دنیای بورس: معاملات نخستین روز هفته جاری بورس تهران بار دیگر بر مدار هیجان در برخی از نمادها دنبال شد. در این میان نگرانی اصلی از تمایل شدید معامله‌گران به چنین نمادهایی در ماه‌های اخیر به شدت اوج گرفته است. این موضوع از عدم دسترسی به اطلاعات شهودی برای ایجاد درک کافی میان عموم بازار نشات گرفته است.
در این خصوص می‌توان به رویه معاملات سهام خودرویی، بانکی یا سایر نمادهایی که روی ارزش دارایی‌ها در ماه‌های اخیر دست به دست می‌شود، اشاره کرد. برای رد عدم ارزش سهام بنیادی و بر پایه عملیات که با تصورات اشتباه همراه هستند، انتشار عملکرد فصلی یا گزارش‌های ماهانه می‌تواند مسیر قیمتی سهام را تغییر دهد. با این حال وضعیت مبهم برخی از نمادها باعث شده که امکان رد ارزندگی در نگاه عمومیت بازار وجود نداشته باشد. بر این اساس امکان موج‌سواری در چنین نمادهایی به مراتب بیشتر است.
صنایع بورسی جذاب برای موج‌سواری
از صنایع بورسی جذاب برای موج‌سواری در ماه‌های اخیر بانک‌ها و خودرویی‌ها بوده‌اند. در گروه بانکی احتمال افزایش سرمایه سنگین از تجدید ارزیابی دارایی‌ها و همچنین شناسایی سود قابل توجه از تسعیر دارایی‌های ارزی مطرح است. بر اساس سابقه تاریخی احتمال تکرار اشتباه از سوی بانک مرکزی و شناسایی چنین سودهایی در سیستم بانکی وجود دارد و بر این اساس چنین سودهایی امکان خودنمایی در صورت‌های مالی را خواهند یافت. در شرایط تحلیلی موجود در بازار اشاره به کیفیت پایین چنین سودهایی چندان کارساز نخواهد بود. توضیح این موضوع که دارایی‌های سنگین بانک‌ها توانایی نقدشوندگی بسیار پایینی را دارا هستند و همچنین اختلاف حاصل از تسعیر با افزایش فشار بر شرکت‌های دریافت‌کننده وام و افزایش هر چه بیشتر ریسک عدم بازپرداخت تسهیلات همراه خواهد بود، کار دشواری به نظر می‌رسد.
در گروه خودرویی نیز همچنان بعضا توهمات تحلیلی در بازار مشاهده می‌شود که می‌تواند به راحتی سهام این شرکت‌ها را برای مدت‌ها داغ نگه دارد. برای رد این تحلیل‌ها در نگاه بورس‌بازان باید مدت زمان طولانی منتظر ماند تا بازار با چشمان خود توهمات پشت چنین تحلیل‌هایی را درک کند و در آن زمان به اشتباه تحلیلی خود پی ببرد. از طرفی حتی احتمال افزایش زیان شرکت‌های خودرویی نیز با توجه به تقویت احتمال حرکت در مسیر افزایش سرمایه از تجدید ارزیابی به عنوان معیاری برای جذابیت سهام تلقی می‌شود.
سیکل معیوب اقتصاد کشور و رفتار معامله‌گران سهام
رویه اقتصاد کشور در 4 دهه گذشته از سیکل‌های معیوب که با تورم‌های سنگین و جهش نرخ دلار همراه است حکایت دارد. این موضوع وضعیت اقتصادی را تا شرایط بحرانی کشانده است. چنین سیکل‌هایی در رفتار معامله‌گران سهام نیز مشاهده می‌شود. برای مثال توهمات در خصوص بهبود صنعت خودرو کشور از سالیان قبل وجود داشته است. این موضوع حتی در زمان اجرای برجام نیز به وضوح مشاهده شد و سهام خودرویی را به سمت حباب قیمتی کشاند. به نظر می‌رسد همان‌طور که سیاست‌گذار از اشتباهات گذشته درس نمی‌گیرد معامله‌گران بازار سهام نیز بر ادامه حرکت در این مسیر مصر هستند. البته سیکل‌های معیوب اقتصادی گرچه شرکت‌ها را تا مرز ورشکستگی برده است اما بر اساس دارایی‌ها در نگاه فعالان بازار سهام توجیه رشد قیمتی پیدا کرده‌اند.
