پتروشیمی خراسان در مجمع عادی سالانه 100 تومان سود تقسیم کرد. سود ساخته شده «خراسان» در سال گذشته (سال 1395) نزدیک 97.9 تومان بوده و این در حالی است که این شرکت از سود انباشته نیز سود تقسیم کرده است.
این رویکرد در شرایطی اتخاذ شد که طی سال‌های اخیر به دلیل اشباع بازار اوره و افت قیمت جهانی، پتروشیمی خراسان عموما با کاهش سودآوری مواجه بوده است. بنابراین به نظر می‌رسد در حوزه مدیریتی و سهامداران عمده، انگیزه بالایی برای تغییر ساختار شرکت و ایجاد مصونیت در برابر ریسک بازارهای جهانی وجود ندارد.
مهم‌ترین نکات مجمع «خراسان»
تعمیرات اساسی: مهم‌ترین اتفاقی که مدیران شرکت روی آن تاکید بسیار داشتند، انجام بزرگ‌ترین تعمیرات اساسی 20 سال اخیر شرکت در سال 95 بود. امری که گرچه در سال گذشته باعث شد 39 روز تولیدات متوقف شود، اما برای ایجاد ایمنی و بهبود عملکرد آتی شرکت ضروری بوده است. به گفته اسماعیل موسوی، مدیر عامل شرکت، این اقدام باعث می‌شود تا تولیدات اوره در سال جدید (به دلیل تعویض استریپر) 200 تن در روز افزایش یابد.
قطع گاز: نکته دوم بحث قطع گاز در سال 95 بود که به اذعان مدیران شرکت، امری تکراری در سال‌های اخیر بوده است. اما در سال گذشته و به دنبال قطع گاز از سوی ترکمنستان، این مشکل برای پتروشیمی خراسان بیشتر شد. با این حال، مدیر عامل «خراسان» نسبت به عدم صرفه‌جویی گاز در سیستم شهری ابراز تاسف کرد و گفت: در زمان قطع گاز حدود 23 هزار تن تولید اوره در کارخانه غیرقابل وصول شد، این در حالی بود که در شبکه کشور گاز وجود داشت، اما به دلیل مصرف بالای گاز شهری، این گاز به کارخانه نرسید. امید است در سال جدید مشکل قطعی گاز نیز رفع شود. به هر حال با توجه به اتمام تعمیرات اساسی در سال گذشته، در بودجه 96 نیز شرکت 338 روز تولید را در نظر گرفته است.
مالیات سال 90 و 93: طبق بند حسابرس، مالیات و جرایم متعلقه شرکت در سال‌های 90 و 93 در مجموع 611 میلیارد ریال بوده، اما ذخیره گرفته‌شده 392 میلیارد ریال است که کمتر از مالیات صادرشده است. با این حال، رئیس مجمع با تاکید بر اعتراض شرکت و پیگیری‌های انجام‌شده، شرکت را نیازمند افزایش مبلغ ذخیره ندانست.
روش استهلاک: بر اساس بند 6 حسابرس، با وجود تغییر نرخ و روش استهلاک دارایی‌های ثابت مشهود، شرکت روش خود را در این خصوص تغییر نداده است. اما مطابق توضیحات مدیر مالی، این تغییر روش و نرخ‌ها نوعی اختیار برای شرکت بوده است که در صورت توافق، مجاز بوده از همان روش قبلی استفاده کند. به هر حال، رئیس مجمع بررسی مجدد برای ادامه یا اصلاح این روش را به شرکت تکلیف کرد.
