دنیای بورس: در ساعات پایانی معاملات روز گذشته شاهد تحرک بیشتر معامله‌گران و دست به دست شدن زیاد سهام بودیم. افزایش حجم و ارزش معاملات در قیمت‌های مثبت و روی خوش نشان دادن سرمایه‌گذاران به سهم‌های مغفول بازار، دلیل اصلی این تحرک نسبی به شمار می‌آمد. ارزش معاملات خرد بورس تهران، روز گذشته به عدد 969 میلیارد تومان رسید. این اتفاق در حالی رخ می‌داد که خالص تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی به رقم 69 میلیارد تومان نزدیک شد. روند رو به رشد تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی طی هفت روز کاری قبل از 4.6 میلیارد تومان به 69 میلیارد تومان همزمان با افزایش نسبی ارزش معاملات روزانه، اقبال بیشتر سرمایه‌گذاران حقیقی به خرید سهام در شرایط کنونی را نشان می‌دهد. هرچند برآیند این آمار کاملا آهسته و پیوسته بودن جریان را نشان می‌دهد و خبری از هجوم سرمایه‌ها به بورس نیست.
آتش زیر خاکستر
در معاملات بازار سهام شاهد یک سردی و عدم رغبت به سهام بزرگ‌تر هستیم. نکته اصلی این نوع برخورد با سهامی که سودهای خوبی را در اولین فصل سال 98 به ثبت رسانده‌اند علاوه بر ترس از رکود بازارهای جهانی و به تبع آن رکود تورمی در بازار داخل و سهام کامودیتی محور، نبود ریسک موجود در خصوص ورود نقدینگی به سهام سنگین در شرایط فعلی‌ست. میل سهامداران حقوقی به عرضه‌های زیاد در قیمت‌های فعلی و متعادل کردن عرضه و تقاضا در حالی که در لایه پایین‌تر بازدهی‌های قابل توجه قیمتی رقم می‌خورد، تمایل خریداران به ورود به چنین سهم‌هایی را بسیار کم کرده‌است. اصلاح تدریجی قیمت این سهم‌ها با پیش‌خور کردن وقایع ناگواری که هنوز محقق نشده‌است، می‌تواند منجر به ایجاد موقعیت‌های کم‌ریسکی برای خرید شود. از آنجایی که نگاه سهامداران به صنایع کامودیتی محور بیش از هرچیز معطوف به رویدادهای خارجی و بازارهای جهانی‌ست، آرام شدن تدریجی جنگ تجاری و ارزی بین دو غول اقتصادی دنیا، اقبال سرمایه‌گذاران به این صنایع را در پی خواهد داشت.
نشانه‌های حرکت گروهی
یکی از مواردی که طی معاملات روزهای اخیر بیش از پیش به چشم می‌خورد، حرکت و تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران براساس جریان نقدینگی قدرتمند و صف‌های خرید و فروش است. در فضایی که چشم‌انداز قیمت‌های جهانی اندکی مه‌آلود به نظر می‌رسد، نقدینگی در بازار بیش از پیش سرگردان است و فعالان بازار برای کسب سودهای زیاد در مدت‌زمان کوتاه، بهترین روش را حرکت پشت دست نقدینگی قدرتمند می‌دانند. بدون شک در چنین فضایی، دلایلی برای رشد قیمت سهام یاد شده مطرح می‌شود اما میزان تاثیرگذاری بر قیمت سهم به دلیل عدم بررسی بیشتر و نوسان‌های شیرین روزانه از یاد می‌رود. نکته‌ای مهم در این خصوص این است که سرمایه‌گذارانی که صرفا براساس ادعاهای کیفی و بدون بررسی بیشتر چنین سهم‌هایی را خرید و فروش می‌کنند، مانند ماشین‌سوارانی با چشم‌های بسته هستند. این موضوع با پذیرش ریسک تفاوت معناداری دارد. پذیرش ریسک زمانی معنا دارد که سرمایه‌گذار محدوده منطقی قیمت سهم در شرایط فعلی را بداند و سپس با توجه به احتمال خوش‌بینانه، در محدوده بالاتر خرید سهام را انتخاب کند. عدم اطلاع از جزییات سهام و حرکت صرفا براساس جریان نقدینگی، امتیاز را به افراد نزدیک‌تر به صاحبان پول قوی می‌دهد و در این کارزار معمولا تعداد بازندگان از برندگان بیشتر است. هرچند در رشد دسته‌جمعی قیمت‌ها و جو مثبت بازار با ورود نقدینگی، صورت این خطرها نمایان نمی‌شود.
