- مهدی کریمخانی | تحلیلگر بازار سرمایه
نسبتهای مالی مقادیر عددی هستند که با هدف بهدست آوردن اطلاعات معنادار از صورتهای مالی یک شرکت استخراج میشوند. P/ E مهمترین پارامتر تحلیلی بازار سرمایه است که در واقع نشاندهنده نسبت قیمت بر سود عایدی هر سهم است. P/ E یک سهم، نشاندهنده دوره بازگشت سرمایه آن دارایی است و معمولا با ریسک حداقلی که همان سود بانکی یا اوراق درآمد ثابت است مورد قیاس قرار میگیرد.
برای مثال سود بانکی را اگر ۲۰ درصد در نظر بگیریم، P/ E بانک معادل عدد ۵ میشود. این به این معنا است که پس از حدود ۵ سال سود حاصل از سرمایهگذاری در بانک معادل اصل دارایی ما میشود.
پس در این حالت P/ E حداقلی بازارهای مالی که ریسک بیشتری نسبت به بانک دارند، عددی بیش از ۵ میشود. P/ E در بازار سهام به ما نشان میدهد که سرمایهگذاران حاضرند به ازای دریافت چند ریال سود یک شرکت، چند ریال برای خرید هر سهم آن شرکت پرداخت کنند.
این نکته را نیز باید درنظر داشت که اگر درصد سود بانکی کاهش پیدا کند، میتوان انتظار رشد P/ E در بازارهای مالی موازی را نیز داشت زیرا دوره بازگشت سرمایه کوتاه شده است.
مقایسه شرکتها از نظر P/ E تنها زمانی سودمند است که به یک صنعت تعلق داشته باشند. برای مثال شرکتهای صنعتی که عمدتا دارای نسبت P/ E پایینتر هستند را نمیتوان با صنعتی دیگر که بهطور میانگین P/ E بالاتر دارند مورد قیاس قرار داد.
موردی دیگر هم که باید حتما هنگام استفاده از P/ E موردتوجه قرار بگیرد اندازه و ابعاد شرکتهاست به این دلیل که شرکتهای کوچکتر بسیار چابکتر از شرکتهای بزرگ هستند و میتوانند با تغییرات ساختاری اتفاقات مهمی در سودآوری خود ایجاد کنند، از همین رو معمولا هنگام مقایسه نمادهای یک صنعت سطوح بالاتری را برای P/ E شرکتهای کوچکتر انتظار داریم.