این موضوع تنها به سهام خودرویی و بانکی محدود نمی‌شود و بسیاری از شرکت‌ها در شرایط کنونی وجود دارند که بر این اساس در مسیر صعودی قرار گرفته‌اند و این در حالی است که همچنان چشم‌انداز برای بهبود سودآوری عملیاتی و بهبود صورت جریان نقد آتی شرکت‌ها مشاهده نمی‌شود. شرکت‌ها بر پایه ملک، زمین و دارایی‌هایی مسیر صعودی را در پیش گرفته‌اند که مولد نیستند و چشم‌انداز مناسب برای حرکت در مسیر ایجاد بازدهی از چنین دارایی‌هایی نیز مشاهده نمی شود.
بورس در هفته‌های آینده
موج‌سواری در چنین بستری احتمالا در هفته‌های آینده نیز ادامه پیدا کند. در این میان باید به عملکرد فصل پاییز شرکت‌ها توجه ویژه داشت. علاوه بر این عملکرد ماهانه برخی از شرکت‌ها نیز می‌تواند به صورت قابل توجهی بر رویه سهام اثرگذار باشد. دراین خصوص عملکرد پاییز نمادهای زیرمجموعه فرآورده‌های نفتی جالب توجه به نظر می‌رسد. عملکرد سه‌ماهه سوم سال شرکت‌های پالایشی احتمالا در کانون توجه معامله‌گران قرار داشته باشد. در این میان انتظار برای انتشار عملکرد نفت سپاهان نیز وجود دارد. اگر انتظارات تحلیلی از این شرکت نیز برآورده شود می‌تواند در مسیر قیمتی این سهم موثر واقع شود. در خصوص عملکرد ماهانه نیز همچنان تولیدکنندگان روغن خوراکی مورد توجه هستند. بر این اساس رویه قیمتی سهام طی دو هفته آینده در چنین گروه‌های در مسیر قیمتی میان‌مدت اثرگذار خواهد بود.
- رویدادهای داخلی از نگاه «دنیای بورس
الف) کلان: هیاکو ماس؛ وزیر خارجه آلمان در مصاحبه‌ای اعلام کرده تازه‌ترین جزییات سازوکار مالی با ایران در حال بررسی بوده و امیدوار است که این سازوکار در هفته‌های آینده اعلام شود. همچنین نشریه آمریکایی «فارن افرز» در تحلیلی به تشریح چرایی باقی ماندن ایران در برجام پرداخت و پیش‌بینی کرد که تهران «به احتمال زیاد» در سال ۲۰۱۹ نیز به توافق هسته‌ای پایبند خواهد ماند. این مجله تخصصی حوزه روابط بین‌الملل، سه دلیل «صبر استراتژیک تهران در راستای منافع منطقه‌ای»، «تقویت روابط دیپلماتیک و افزایش اعتبار بین‌المللی» و «مسائل اقتصادی و فروش نفت» را دلایل اصلی مقامات جمهوری اسلامی برای ماندن در برجام توصیف کرده است. «فارن افرز» در توضیح دلیل اول نوشته است: «برخلاف تصور کاخ‌سفید، ترامپ با خارج ساختن آمریکا از توافق هسته‌ای کاری کرده است که جامعه جهانی و به‌ویژه اروپا بخش عمده‌ای از توجه خود را روی حفظ توافق هسته‌ای متمرکز کنند و این در شرایطی است که در طول این مدت، ایران به توسعه و ساخت موشک‌های خود بدون نیاز به هر گونه تواقفی ادامه داده است.» به نوشته فارن افرز، در صورتی که ایران از برجام خارج شود، توجه اروپا بر موضوعات منطقه‌ای افزایش خواهد یافت و بنابراین ماندن در توافق یک روش جایگزین و جذاب برای تهران است. این نشریه همچنین در بخش دیگری از تحلیل خود آورده که ایران با ماندن در برجام، روابط دیپلماتیک خود را نیز تقویت و تلاش کرده است تا اعتبار ایران در عرصه جهانی را بهبود بخشد.
