به گزارش «دنیای بورس»، رئیس هیات مدیره انجمن نوردکاران فولادی ایران درباره خریداری نشدن شمش توسط نوردکاران در معاملات این هفته بورس کالا توضیح داد: بورس کالا در انحصار فولادسازان مدیریت می‌شود و ادبیات این سازمان به ادبیات دیکتاتوری تبدیل شده است. این در حالی است که هنوز فولادسازان، شمش خریداری‌شده یک ماه گذشته از بورس کالا توسط نوردکاران را به آنها تحویل نداده‌اند و نهادهای نظارتی وزارت صمت نیز هیچ نقشی در بازار فولاد ندارند.
از آغاز آبان ماه فولادسازان و نوردکاران قیمت شمش و میلگرد را در بورس کالا به صورت داوطلبانه کاهش داده‌اند، اما عرضه هیچکدام از این محصولات، با استقبال روبه‌رو نشده است. در این میان، گفته می‌شود ساز و کار بورس به گونه‌ای پیش میرود که مانع کاهش قیمت‌هاست.
از سویی دیگر، با وجود عرضه نسبتا مطلوب شمش در دو هفته گذشته، نوردکاران مواد اولیه خود را در بورس کالا نخریده‌اند و همین مساله ابهامات زیادی درباره اعتراضات پیشین تولیدکنندگان مقاطع فولادی نسبت به عرضه قطره‌چکانی شمش ایجاد کرده است. به همین بهانه و برای برطرف کردن شبهات به سراغ رئیس هیات مدیره انجمن نوردکاران فولادی ایران رفته‌ایم.
احمد رضوی نیک، رئیس هیات مدیره انجمن نوردکاران کشور درباره نحوه عرضه و خریداری شمش در بورس کالا در گفت‌وگو با خبرنگار فولادبان گفت: شما باید به پشت پرده معاملات بورس کالا توجه داشته باشید، وگرنه نوردکاران به چه قیمتی باید شمش را خریداری کنند، وقتی که به آنها اجازه عرضه در بورس کالا داده نمی‌شود؟ بورس کالا عملا به دست مافیای فولاد افتاده است، چراکه وقتی قیمت کف بازار شمش ۱۰ هزار تومان است، فولادسازان قیمت را با اجازه خود بالا می‌برند.
همچنین در شرایطی که این تولیدکنندگان، شمش فروخته شده یک ماه پیش را که با قیمت بالا به نوردکاران عرضه کرده بودند، هنوز تحویل نداده‌اند، نمی‌توان انتظار داشت که تولیدکنندگان مقاطع فولادی میلگرد و تیرآهن خود را با قیمت پایین‌تر عرضه کنند.
وی افزود: روز گذشته، برخی نوردکاران برای عرضه در بورس کالا اقدام کردند، اما بورس به آنها اجازه عرضه را نداد و بهانه آورد که این شرکت‌ها کف عرضه را رعایت نکرده‌اند. این در حالی است که برخی شرکت‌های کوچک در شرایطی که شمش به قدر کافی به دستشان نمی‌رسد، اصلا نمی‌توانند به میزان کف عرضه تعیین‌شده تولید داشته باشند.
حال این سؤال پیش می‌آید که وقتی بورس کالا به نوردکاران اجازه عرضه در بورس را نمی‌دهد و قیمت‌ها را به صورت دلخواه بالا می‌برد، چگونه می‌توان توقع داشت که تولیدکنندگان میلگرد، شمش‌های گران‌قیمت عرضه‌شده در بورس کالا خریداری کنند؟
رئیس هیات مدیره انجمن نوردکاران با اشاره به جلوگیری بورس کالا از عرضه واحدهای کوچک نوردی عنوان کرد: در شرایطی که یکی از واحدهای کوچک ما که قصد عرضه ۱۱۰ تنی در بورس داشت، بورس کالا اجازه عرضه را به آن واحد را نداد، این در حالی است که تعهد چنین واحدهای کوچکی که حداکثر ۱۰۰ تن شمش از بورس کالا تهیه کرده‌اند، فقط ۶۰ تن است و متاسفانه وقتی این شرکت‌ها حتی قصد عرضه بیشتر در بورس را دارند نیز جلوی کارشان گرفته می‌شود. ما معتقدیم بورس کالا باید بسته‌های حمایتی برای چنین کارخانه‌های کوچکی در نظر بگیرد تا این گونه واحدها که بدهکاری بانکی دارند، ورشکسته نشوند.
رضوی نیک ادامه داد: ادبیات بورس کالا به ادبیات دیکتاتوری تبدیل شده است، چراکه وقتی با آنها درباره معاملات و نحوه عرضه صحبت می‌شود، جواب سربالا می‌دهند و با واحدهای تولیدی نوردی با لحن پرخاشگرانه گفت‌وگو می‌کند. از نمونه این رفتارهای دیکتاتورمآبانه بورس کالا می‌توان به رفتار مدیران آن با فولاد بافق یزد اشاره کرد که به این واحد تولیدی اجازه ندادند ۱۲ هزار تن محصول خود را در بورس کالا عرضه کند و دستور داده‌اند که نباید بیش از ۶ هزار تن عرضه داشته باشد.
