ورود ابزارهای جدید
ایسنا: رئیس سازمان بورس اوراق بهادار در ابتدای اظهاراتش به ورود ابزارهای جدید معاملاتی به بازار سرمایه اشاره کرد و گفت: از سال‌های پیش شاهد ورود ابزارهای جدید معاملاتی به بازار بودیم. در واقع باید تعداد بسیار بالایی از این ابزارها داشته باشیم تا در مقاطع نوسانی بازار، حجم بازار کنترل شود. وی در ادامه افزود: در راستای توسعه و ورود ابزارهای جدید، تلاش زیادی صورت گرفته است؛ به‌طوری‌که تا دو ماه آینده ابزار مالی جدید آتی سبد سهام را در بورس تهران عملیاتی خواهیم کرد. این ابزار به زودی روی سهام نیز معامله خواهد شد.
محمدی در ادامه به آتی تک‌سهم اشاره کرد و گفت: در گذشته تلاش‌های زیادی برای راه‌اندازی آتی تک‌سهم توسط سازمان بورس و شرکت بورس صورت گرفت؛ اما استقبال چندانی از آن به عمل نیامد.
وی در ادامه با اظهار این مطلب که امیدواریم معاملات آتی روی سبد سهام بتواند قوی‌تر ظاهر شود، گفت: همچنین تلاش می‌کنیم که با آوردن ابزار مالی جدید «وارانت» روی معاملات اختیار خرید و فروش تنوع جدیدی صورت گیرد. امیدوارم اختیار خرید و فروش هم بیشتر بتواند معامله شود.
دستور سازمان برای فروش یا عدم فروش سهام به شرکت‌ها؟
سرمایه‌گذاران بازار سهام در برخی موارد انتظار شفاف‌سازی از سوی نهاد ناظر و به‌طور مشخص از دبیر شورای عالی بورس دارند. محمدی در این راستا در پاسخ به این سوال که به نظر شما در بازار سرمایه ما جای این‌گونه شفاف‌سازی‌ها خالی نیست، گفت: بازار سرمایه که ادعای شفافیت دارد، باید در همه چیز شفاف باشد؛ زمانی است یک شرکت، نهاد یا یک وزارتخانه بنا برتکلیف قانونی مثلا ماده ۱۶ قانون رفع موانع تولید، باید فعالیت غیر بانکی خود را واگذار کند.
وی ادامه داد: در این‌صورت به بانک‌ها برای فروش سهام تذکر می‌دهیم. اما در جواب قیمت پایین و ارزش بازار ضعیف را عاملی در جهت شناسایی زیان عنوان می‌کنند و از واگذاری سهم سر باز می‌زنند.
محمدی در ادامه افزود: ولی زمانی قیمت‌ها به جایی می‌رسد که آنها احساس می‌کنند شاید بتوانند بفروشند. ما از یک طرف با این مواجه هستیم که سرمایه‌گذار خرد ممکن است آسیب ببیند و طبیعتا به همین علت سازمان بورس به این نهادها تذکر می‌دهد. نه به خاطر اینکه قانونا ما می‌توانیم مانع فروش آنها شویم بلکه به لحاظ توصیه‌ای که مصالح بازار را در نظر می‌گیریم.
سکاندار بورس در ادامه با اظهار این مطلب که سازمان بورس قبل از اینکه کسی را به مراجع قضایی معرفی کند، سعی در اصلاح رفتار دارد، گفت: به‌طور مثال سازمان به آنها می‌گوید شما این سهم را به این شکل می‌فروشید که ممکن است دستکاری قیمتی تلقی شود. بنابراین به این شکل نفروشید. حتی ممکن است کارگزار آن شخص یا خود شخص معترض شوند و بگویند چرا سازمان بورس به ما تذکر می‌دهد.
وی علت این تذکرات را وظیفه سازمان بورس درباره پیشگیری از وقوع تخلف دانست و گفت: سازمان تلاش دارد تا قبل از ثبت یک تخلف، از این موارد پیشگیری کند تا اصلاح صورت گیرد. البته ممکن است بسیاری از این موارد اصلاح نشوند و در نتیجه سازمان بورس با این موارد برخورد می‌کند.
تلاش برای افزایش شناوری
سکاندار بورس در ادامه به تلاش‌های صورت گرفته در زمینه افزایش سهام شناور آزاد شرکت‌ها اشاره کرد و گفت: ما از سال‌های گذشته تلاش در جهت افزایش میزان سهام شناور آزاد شرکت‌ها داشته‌ایم. این امر می‌تواند افزایش عمق بازار را به دنبال داشته باشد.
محمدی با اظهار این مطلب که در صورت بالا بودن میزان شناوری سهام، دیگر شاهد تشکیل صف‌های خرید و فروش نخواهیم بود، گفت: در حال حاضر میزان شناوری سهام از ۵ تا ۱۰ درصد شروع شده و برای بعضی از نمادها حتی تا ۲۰ درصد پیشروی می‌کند؛ اما این ارقام در مقایسه با دیگر بازارهای مالی پیشرفته بسیار اندک است و باید افزایش یابد.
