عمده و... تا حد ممکن نباید از اهداف افزایش سرمایه از این محل باشد. افزایش سهام شناور آزاد شرکت: با توجه به اینکه سهام جدید ناشی از افزایش سرمایه در اختیار عموم افراد قرار می‌گیرد بنابراین منجر به افزایش سهام شناور آزاد شرکت خواهد شد.
قابل توجه اینکه مطابق با قانون مصوب ۲۹/ ۰۵/ ۱۳۹۹ مجلس شورای اسلامی، حداقل سهام شناور آزاد جهت استفاده از معافیت مالیاتی موضوع ماده ۱۴۳ قانون مالیات‌های مستقیم، از ۲۰ درصد به ۲۵ درصد افزایش یافت.
کاهش فرآیند زمانی افزایش سرمایه: با توجه به حذف دوره پذیره‌نویسی، فرآیند زمانی افزایش سرمایه کاهش می‌یابد و منابع حاصل از افزایش سرمایه زودتر در اختیار شرکت قرار می‌گیرد.
معافیت مالیاتی: مطابق با قانون مصوب ۲۹/ ۰۵/ ۱۳۹۹ مجلس شورای اسلامی، شرکت‌های پذیرفته شده در بورس تهران یا فرابورس ایران و سایر شرکت‌ها که تا پایان مدت اعتبار اجرای قانون برنامه ششم توسعه، نسبت به افزایش سرمایه از طریق صرف سهام با سلب حق تقدم و عرضه عمومی اقدام کنند، در صورت تسلیم مستندات مربوط به ثبت افزایش سرمایه به مرجع ثبت شرکت‌ها تا حداکثر چهارماه پس از پایان سال مالی و ارائه گواهی ثبت افزایش سرمایه به اداره امور مالیاتی مربوطه حداکثر تا سه ماه پس از انقضای مهلت تسلیم اظهارنامه، تا ۲۰ درصد مبلغ افزایش سرمایه مذکور از سود سال مالی قبل آنها، مشمول مالیات به نرخ صفر می‌شود.
اقدامات اجرایی
برای افزایش سرمایه از این محل، شرکت باید اقدامات زیر را انجام دهد:
- تهیه گزارش توجیهی افزایش سرمایه
- اخذ اظهارنظر حسابرس مستقل و بازرس قانونی
- اخذ مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار
- برگزاری مجمع عمومی فوق‌العاده و تصویب افزایش سرمایه (تعیین قیمت فروش سهام ایجاد شده ناشی از افزایش سرمایه و تعیین تکلیف صرف ناشی از فروش سهام جدید)
با توجه به اینکه شرکت تامین سرمایه بانک ملت (سهامی عام) اقدام به افزایش سرمایه از این محل کرده است (افشا شده در تاریخ ۰۶/ ۰۷/ ۱۳۹۹ – در سامانه کدال)، جهت روشن شدن موضوع مورد نظر از اطلاعات واقعی این شرکت به‌عنوان مثال استفاده می‌شود:
سرمایه شرکت قبل از افزایش سرمایه: ۷.۰۰۰ میلیارد ریال
مبلغ افزایش سرمایه: ۴.۰۰۰ میلیارد ریال
درصد افزایش سرمایه: ۵۷ درصد
قیمت تعیین شده در عرضه عمومی: ۸.۰۰۰ریال
تعداد سهام قابل عرضه به عموم: ۵۰۰ میلیون سهم
افزایش سرمایه ناشی از عرضه عمومی: ۴.۰۰۰ میلیارد ریال
صرف سهام ناشی از واگذاری سهام: ۳.۵۰۰ میلیارد ریال (مبلغ مربوط به سهامداران قبلی)
افزایش سرمایه ناشی از صرف سهام: ۳.۵۰۰ میلیارد ریال
تعداد سهام جایزه متعلق به سهامداران قبلی: ۵۰ درصد سهام فعلی، با توجه به اینکه مبلغ صرف سهام معادل ۳.۵۰۰ میلیارد ریال است و سرمایه فعلی شرکت ۷.۰۰۰ میلیارد ریال، بنابراین درصد افزایش سرمایه از محل صرف سهام معادل ۵۰ درصد است.
میزان کاهش مالکیت سهامداران: ۵/ ۴ درصد، مبلغ ۵۰۰ میلیارد ریال ازکل مبلغ سرمایه شرکت (۱۱.۰۰۰ میلیارد ریال) از طریق عموم افراد تامین خواهد شد، به عبارتی مبلغ ۵۰۰ میلیارد ریال سهم سهامداران جدید از کل مبلغ افزایش سرمایه است که منجر به کاهش مالکیت ۵/ ۴ درصدی مالکیت سهامداران قبلی می‌گردد.
قیمت سهام قبل از بسته شدن نماد جهت برگزاری مجمع عمومی فوق العاده افزایش سرمایه: ۱۲.۰۳۰ ریال
قیمت تئوریک بعد از افزایش سرمایه: ۸.۰۱۹ ریال
بر اساس اطلاعات ارائه شده فوق، تغییری در ثروت سهامداران قبل و بعد از مجمع ایجاد نشده است.