آرامش در بازارهای جهانی؟
براساس گزارش رویترز، روز گذشته دونالد ترامپ وضع تعرفه 10 درصدی بر برخی محصولات چینی مانند لپ‌تاپ، گوشی موبایل و کنسول‌های بازی، اسباب‌بازی، مانیتور، کفش و پوشاک و مواردی از این دست (لیست 21 صفحه‌ای) را تا 15 دسامبر به تعویق انداخت. وضع تعرفه 10 درصدی در حجم وسیع‌تر قرار بود در صورت به سرانجام نرسیدن مذاکرات تجاری از اول سپتامبر بر 300 میلیارد دلار از واردات محصولات چینی (لیست 122 صفحه‌ای محصولات چینی) اعمال شود و به تعویق انداختن اعمال تعرفه‌ها بر این محصولات خاص قبل از رسیدن به تاریخ مذکور، سیگنال بهبود روابط تجاری را به بازارهای جهانی داد.
واکنش بازارهای جهانی و کامودیتی‌ها نیز به این تغییر رویکرد جالب توجه بود. رشد 4.8 درصدی قیمت نفت برنت و عبور از مرز 61 دلار، رشد 2.7 درصدی قیمت فلز روی و رسیدن به عدد 2335 دلار در کنار رشد 1.8 درصدی قیمت فلز مس و نزدیک شدن به مرز 5850 دلاری از مهمترین عکس‌العمل‌های کامودیتی‌ها در ساعات پس از انتشار این خبر به شمار می‌آمد.
از سوی دیگر بازارهای مالی آمریکا نیز به استقبال این خبر رفتند و صنایع های‌تک در راس رشد قیمت‌ها قرار گرفتند و روز خوبی را برای وال‌استریت رقم زدند. این اتفاق در حالی رخ می‌دهد که بازارهای مالی آمریکا پس از توییت ترامپ در خصوص اعمال تعرفه‌ها در تاریخ یک آگوست (2 هفته قبل) واکنش منفی از خود نشان دادند و به عنوان مثال شاخص S&P در این بازه زمانی بیش از 4 درصد افت را به ثبت رساند.
- رویدادهای خبری از نگاه «دنیای بورس»
الف) کلان: براساس گفته یک منبع آگاه که خبرگزاری صداوسیما از آن خبر داده، نفتکش گریس۱که حامل نفت ایران بود و بوسیله نظامیان انگلیسی در تنگه جبل الطارق توقیف شده بود ، ظرف ۴۸ ساعت آینده آزاد می‌شود. در همین حال البته سخنگوی دولت محلی جبل الطارق اخبار منتشر شده مبنی بر آزادی نفتکش گریس 1 حامل نفت ایران که در آبهای نزدیک جبل الطارق توقیف شده را تکذیب کرد. یک مقام وزارت امور خارجه انگلیس نیز ادعا کرد تصمیم‌گیری در مورد نفتکش توقیف‌شده ایرانی بر عهده دولت محلی جبل‌الطارق است. دیروز رویترز در خبری به نقل از مقامات جبل الطارق اعلام کرده بود توقیف نفتکش ایرانی گریس ۱ عصر سه‌شنبه پایان می‌یابد.
دیروز همچنین سخنگوی جنبش انصاراله یمن و هیات همراه با رهبر انقلاب اسلامی دیدار کرد. بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی نیز روز گذشته از اضافه شدن ۶۰ تا ۷۰ کیلو به ذخایر اورانیوم غنی شده خبر داد و گفت که درحال‌حاضر میزان اورانیوم غنی شده ایران ۳۶۰ تا ۳۷۰ کیلوگرم است. عباس موسوی، سخنگوی وزارت امورخارجه نیز با اعلام اینکه ظریف هفته آینده به سه کشور اروپایی سفر می‌کند، گفت که سفر به چند کشور حوزه خلیج‌فارس نیز در برنامه کاری وزیرخارجه قرار دارد.
در داخل نیز یک عضو شورای عالی بورس با مصوبه ۱۶ مرداد هیات وزیران تغییر کرد و در آن روح اله حسینی مقدم وارد بالاترین رکن بازارسرمایه شد. همچنین یک منبع آگاه درباره زمان آغاز به‌کار بازار متشکل ارزی گفت: این بازار ارزی قرار بود از عید قربان شروع بکار کند ولی به دلیل فراهم نشدن برخی مقدمات، قرار است از هفته آینده فعالیت رسمی آن شروع شود.
ب) شرکت‌ها: ایران ارقام دوده صنعتی پارس در راستای چابک‌سازی قصد دارند اموال مازاد خود در قالب املاک و زمین را به فروش برسانند. با گذشت بیش از یک هفته از افتتاح واحد گازی نیروگاه کلاس F هریس با ظرفیت اسمی ۳۱۰ مگاوات، قرار است بهره‌برداری کامل از فاز نخست این نیروگاه تا پایان خرداد سال ۱۳۹۹ انجام شود.