به گزارش «دنیای بورس»، دنیای اقتصاد، تامین مالی در بازار سرمایه از ابزارهای معاملاتی به شرکتهای سهامی رسید. به تازگی در فضای معاملاتی بورس خبری مبنی بر تاسیس احتمالی شرکت سهامی عام توسعه پروژه منتشر شده است. برخی از صاحبنظران اقتصادی این ایده را مناسب ارزیابی میکنند و بر این باورند که شرکت سهامی عام توسعه پروژه، جایگزین مناسبی برای صندوق پروژه است. با این حال به دلیل موضوعاتی پیرامون تحریم و اثرگذاری افزایش تورم در قیمت تجهیزات صنعتی و مصالح ساختمانی روز به روز شاهد افزایش تعداد پروژههای نیمهتمام در کشور هستیم.
بنابراین پیادهسازی چنین طرحی در بازار سهام موجب احیای پروژهها و بهبود فضای کسب و کار در کشور خواهد شد. محمودرضا خواجهنصیری، نایب رئیس شرکت بورس میگوید: در حال حاضر پروژههایی در کشور وجود دارد که از ارزش افزوده بسیار بالایی برخوردارند، بنابراین مردم باید بتوانند از ارزش افزوده ایجاد شده استفاده کنند.
بر این اساس تعدادی از کارشناسان بازار سرمایه میگویند، همزمان با ورود بخشی از نقدینگی به سمت بازار سهام اینکه شرکتی تحت عنوان سهامی عام توسعه پروژه تصمیم به تاسیس و جذب نقدینگی کند یقینا فضای معاملاتی را برای قشر سرمایهگذار متنوعتر از گذشته خواهد کرد.
به هر حال راهاندازی یک سری از پروژههای نیمهتمام و شروع به کار مجدد پروژههای تعطیل به واسطه این شرکت برای بلندمدت میتواند شرایط مطلوب و متفاوتی را برای سرمایهگذاران رقم زند. ورود منابع به حوزه زیر بنایی کشور و راهاندازی پروژهها از طریق شرکت سهامی عام توسعه پروژه با توجه به مقررات، آییننامهها و دستورالعملهای مشخص میتواند چشمانداز شفافی را برای سرمایهگذاران ترسیم کند.
عبور از محدودیتها
احسان رضاپور، کارشناس بازار سرمایه با اشاره به تاسیس احتمالی شرکت سهامی عام توسعه پروژه گفت: رونق بازار سرمایه در صورتی که توام با توسعه ابزار تامین مالی در بازار نباشد و از طریق بازار اولیه منابع به سمت توسعه زیرساختها و شرکتها هدایت نشود، این فرصت یقینا از دست خواهد رفت. روند حرکتی بازارهای مالی توام با رونق، اصلاح یا رکود است، بنابراین زمانی که رونق فرا میرسد در صورتی که بستر و ابزارهای لازم وجود داشته باشد زمینه جذب منابع برای توسعه زیر ساختها و پیشرفت پروژهها فراهم خواهد شد.
در این شرایط پروژههای نیمهتمام یا پروژههایی که به واسطه کمبود منابع مالی با توقف در روند اجرایی مواجه شدهاند میتوانند از این طریق مجددا راهاندازی شوند. به گفته او چنین ابزاری از گذشته در ساختار ابزارهای مالی (صندوق پروژه و صندوق زمین و ساختمان) وجود داشته است. صندوق زمین و ساختمان با یکسری کم و کاستیهایی موفق عمل کرده است اما در حوزه تجهیز منابع برای راهاندازی پروژهها کمبودهایی احساس میشود.
پروژههایی از جمله نفت و گاز، حمل ونقل و... که عمدتا سرمایه بر هم هستند میتوانند به دلیل جذابیتهای ناشی از مزیت نسبی که کشور دارد در آینده عایدات بیشتری را نصیب سرمایهگذاران کند. این تحلیلگر بازار سرمایه معتقد است که ابزار صندوق پروژه در این راستا به خوبی میتواند ایفای نقش کند اما متاسفانه از این ابزار استفاده چندانی تاکنون نشده است.
با این حال به دلیل موضوعاتی پیرامون تضامین و پشتوانههایی که صندوق پروژه باید داشته باشد پروژههای بزرگ توانایی ایجاد چنین تضامینی را ندارند بنابراین شاهد مغفول ماندن این صندوق در بازار سهام کشور هستیم. رضاپور خاطرنشان کرد: پروژههای بزرگ بهعنوان مثال در حوزه ریلی، دریایی و... نیاز به تجهیزات، ماشینآلات و فرآیندهایی از جمله خرید، واردات، نصب و راهاندازی و بهرهبرداری در ابعاد بسیار گسترده و پیچیدهای خواهند داشت.
در برخی موارد نیز مسائل سیاسی و اقتصادی کلان در جذابیتهای جریانات مالی پس از بهرهبرداری از جمله سودآوری تاثیر با اهمیتی دارد، بنابراین سرمایهگذاران و افرادی که برای جمعآوری منابع تعهد میدهند، برای ورود به پروژهها با احتیاط بیشتری گام برمیدارند. این کارشناس بازار سرمایه عنوان کرد: افراد زیادی قصد سرمایهگذاری در پروژههای مختلف را دارند. زمانی که پروژه بهعنوان مثال ساختمانی باشد یقینا سرمایهگذاران با شناخت و درک بالا اقدام به سرمایهگذاری میکنند.
از طرفی در صورتی که پروژه صنعتی باشد به واسطه پیچیدگیهای زیادی که از طراحی تا ساخت و بهرهبرداری وجود دارد سرمایهگذاران و ارکان صندوق پروژه با رغبت کمتری از این ابزارها استفاده خواهند کرد. او تاسیس شرکت سهامی عام توسعه پروژه را مثبت ارزیابی کرد و گفت: افراد با پروژههای بزرگ در نقش موسسان شرکت حاضر میشوند.
منابع، سهام و پتانسیل شرکت پشتوانه پروژهها قرار خواهند گرفت و در نهایت موجب تسهیل در تامین مالی پروژهها نیز میشوند. در عین حال این شرکت سهامی محدودیتهایی که صندوق پروژه با آن مواجه است را نخواهد داشت و به نوعی میتواند محرک صندوق پروژه هم شود.
این شرکت به دلیل اینکه از تخصصهای صنعتی و فنی برخوردار است در رکنهای مختلف صندوقهای پروژهای میتواند به راحتی قرار بگیرد. بر این اساس تامین مالی و انتشار واحدهای این صندوق نیز تسهیل و در نهایت نقدینگیهای جذب شده به سمت پروژهها حرکت میکند. در ادامه نیز صندوق پروژه به شرکت پروژههایی که سهامداران آن شرکت سهامی عام توسعه پروژه و مردم هستند تبدیل خواهد شد.
ایده جدید در بورس
در این راستا حامد مددی، کارشناس بازار سرمایه گفت: راهاندازی صندوقهای پروژه طی یک دهه اخیر در همایشها و کنفرانسها مورد استقبال فعالان بازار سرمایه قرار گرفت اما متاسفانه نتوانست نگاه سرمایهگذاران را به سمت خود جلب کند و رفتهرفته به فراموشی سپرده شد. او با اشاره به شرکت سهامی عام توسعه پروژه نیز گفت: این موضوع میتواند در بازار سهام ایجاد جذابیت کند. مددی افزود: باید زیرساختهای زیادی برای این موضوع فراهم شود، بنابراین تاسیس شرکت راهحلی برای مشارکت مردم در پروژههای اقتصادی، عمرانی و غیرعمرانی کشور خواهد شد.