بورس تهران گرچه رشد آرامی را در روزهای اخیر تجربه کرد اما ارزش معاملات در سطوح پایینی قرار دارد. هفته گذشته به این موضوع اشاره شد که سطوح پایین ارزش معاملات گرچه از نشانه‌های رکودی محسوب می‌شود اما بورس تهران در سال گذشته سابقه سطوح پایین معاملات و در عین حال رشد قیمتی در این فضا را داشته است. معاملات سال گذشته بورس تهران با تفکیک مسیر صنایع همراه بود. کالایی‌ها پیشتازان بازار سهام بودند اما این نمادها نیز وضعیت متفاوتی را تجربه کردند.
1. فلزات اساسی
شاید نخستین گروهی که در شرایط کنونی نیز همچنان توجه ویژه معامله‌گران را به خود جلب کرده است فلزات اساسی باشد. شاخص صنعت فلزات اساسی در سال گذشته رشد بیش از ۷۲ درصدی را تجربه کرد.
2. فرآورده‌های نفتی
گروه فرآورده‌های نفتی در سال گذشته با بازدهی حدود ۷۰ درصدی در رده دوم صنایع با بیشترین بازدهی قرار گرفتند. رالی صعودی پالایشی‌ها و در ادامه رشد مطلوب سهام شرکت‌های روانکار عاملی برای حمایت از نمادهای این گروه بود.
3. قند و شکر
صنعت قند و شکر در سال گذشته بازدهی ۶۸ درصدی نصیب سهامداران کرد.این گروه نیز احتمالا با دو گانگی در سال ۹۷ مواجه هستند. از طرفی عملکرد درخشان این شرکت‌ها در سال ۹۶ مورد توجه معامله‌گران است.
4. معدنی‌ها
گروه کانه‌های فلزی نیز از دیگر صنایعی بود که در سال گذشته بازدهی ۴۹ درصدی را به ثبت رساند. رشد قیمت فلزات و مواد معدنی در بازار جهانی در نمادهای این گروه نیز منعکس شد. بخش عمده ارزش بازار این صنعت به نمادهای سنگ آهنی اختصاص دارد.
5. رایانه
در سال گذشته گروه رایانه دو نیمه متفاوت را تجربه کردند. در نیمه نخست افزایش ارزش بازار این صنعت با حضور به‌پرداخت در کنار رشدهای قیمتی «آپ» توجه ویژه‌ای را به این نمادها جلب کرده بود. در نیمه دوم اما کاهش شناوری این سهم به واسطه خریدهای پررنگ سهامداران حقوقی با وجود اخبار منفی برای این گروه وضعیت متفاوتی را برای کل گروه رقم زد.
6. محصول‌های شیمیایی
در سال گذشته گروه محصول‌های شیمیایی نیز رشد ۳۲ درصدی شاخص کل را تجربه کردند. پتروشیمی‌ها و هلدینگ‌های سهامدار این شرکت‌ها در سال گذشته به تبع رشد قیمت محصولات در بازار جهانی و همچنین نرخ دلار با افزایش تقاضا از سوی فعالان بازار سهام مواجه شدند.
7. سرمایه‌گذاری‌ها
در سال گذشته سرمایه‌گذاری‌ها و شرکت‌های چندرشته‌ای صنعتی نیز در میان صنایع با بازدهی مثبت قرار داشتند. این شرکت‌ها معمولا با یک فاز تاخیر در ادامه مسیر سهام شرکت‌های زیرمجموعه حرکت می‌کنند و فعالان بازار با کسب اطمینان کافی از ثبات متغیرهای اثرگذار به خرید سهام این شرکت‌ها می‌پردازند.
8. خودرو
گروه خودرو همچنان با فضای نوسانی همراه است. این گروه در سال گذشته با افت نزدیک به ۳ درصدی شاخص همراه شد. برخی از نمادهای این گروه سرانجام توانستند نشانه‌هایی از بهبود وضعیت بنیادی را به بازار منتقل کنند؛ اما تردید درخصوص پایداری این سیگنال‌ها در کنار پیش‌خور شدن بخش زیادی از آنها در سال‌های گذشته مانع از استقبال بازار از این موضوع شد.
9. محصول‌های غذایی
محصول‌های غذایی در سال گذشته با افت نزدیک به ۷ درصدی مواجه شد. نمادهای این صنعت در نتیجه افزایش نرخ ارز مبادله‌ای با رشد هزینه تولید مواجه شدند. از سوی دیگر اما سرکوب تورم از سوی دولت باعث شد تا در نرخ‌گذاری دستوری منعکس شده و مانع از تصویب افزایش قیمت محصولات غذایی به‌عنوان نیاز اساسی جامع شود. در سال ۹۷ نیز این ریسک برای این گروه وجود دارد.
10. محصول‌های دارویی
محصول‌های دارویی از جمله گروه‌هایی هستند که در سال گذشته برخلاف رویه همیشگی با افت بیش از ۱۰ درصدی شاخص مواجه شدند. صورت‌های مالی شرکت‌های این گروه در سال گذشته کاملا تاییدکننده وضعیت نابسامان نقدینگی شرکت‌ها بود. بار سنگین مطالبات بر سودآوری این شرکت‌ها فشار قابل توجه وارد کرده است.
11. انبوه‌سازی
یکی از ریسک‌هایی که در شرایط کنونی اقتصاد کشور با آن روبه‌رو است، رها شدن افسار نقدینگی پارک‌شده در بانک‌ها است. گرچه در ماه‌های اخیر نشانه‌هایی از تورم مسکن مشاهده شده است، اما به نظر می‌رسد نقدینگی موجود در اقتصاد کشور بیش از هر چیز دیگری از چشمانداز اقتصادی هراس دارد و بر این اساس نمی‌توان انتظار تداوم تزریق این نقدینگی به بخش مسکن در شرایط کنونی را داشت.
12. بانک‌ها
درخصوص نمادهای بانکی نمی‌توان اظهار نظر دقیقی داشت. بخش اعظمی از مشکل اقتصادی کشور در بانک‌ها ریشه دوانده است. بر این اساس خروج از وضعیت بحرانی اقتصاد کشور جز با اصلاح نظام بانکی و جراحی این بخش از اقتصاد امکان‌پذیر نخواهد بود. در پایان سال گذشته قفل نقدشوندگی نمادهای بانکی پس از مدت زمان طولانی شکسته شد.
تفصیل این تحلیل را اینجا بخوانید.
همچنین در همین رابطه بخوانید: 9 چالش خارجی جذب سرمایه بورس
پیش‌تر «دنیای بورس» خواندید: تداوم تردید بورس‌بازان به صعود سهام
