سیاست‌های حباب‌ساز در بورس تهران/ دلایل حباب در بازار سهام

12:22 - 1400/01/21
چند وقتی است که موضوع حبابی شدن بورس از نگاه برخی از تحلیلگران دوباره مطرح شده، اما دلیل اصلی طرح این موضوع چیست؟ آیا مقام ناظر بازار در ایجاد سیاست های حباب ساز دخیل است؟ نوشتار کوتاه زیر به بررسی این احتمال پرداخته است.
سیاست‌های حباب‌ساز در بورس تهران/ دلایل حباب در بازار سهام

به گزارش «دنیای بورس»، در هفته‌های اخیر بحث حباب قیمتی برخی از نمادها بیش از همیشه داغ شده است. تا زمانی‌که صعود سهام ادامه دارد شاید جای نگرانی نباشد اما این وضعیت می‌تواند به یک بحران در برخی از نمادها در زمان فروکش هیجان تبدیل شود.

به نظر می‌رسد سازمان بورس و اوراق بهادار نیز علاقه چندانی به اصلاح ساختار معیوب معاملاتی به دلایل مختلف ندارد. در روز گذشته به شائبه دستکاری قیمتی به دنبال نوسان 10 درصدی سهام آرامکو اشاره شد که مورد توجه رسانه‌های خارجی نیز قرار گرفته بود. دامنه محدود نوسان قیمتی بستر مناسبی برای دستکاری قیمت فراهم می‌کند. دامنه محدودیت نوسان قیمتی موجب شکل‌گیری قیمت‌های غیرواقعی می‌شود.

ممکن است سازمان بورس به جهت برخی از ملاحظات این عامل آسیب‌زا را در معاملات نگه داشته است. برای مثال حذف دامنه نوسان قیمتی می‌تواند در واقعی کردن قیمت‌ها موثر باشد و شاید این نگرانی برای سازمان وجود دارد که با توجه به عدم آگاهی کافی معامله‌گران بورس تهران حذف این دامنه در نهایت موجب فرار نقدینگی از بازار می‌شود.

البته باید گفت حذف دامنه نوسان قیمتی که عمر طولانی را در بورس تهران دارد کار دشواری بوده و به جسارت بالایی نیاز دارد. زیرا قطعا پس از تغییر سیاست تا مدت زیادی بسیاری عامل زیان خود را مقام ناظر و سیاست‌های جدید معرفی می‌کنند.

در این خصوص با وجود این‌که چندین سال از حذف الزام پیشبینی سود از سوی کشورها می‌گذرد همچنان عده‌ای به دنبال بازگرداندن این سیاست اشتباه هستند. همچنان نمی‌خواهند باور کنند که پیشبینی سودی که شرکت‌ها ارائه می‌دادند به هیچ عنوان دقیق نبوده و اتفاقا عاملی برای گمراهی سرمایه‌گذاران بورسی بود. البته شاید در شرایطی که سیاست‌گذار اقتصاد کلان هیچ تلاش برای اصلاح انجام نمی‌دهد نباید از یکی از سازمان زیرمجموعه‌ انتظار اصلاحات شگرف را داشت.

به هر حال حباب در بسیاری از نمادها عیان است و یکی از دلایل اصلی آن دامنه نوسان قیمتی و ایجاد صف خرید است. در این میان حتی افزایش دامنه نوسان نیز نمی‌تواند دردی از معاملات دوا کند و برای واقعی شدن قیمت‌ها شرط اول حذف دخالت در قیمت‌ها با دامنه نوسان قیمتی است.

با این وضعیت اگر به بازگشت ثبات به اقتصاد کشور امیدوار باشیم شاید در آینده‌ای نزدیک باید همین موارد در خصوص صف‌های فروش مورد اشاره قرار داد. در شرایطی که دامنه نوسان قیمتی وجود دارد حتی شاید ابزار فروش استقراضی نیز اثر چندانی در کنترل هیجان در بازار نداشته باشد و در این شرایط باید نگران رویه آتی بود.

از طرفی ممکن است عده‌ای رشد بورس را برای اقتصاد کشور مفید بدانند. اما به صورت مشخص، حبابی شدن سهام می‌تواند به بدنه اقتصاد کشور ضربه وارد کند و فعلا این موضوع برای نهاد ناظر اهمیت چندانی ندارد.