دنیای بورس: در حدود یک ساعت مانده به پایان جلسه امروز، ارزش داد و ستدهای خرد بورسی رقمی بالغ بر 460 میلیارد تومان را شامل می‌شود و سهم بانک‌ها از این مبلغ نزدیک به 273 میلیارد تومان و حدود 60 درصد است.
افزایش سرمایه «وتجارت»
شب گذشته پیشنهاد هیات مدیره بانک تجارت مبنی بر افزایش سرمایه 457 درصدی از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها و به قصد خروج از شمولیت ماده 141 قانون تجارت بر روی کدال نشست. در پی این خبر این نماد در پیش‌گشایش بازار امروز صف خرید بیش از 500 میلیون سهمی را تجربه می‌کرد که در آغاز معاملات به حدود 300 میلیون سهم کاهش یافت. عرضه صف این نماد در نخستین دقیقه بازار سبب شد که رفته رفته دامنه نوسان این سهم در رنج‌های مثبت محدودتر شود و برای لحظاتی حتی به محدوده منفی قیمتی برسد.
اگر چه قطعی شدن خبر افزایش سرمایه «وتجارت» صف خرید پایداری برای معاملات این سهم به ارمغان نیاورد، سبب شده است تا توجه معامله‌گران به دیگر نمادهای مطرحی که انتظار برای افزایش سرمایه از این محل را انتظار می‌کشند معطوف شود. معاملات نمادهای «وبصادر»، «وپست» و «خودرو» بارزترین نمونه‌های این داد و ستدهاست.
مرزهای معاملات امروز
در این جلسه معاملاتی دو نماد بانکی «وبملت» و «وبصادر» بیشترین اثر مثبت را بر شاخص کل داشته‌اند؛ با این این حال این اثر مثبت نتوانسته‌است فشار قابل‌توجه نمادهای پالایشی و دو بزرگ بازار یعنی «فولاد» و «فارس» را کمرنگ کند.
تمرکز بازار بر اخبار هیجانی سبب شده است تا عملکرد بنگاه‌ها و جریان درآمدی شرکت‌ها کاملا به حاشیه رانده شود. این مساله خود را در سهم نزدیک به 60 درصدی گروه بانکی از کل ارزش معاملات امروز نیز نشان می‌دهد. بار دیگر تاکید می‌شود که چنین رویه‌ای می‌تواند در میان‌مدت سوگیری عموم به سمت بازار سهام را تحت‌الشعاع قرار دهد و از این منظر ریسک بالقوه‌ای برای بورس را به همراه دارد.
هفته گذشته صورت‌های مالی 9 ماهه شرکت‌ها بر روی کدال قرار گرفت و در اکثر موارد عملکرد‌های مطلوبی را از بنگاه‌های کالایی و نمادهای اصطلاحا بنیادی شاهد بودیم. این هفته نیز با ارائه گزارش‌های ماهانه دی در حال پیگیری است. به نظر می‌رسد واکنش بازار به نمادهای گروه لاستیک را تاحدودی می‌توان به گزارش‌های ماهانه نسبت داد و از این منظر حساسیت به ماهانه‌های دی بیشتر بوده است. صف خرید نماد «غگرجی» طی چند روز اخیر نمونه بارز دیگر از این مساله است.
هیجان‌زدایی از بازار؟
همان‌گونه که اشاره شد در بازار امروز نمادهایی که انتظار افزایش سرمایه از تجدید ارزیابی‌ها را می‌کشند بیشترین توجه را به سمت خود جلب کرده‌اند و صف‌های خرید سنگینی را تجربه کرده‌اند. با این حال صف خرید این نمادها بارها عرضه شده است. در رابطه با نماد «وتجارت» همان‌گونه که در دیده‌بان امروز توضیح داده شد به نظر می‌رسد برآورد به‌روز شده شرکت از سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت محل چالش قابل‌بحثی‌است و این مساله ممکن است در عقب‌نشینی دادوستدهای این نماد اثرگذار بوده باشد. این مساله در رابطه با دیگر نمادها می‌تواند اثرگذار باشد. همچنین سهم سهامداران حقیقی در فشارهای فروش می‌تواند فرضیه هیجان‌زدایی از بازار را تا حدودی عقب براند.
بورس چه زمانی به مدار منطق باز می‌گردد؟
حجم شدید نقدینگی وارد شده به گروه‌های بانکی-خودرویی سبب کم‌توجهی به نمادهای ارزنده بازار شده و در مقابل استقرا از روند قیمتی متاثر از به روز‌رسانی دارایی‌ها جای توجه به ارزشمندی جریان‌های آتی درآمدی را گرفته است.
با نزدیک شدن به پایان سال مالی 97 تعداد شرکت‌های مشمول ماده 141 که در پی افزایش سرمایه از این محل هستند رو به فزونی است و علاوه بر آن این فهرست شامل بنگاه‌هایی می‌شود که به نسبت ارزش معاملات هفته‌های اخیر ارزش بازار قابل‌توجهی دارند.
این مساله سبب می‌شود تا تقاضا برای گروه‌های بنیادی بازار در برهه فعلی کم‌تر جلوه کند. با این حال باید توجه داشت که سودآوری این بنگاه‌ها عامل حمایتی قدرتمندی از سهام می‌تواند تلقی شود؛ البته در این مسیر انتخاب صحیح و دقیق سهام نیز اهمیت بسیاری خواهد داشت. در صورتی که عوامل محاط بر بازار سهام که شامل روندهای بازار جهانی و همچنین عملکرد کانال‌های مالی می‌شود به صورت مطلوبی پیش روند می‌توان انتظار داشت که روند سفته‌بازی و نوسان‌گیری از شرکت‌های زیان‌ده محدودتر شود. در این میان در رابطه با کانال SPV همچنان شبهه‌های قدرتمندی وجود دارد؛ اما انتظار برای پایان جنگ تجاری و بهبود نسبی شرایط بازار جهانی رو به فزونی است.
در صورتی که متغیرهای بنیادی سهام راهی برای انکار شرایط باقی نگذارد ممکن است چرخش مسیر نقدینگی با مشکلاتی همراه باشد و مشابه آن چه طی هفته گذشته شاهد آن بودیم شاهد واکنشی معکوس و به صورتی مقطعی باشیم. در سوی مقابل بازگشت نماد «وتجارت» به محدوده منفی قابل‌ملاحظه در پایان معاملات امروز می‌تواند توجه همه‌جانبه به روند فعلی را با زنگ هشداری مواجه کند و توجه بازار سهام به عوامل معنادار و بنیادی را تقویت کند. با این حال در بازه فعلی و با نزدیک شدن به میانه ماه این امر می‌تواند تا حدودی خوشبینانه جلوه کند.