در خبر دیگری همسو با بحث احتمال دوباره معافیت‌های نفتی ایران که دیروز معاون اقتصادی وزیر امور خارجه از آن خبر داده بود و البته با واکنش امریکا روبه‌رو شد، اعلام شده امکان تسویه کامل براساس ریال ایران و افزایش مدت تسویه از ۶۰ به ۹۰ روز اصلی‌ترین تغییرات اطلاعیه نوبت سوم عرضه نفت است. به گفته حسینی؛ مدیرعامل بورس انرژی زمان عرضه‌های آتی نفت در بورس انرژی منوط به تصمیم شرکت ملی نفت است. در همین حال براساس لایحه بودجه سال۹۸، در سال آینده به میزان ۶ هزار میلیارد تومان، قیر رایگان در اختیار دستگاه‌های اجرایی قرار داده می‌شود. در این میان شرکت ملی گاز هم اعلام کرده برنامه‌ای برای افزایش قیمت گاز ندارد اما به گفته حسن تربتی؛ مدیرعامل اگر قانونگذار یا سیاست‌گذار خواستار اصلاح قیمت حامل‌های انرژی باشند شرکت برنامه دیگری خواهد داشت.
ب) صنایع: میزان کل صادرات ۹ ماهه سال ۹۷ در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته نشان از افزایش ۵ درصدی دارد، صادرات محصول‌های صنعتی و معدنی افزایش حدود 16 درصد داشته است. همچنین تولید مجتمع های پتروشیمی تا پایان آذر ماه97 در مجموع به40.5 میلیون تن و ارزش صادرات به بیش از 8 میلیارد و نهصد و چهل و شش میلیون دلار رسید. همچنین دیروز در جلسه شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران سه قوه بررسی طرح اصلاح نظام بانکی ادامه یافت و چند بند دیگر از پیشنهاد بانک مرکزی در این زمینه بررسی شد.به موجب این طرح ، بانک مرکزی موظف است با بهره‌گیری از تمامی ابزارهای نظارتی، حقوق سپرده‌گذاران در مؤسسات اعتباری را تضمین کند.
در رویداد دیگری تولیدکنندگان سیمان در نامه‌ای به بانک مرکزی به طور مشروحی چالش‌های کنونی صادرات سیمان به عراق را مطرح کردند. عبدالرضا شیخان؛ دبیر انجمن کارفرمایان صنعت سیمان در این خصوص با اشاره اینکه انتقال ارز صادارتی از عراق به کشور برای تولیدکنندگان سیمان به صرفه نیست، گفت: باور غلطی است که صادرکنندگان حاضر به برگشت ارز به کشور نیستند.
ج) شرکت‌ها: عباس تابش؛ رئیس سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه دو سیما از پرداخت ۱۵ هزار میلیارد تومان به عنوان سرمایه در گردشگر به دو خودروساز خبر داد. در همین حال شرکت زیانده زامیاد هم نرخ جدید سه محصول را با افزایش ۳۵ ، ۴۰ و ۵۶ درصدی اعلام کرد. در همین حال ایران خودرو هم قیمت فروش 47 محصول را نهایی کرد که در این بین ، بهای 22 محصول با افزایش 30 درصدی و دو محصول هم با رشد 34 و 104 درصدی روبه‌رو شده‌اند. همچنین سایپا قیمت جدید ۳۱ محصول از خانواده های برلیانس، آریو، کیا، چانگان، پراید، تیبا، ساینا، کوئیک، رنو و گروه تجاری را به نمایندگی‌های فروش اعلام کرد.
خداداد غریب‌پور؛ رئیس هیات عامل ایمیدرو با اعلام سرمایه‌گذاری ۱۰ هزار میلیارد تومانی در سنگان گفت: کارخانه‌های گندله‌سازی دو شرکت توسعه ملی و فولاد مبارکه نیمه اول سال آینده به بهره برداری می‌رسند.