وی درباره نقش دستگاه‌های نظارتی در حل تنش‌های موجود در بازار فولاد کشور نیز توضیح داد: نهادهای نظارتی وزارت صمت هیچ نقشی در بازار فولاد ندارند و قوه قضائیه هم عنوان کرده است که هیچ نامه‌ای از سوی وزارت صمت در این زمینه دریافت نکرده است که بخواهد با متخلفان بورس بررسی کند. در واقع، بورس کالا فقط از عرضه نوردکاران جلوگیری می‌کند و علیه آنها شانتاژ می‌کند.
رئیس انجمن نوردکاران فولادی ایران با تاکید بر این که قیمت تمام‌شده تولید شمش قبل از عرضه در بورس کالا بسیار پایین‌تر از قیمت پایه آن در بورس است، تصریح کرد: قیمت تمام‌شده شمش در سامانه کدال در محدوده زمانی شهریورماه، ۳ هزار و ۸۰۰ تومان اعلام شده است، اما مشخص نیست که فولادسازان با چه مجوزی شمش خود را با قیمت ۱۱ هزار و ۸۰۰ تومان فروخته‌اند. این در حالی است که در همان بازه زمانی قیمت میلگرد در بورس کالا ۱۲ هزار و ۶۰۰ تومان تعیین شده بود که نشان می‌دهد اختلاف قیمت زیر ۸ درصد بوده است.
رضوی نیک اظهار کرد: بورس کالا خودش جلوی عرضه کافی میلگرد را می‌گیرد، این در حالی است که ذوب آهن اصفهان میلگردهای تولیدی خود را دامپینگ می‌کند تا آن را با قیمت شمش به کشورهای خارجی ارسال کند، چراکه در قسمت میانی زنجیره فولاد، فولادساز ۳۰۰ درصد سود به دست می‌آورد، اما حلقه انتهایی زنجیره تنها ۸ درصد سود کسب می‌کند و هرقدر که عوارض برای شمش در نظر گرفته شود، باز هم صادرات آن محصول توجیه دارد.
علاوه بر این، ذوب آهن اصفهان میلگرد را زیر قیمت تمام‌شده می‌فروشد، زیرا سود خود را از فروش شمش به دست می‌آورد، اما در این میان، تکلیف واحدهایی که ریخته‌گری ندارند چه می‌شود که قصد عرضه در بورس کالا دارند؟
وی با تاکید بر اینکه فولادسازان به کمک بورس کالا به مهندسی قیمت می‌پردازند، گفت: اختیار بورس کالا در دستان فولادسازان افتاده و بیشتر اعضای اصلی هیات مدیره آن را تولیدکنندگان فولاد تشکیل می‌دهند. بنابراین عجیب نیست که فقط فولادسازان از معاملات بورس کالا در حوزه صنعت فولاد سود می‌کنند.
رئیس هیات مدیره انجمن نوردکاران فولادی ایران با بایان این که این انجمن به دنبال شکایت از بورس کالاست، گفت: ما حتما از این وضع به قوه قضاییه شکایت می‌کنیم و از متولیان امر خواستاریم تا جلوی تبعیض در بورس را بگیرد، زیرا عملکرد این سازمان به عامل اصلی بالا رفتن قیمت محصولات فولادی تبدیل شده است.
همه این وقایع به این دلیل است که از پنج عضو هیات مدیره بورس کالا، سه نفرشان از فولادسازان هستند و دو نفر دیگر هم از اعضای هلدینگ‌های مربوط به تولید فولاد هستند. همچنین بیش از ۸۰ درصد سهام شرکت بورس مربوط به فولادسازان است و به همین دلیل، فقط نفع تولیدکنندگان فولاد در این سازمان تامین می‌شود.
رضوی نیک درباره راه حل بهبود وضعیت کنونی معاملات محصولات فولادی در بورس کالا نیز پیشنهاد داد: تنها کاری که می‌توان انجام داد، این است که یک بورس موازی با بورس کالا در کشور ایجاد شود و آن بورس نماینده مصرف‌کننده نهایی باشد؛ به گونه‌ای که چند ناظر از بورس و نهادهای نظارتی کل کشور و نوردکاران به عنوان تولیدکنندگان محصولات نهایی در آن فعالیت داشته باشند که در این صورت رقابت به‌درستی انجام می‌شود و هر روز شاهد افزایش قیمت محصولات فولادی نخواهیم بود، چراکه انجمن نوردکاران به دنبال عرضه محصولات با قیمت واقعی به دست مصرف‌کنندگان است، ولی بورس کالا این اجازه را نمی‌دهد.
وی با تاکید بر اینکه بورس کالا محلی برای منافع فولادسازان و ضرر کردن نوردکاران است، اظهار کرد: پیش از این، هزینه معاملات بورس کالا به گونه‌ای بود که خریداران ۱۰ درصد از هزینه را به صورت نقد پرداخت می‌کردند و مابقی را با چک پرداخت می‌کردند، اما بورس کالا در اقدامی خلاف قانون، دو ساعت قبل از عرضه تعیین کرد که باید ۵۰ درصد از مبلغ خرید در هنگام معامله پرداخته شود که به این ترتیب، قدرت خرید نوردکاران کاهش می‌یابد.
