دنیای بورس: معاملات امروز بورس تهران نسبتا کم‌رمق بود. تشکیل صف‌های فروش در زیرمجموعه‌های صنایع فلزات اساسی، کانه فلزی و فرآورده‌های نفتی تحت تاثیر فضای منفی بازارهای جهانی کاملا به چشم می‌آمد. ترس از آینده نامعلوم عرضه و تقاضا در کامودیتی‌ها خبر از یک ریسک فراگیر در معادلات سهام کالایی می‌دهد. امری که سهامداری در نمادهای مرتبط را تا روشن‌تر شدن سرانجام شیوع ویروس کرونا، غیرمعقول جلوه می‌دهد. برهمین اساس پس از تشکیل صف‌های فروش در بسیاری از نمادهای بزرگ بازار سهام، پاپس کشیدن تقاضا منجر به افت تحرکات در این نمادها شد. از سوی دیگر بسیاری از نمادهای بورسی با محوریت خدمات پولی و مالی، تولیدکنندگان داخلی و شرکت‌هایی که با محوریت رشد ارزش دارایی‌ها حرکت می‌کنند، با اقبال سرمایه‌گذاران مواجه شدند. برتری محسوس تقاضا در نمادهای گروه بانکی، غذایی بجز قند، رادیویی، خودرویی، رایانه، مواد دارویی و نمادهای ارائه دهنده خدمات مالی، تحت تاثیر عوامل یاد شده بود. در بسیاری از این صنایع تشکیل صف‌های خرید سنگین و عدم عرضه از سوی سهامداران، قیمت‌های پایانی را در سطوح پایین‌تری قرار داد که تاثیر آن بر نماگر اصلی بورس تهران مخفی شد.
حیات خلوت حقیقی‌ها
ارزش معاملات خرد بورس تهران در روز جاری رقم 2846 میلیارد تومان را نشان می‌دهد. این رقم در قیاس با متوسط روزهای پایانی سال قبل خبر از کاهش معناداری می‌دهد. بخشی از این کاهش ارزش معاملات مربوط به روزهای نیمه تعطیل شروع سال و عدم مشارکت بالای سرمایه‌گذاران در معاملات روزانه مربوط می‌شود و بخش دیگر به تقویت پدیده صف‌نشینی مربوط است. البته می‌توان گفت کاهش مشارکت فعالان بازار می‌تواند به خودی خود با کاهش نقدشوندگی بازار صف‌نشینی را در دو طرف خرید و فروش تقویت کند و انتظار می‌رود پس از عبور از روزهای نیمه تعطیل شاهد متعادل‌تر شدن این وضعیت باشیم. اما نکته مهم در جریان جابجایی‌های سهام در بورس تهران، خالص تغییر مالکیت 507 میلیارد تومانی از سهامداران حقوقی به حقیقی است. با توجه به کاهش معنادار ارزش معاملات خرد، این حجم از تغییر مالکیت به سمت سرمایه‌گذاران خرد نشان می‌دهد که بار دیگر جبهه خرید حقیقی‌ها در سطح گسترده‌ای فعال شده است. موضوعی که می‌تواند رفتارهای هیجانی و کاملا نامتوازن بازار سهام را حداقل در کوتاه‌مدت تقویت کند.
خیلی سبز، خیلی قرمز
همانطور که اشاره شد، چشم‌انداز منفی اقتصادهای بزرگ در ماه‌های آینده تحت تاثیر توقف بسیاری از فعالیت‌های تولیدی، تفریحی و خدماتی و به تبع آن در بخش‌های خدمات مالی، بازگشت از روند نزولی قیمت کامودیتی‌ها و بازار سهام در سرتاسر دنیا را به تعویق می‌اندازد. از طرفی این مهم امکان بروز پدیده رکود جهانی را با توجه به پتانسیل موجود بیش از هر زمان دیگری کرده‌است. این مساله با کاهش شدید تقاضا برای امور زیرساختی و کسب و کارها، درجا زدن قیمت جهانی مواد خام در سطوح پایین‌تر را بیش از پیش محتمل می‌کند.
بنابراین چرخش نقدینگی در بازار سهام داخلی به سمت صنایع با کمترین میزان تاثیر پذیری از این تحولات، یک انتخاب عاقلانه به شمار می‌رود. هرچند در این معادلات نباید از نقش محوری نرخ دلار به عنوان سوپاپ اطمینان کالایی‌ها غافل شد که می‌تواند به جذاب شدن قیمت سهام نمادهای کامودیتی محور پس از اصلاح سریع قیمت‌ها و حکمفرما شدن آرامش در بازارهای جهانی کمک کند.
تحت تاثیر همین اتفاق در جریان خرید و فروش‌های امروز شاهد تشکیل صف‌های خرید سنگین به ارزش بیش از 1500 میلیارد تومان و صف‌های فروش به ارزش بیش از 500 میلیارد تومان در کل بازار سهام بودیم. تغییر گرایش سرمایه‌گذاران در اتخاذ چنین موقعیت‌های خرید و فروشی می‌تواند در کوتاه‌مدت و در شرایطی که بازارهای جهانی مسیر مطلوبی را در پیش نگیرند تقویت شود. اما باید توجه داشت که ورود به محدوده سودآوری بالا و جذابیت قیمتی در سهام اصلاح شده با سرعت بالا با توجه به حضور فعال سرمایه‌گذاران خرد در آینده نه چندان دور به تعادل بازار منجر خواهد شد.