چه خبر از عرضه‌های اولیه
همچنین در حالی از ابتدای سال جاری تاکنون تنها ۳ عرضه اولیه در بورس تهران داشتیم که انتظار می‌رود این عرضه‌ها و ورود شرکت‌های جدید به بازار بیشتر باشد. محمدی به تشریح چرایی کم‌بودن عرضه‌های اولیه اشاره کرد و گفت: البته هنوز چهار ماه به پایان سال ۹۷ باقی مانده و به‌طور قطع در این مدت عرضه‌های زیادی خواهیم داشت و ۵۹۴ شرکت کنونی در بورس و فرابورس به ۶۰۰ شرکت افزایش خواهند یافت.
وی ادامه داد: تلاش می‌کنیم تا از دو بعد اصلی یعنی افزایش میزان سهام شناور آزاد شرکت‌ها و همچنین ورود بنگاه‌های جدید به بازار سهام، توسعه بازار را با سرعت بیشتری انجام دهیم.
ایجاد محدودیت در خرید اعتباری کارگزاران
محمدی در ادامه به ایجاد محدودیت در خریدهای اعتباری کارگزاران اشاره کرد و گفت: استراتژی صحیح بر مبنای کنترل خریدهای اعتباری و ایجاد محدودیت بر این روند قرار دارد. این محدود‌یت‌ها در راستای حمایت از حقوق عامه مردم است. وی در ادامه با اظهار این مطلب که چنانچه به اعتبار یک کارگزاری خدشه وارد شود، اعتبار تمامی کارگزاری‌ها زیر سوال می‌رود، گفت: در حال حاضر نگرانی خاصی در این زمینه وجود ندارد؛ اما پیگیری‌ها همچنان ادامه داد.
به گفته محمدی، در برخی موارد کارگزاری از ارزشی بالغ بر ۲ میلیارد تومان برخوردار است، اما یک اعتبار ۱۰ میلیارد تومانی ایجاد کرده است. آیا باید اجازه داد این بدهی بیشتر شود؟ ما می‌گوییم خیر، چون اگر مشکلی پیش آید نمی‌تواند از عده تعهداتش برآید؛ بنابراین محدودیت اعتباری گذاشته می‌شود.
سکاندار بورس ادامه داد: این محدودیت‌های اعتباری برای خود کارگزاری‌ها هم مفید است؛ چون یک جاهایی ممکن است وارد بازی پانزی شوند و در آن بازی غرق شوند و به صورت شرکت‌های هرمی بدهی‌شان زیاد شود. خوشبختانه الان کارگزاری‌های ما این مشکل را ندارند؛ ولی در راستای جلوگیری از چنین مواردی، محدودیت‌های مربوطه وضع شده است.
کاهش مالیات
افزون بر این در حالی طی ماه‌های گذشته مالیات بر نقل و انتقال سهام و حق تقدم از نیم درصد به یک دهم درصد کاهش پیدا کرد که در این راستا محمدی گفت: سازمان بورس از مدت‌ها قبل پیگیر بحث مالیات و کاهش این مولفه بود.
در حال حاضر ستاد هماهنگی اقتصادی که سران سه قوه برای آن تصمیم می‌گیرند و در آن حضور دارند این مصوبه را اعلام کرد که نرخ مالیات از نیم درصد به یک دهم درصد کاهش یابد. وی ادامه داد: این اتفاق به کمک بازار سرمایه می‌آید و به صورت بلند مدت تاثیر کاهنده روی مالیات دولت نخواهد داشت.
محمدی در ادامه به معاملات الگوریتمی اشاره کرد و گفت: معاملات الگوریتمی نیز به چند مورد وابسته است؛ اول اینکه دانش افراد تا چه حد در برنامه‌نویسی قوی است. طبیعتا یکسری از افرادی که کامپیوتر، ریاضیات، فیزیک، اقتصاد یا مدیریت مالی خوانده‌اند، علاقه دارند این الگوریتم‌ها را توسعه دهند.
سکاندار بورس ادامه داد: کسی که می‌خواهد معاملات الگوریتمی را برای بازارگردانی انجام دهد، در حال حاضر هزینه‌‌ای معادل دو دهم درصد معاملات را پرداخت می‌کند؛ در حالی که زمانی این رقم ۵۵/ ۱ درصد در یک خرید و فروش بود.
سودآوری به معنای بهره‌وری است
رئیس سازمان بورس در ادامه به بررسی مفهوم سودآوری پرداخت و گفت: هر چند سودآوری را می توان به دو مفهوم کوتاه‌مدت و بلندمدت تقسیم کرد؛ اما سودآوری در معنای واقعی به مفهوم کسب سود بلندمدت ناشی از بهره‌وری و تکنولوژی است. محمدی ادامه داد: در دنیا شرکت‌هایی که مهم، ماندگار و پایدار هستند دائم بهره‌وری خود را افزایش داده و نوآوری و تکنولوژی جدید را به فرآیند تولید وارد می‌کنند.
شرکت‌های فعال در بازار سرمایه ما نیز از این قاعده مستثنی نیستند.به گفته محمدی، بنابراین شرکت‌های بورسی باید سودآوری‌شان را از بهره‌وری و نوآوری کسب کنند تا به این ترتیب رشد واقعی در اقتصاد شکل گیرد.