شایان مهماندوست | مدیر سرمایه گذاری هلدینگ توسعه صنایع سیمان «سیدکو»
شاخص کل قیمت و بازده نقدی (TEDPIX) نماگری است که نشان دهنده سطح عمومی شاخص قیمت و بازده نقدی پرداختی تمامی شرکت ها در بازار اوراق سرمایه و به نوعی معیار سنجش وضعیت کلی اقتصاد و بازار اوراق بهادار می باشد. اگر به صورت ساده بخواهیم شیوه محاسبه شاخص کل را بیان بنماییم مقدار شاخص کل از نسبت ارزش جاری بازار سهام در زمان محاسبه به ارزش جاری بازار سهام در تاریخ مبداء و با تعدیل سود نقدی پرداختی توسط شرکت ها بدست می‌آید.
بر این اساس مجموع ارزش بازار شرکت های موجود در بازار سرمایه عاملی تعیین کننده در فرمول محاسباتی فوق می باشد و بسیاری از اقتصاددان ها معیار های کلان اقتصادی از جمله نقدینگی، تولید ناخالص ملی، تولید ناخالص داخلی و ... را با این عامل مقایسه و تراز می نمایند.
نکته مهم در فرمول مزبور محاسبه مضاعف ارزش بازار شرکت های بورسی و فرابورسی تحت مالکیت شرکت های سرمایه‌گذاری و هلدینگ ها پذیرفته شده در بازار بورس و فرابورس ایران است، به طور مثال ارزش بازار شرکت X مبلغ 1000 میلیارد ریال می باشد حال اگر فرض کنیم هلدینگ بالاسری مالک 80 درصدی شرکت X باشد و در بازار سرمایه نیز پذیرفته شده باشد معادل 800 میلیارد ریال به صورت مضاعف بر ارزش بازار کل بورس و فرابورس ایران تاثیر گذاشته است لذا می بایست از محاسبات حذف گردد.
مطابق با مطالب فوق و جدول زیر در پایان روز معاملاتی 27/03/1399 ارزش بازار بورس اوراق بهادار تهران مبلغ 46.064.208 میلیارد ریال و ارزش بازار فرابورس ایران مبلغ 9.064.522 میلیارد ریال می باشد (جمعاً مبلغ 55.128.730 میلیارد ریال).
حال اگر از محاسبات فوق بر اساس آخرین پرتفوی منتشر شده شرکت های سرمایه گذاری و هلدینگ ها بر روی سامانه کدال ارزش بازار شرکت های بورسی و فرابورسی تحت مالکیت شرکت های مزبور را حذف کنیم به مبلغ 42.136.950 میلیارد ریال خواهیم رسید که به نظر معیار مناسبتر جهت سنجش عمق، عدد شاخص، ارزش کل بازار سرمایه و همچنین مبلغی قابل اتکاتر جهت مقایسه با متغیرهای کلان اقتصادی خواهد بود.