رئیس هیات مدیره انجمن نوردکاران تاکید کرد: بورس کالا هدف انهدام نوردکاران را در پیش گرفته است، چراکه ابتدا پیش قسط معاملات را بالا برده است، بعد هم از عرضه نوردکاران در بورس کالا و افزایش عرضه آنها جلوگیری می‌کند و عرضه کف آنها را هم نمی‌پذیرد و همین بهانه‌ای می‌شود تا به نوردکاران اتهام بزنند که محصولات خود را در بورس کالا عرضه نکرده‌اند.
رضوی نیک همچنین هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد کشور را نیز غیرقانونی دانست و عنوان کرد: باید توجه داشت اکنون حدود سه سال است که اعضای هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد مشروعیت قانونی ندارند و مورد تأیید اتاق بازرگانی نیستند، حتی برخی افراد این هیات مدیره از واحدهای خصولتی تولیدکننده فولاد اخراج شده‌اند و برخی نیز بازنشسته شده‌اند و فعالیت آنها قانونی نیست.
وی در پایان تصریح کرد: تا زمانی که بورس کالا به صورت انحصاری اداره می‌شود، وضعیت فولاد کشور درست نخواهد شد و تنها راه این است که این حوزه از انحصار فولادسازان به صورت کامل خارج شود. زیرا در شرایط کنونی، برخی از واحدهای فولادساز که محصولات میانی خود را دامپینگ می‌کنند و با قیمت بالا در بورس کالا به فروش می‌رسانند، محصولات نهایی‌شان را با قیمت پایین‌تر به افغانستان یا کشورهای دیگر می‌فروشند و عملا تیشه به ریشه نوردکاران داخلی می‌زنند.
شیوه نامه قیمت گذاری فولاد به کجا رسید؟
پس از توافق دولت و مجلس بر سر الزام به عرضه محصولات زنجیره ارزش فولاد در بورس کالا ، طرفین همچنان در خصوص نحوه تعیین قیمت پایه و ایجاد کف و سقف قیمتی به توافق نرسیدند.
شنیده ها حاکی است پس از برگزاری جلسه ای مشترک بین وزیر صمت و معاونین وی و اعضای کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در خصوص طرح پیشنهادی مجلس برای تنظیم بازار فولاد این بار جلسه ای با حضور برخی از اعضای کمیسیون صنایع مجلس و معاونین و مدیران کل وزیر صمت مرتبط با حوزه زنجیره فولاد در دفتر مهدی صادقی نیارکی معاون امور صنایع وزیر صمت در خصوص شیوه نامه قیمت گذاری فولاد برگزار شد که باز هم حضار به اجماع نظر نرسیدند .
گرچه به نظر میرسد این جلسه به منظور هماهنگی بیشتر بین دستگاه ها و در راستای تعامل بین دولت و مجلس شورای اسلامی بوده ، چرا که انتظار آن میرود اگر در خصوص جزئیات شیوه نامه قیمت گذاری فولاد اگر جلسه ای باشد از انجمن های مرتبط با زنجیره فولاد از جمله انجمن نورد کاران فولادی ایران نیز دعوت شود.
همچنین وزیر صمت در جلسه ستاد کارگروه تولید نیز بر الزام به عرضه کل محصولات زنجیره فولاد در بورس کالا تاکید کرد البته جزئیات این طرح هنوز مشخص نیست و به نظر میرسد در این خصوص اجماع نظری وجود نداشته از این رو این جلسه برگزار شده است.
با جلسات مکرری که نمایندگان مجلس شورای اسلامی با انجمن های مرتبط با زنجیره فولاد داشتند انتظار آن میرود مانع صادرات مواد خام از کشور تا جایی که نیاز داخل را تامین کنند، شوند .
طبق اعلام سایت وزارت صنعت ، معدن و تجارت در شش ماهه نخست امسال میزان تولید فولاد خام بالغ بر 13 میلیون 200 هزار تن بوده که از این میزان کمتر از دو میلیون تن در بورس کالا عرضه شده است و امید آن میرود با الزام به عرضه فولاد سازان به عرضه محصولاتشان در بورس کالا مشکل تامین مواد اولیه نورد کاران مرتفع شود.
انجمن نوردکاران فولادی ایران ضمن ابراز خرسندی از عرضه کل محصولات زنجیره فولاد در بورس کالا خواستار تعیین سقف قیمتی در راستای ممانعت از مهندسی قیمت از سوی فولادسازان شد چرا که از ابتدای سال تاکنون با عرضه قطره چکانی و مهندسی قیمت مانع رسیدن نورد کاران به مواد اولیه با قیمت مناسب شده اند و در حال حاضر نیز قیمت شمش فولادی در بورس کالا بالاتر از بازار بوده و نورد کاران در انتظار اصلاح قیمت آن مطابق با واقعیت بازار هستند .