ریسک تهاتر بدهی با دولت: شاید یکی از مهم‌ترین مباحث مطرح‌شده در مجمع «خراسان» مطرح شد، بحث تهاتر بدهی‌ها با دولت در بند 7 حسابرس است. در واقع، پتروشیمی خراسان مبلغ 1065 میلیارد ریال از شرکت خدمات حمایتی کشاورزی طلب دارد. شرکت خدمات حمایتی کشاورزی خود از دولت طلبکار بوده و در عوض، شرکت‌های پتروفرهنگ و گسترش صنعت نفت و گاز پارسیان (به عنوان سهامداران عمده «خراسان») به دولت بدهکار بوده‌اند. بنابراین، طبق یک توافق چهارجانبه، بدهی شرکت خدمات حمایتی کشاورزی به «خراسان» با بدهی پتروفرهنگ و گسترش صنعت نفت و گاز پارسیان تهاتر شد. در واقع، اکنون شرکت پتروشیمی خراسان می‌تواند به جای درخواست طلب از دولت که طی سال‌های اخیر، چندان راه به جایی نرسانده، این طلب را از دو سهامدار عمده خود یعنی پتروفرهنگ و گسترش صنعت نفت و گاز دریافت کند. این اقدام می‌تواند از طریق عدم پرداخت سود نقدی «خراسان» به شرکت‌های مزبور انجام شود. از این مبلغ، حدود 725 میلیارد ریال با بدهی‌های شرکت گروه گسترش نفت و گاز پارسیان (پارسان) و رقم 340 میلیارد ریال بابت بدهی‌های شرکت پتروفرهنگ به دولت تهاتر شده است. به این ترتیب، از سود سال 94 مبلغ 50 میلیارد ریال مربوط به «پارسان» و 25 میلیارد ریال مربوط به پتروفرهنگ با شرکت پتروشیمی خراسان تسویه شده است. همچنین، در سال 95 نیز با توجه به تقسیم سود 100 تومانی و میزان سهم «پارسان» و پتروفرهنگ مبالغ به ترتیب 340 و 323 میلیارد ریال می‌تواند تسویه شود. به این ترتیب، طلب «خراسان» از پتروفرهنگ به طور کامل تسویه می‌شود، اما مطالبات از «پارسان» چیزی حدود 335 میلیارد ریال باقی می‌ماند که باید از سود سال‌های بعد تسویه شود.
در این شرایط ریسک آن وجود دارد که اگر «پارسان» اقدام به واگذاری سهام خود کند و از لیست سهامداران «خراسان» خارج شود، وصول مطالبات بسیار دشوار خواهد شد. به اذعان رئیس مجمع، تمهیدات ویژه‌ای نیز برای این ریسک توسط هیات مدیره انجام نشده است و این ریسک بیش از 33 میلیارد تومانی همچنان برای «خراسان» وجود دارد.
اختلاف با شرکت گاز: بند 8 حسابرس بر رقم 505 میلیارد ریالی مربوط به مابه‌التفاوت قیمت گاز خوراک از 21 فروردین تا 23 آذر سال 92 تاکید دارد که ذخیره‌ای برای آن دیده نشده است. در واقع، شرکت نسبت به این نرخ اعتراض دارد و رقم اعلام‌شده از سوی شرکت گاز را قبول ندارد. با این حال، هنوز تهدید این امر وجود دارد و مراحل پیگیری در دیوان عالی عدالت در حال انجام است. رئیس مجمع تاکید کرد تا کنون بیشتر تهدیدهای شرکت گاز، زبانی بوده و در عمل اتفاقی نیفتاده است و امیدواریم در آینده نیز این موضوع حل و فصل شود.
ماکرو اینترنشنال: به دلیل محدودیت‌های بانکی، شرکت مجبور است وجوه ارزی حاصل از صادرات خود را از طریق شرکت ماکرواینترنشنال به کشور وارد کند. مطابق بند 9 حسابرس، در پایان سال مالی 95 مبلغی معادل 7 میلیون و 423 هزار دلار از سوی این شرکت به «خراسان» واریز نشده و رقم مزبور در فروردین و اردیبهشت امسال وارزی شده است. مدیر مالی در توضیح این موضوع می‌گوید: به دلیل تعطیلات آخر سال و نوروز این رقم در پایان سال نتوانست به حساب شرکت واریز شود و ناچارا در دو ماه ابتدای سال جاری رقم مزبور دریافت شد.
فاز دوم اوره، آمونیاک و ملامین: شرکت پتروشیمی خراسان در مجمع سال گذشته خود اعلام کرده بود که قرار است طرح تبدیل گاز به پلی‌پروپیلن (GTPP) را اجرایی کند تا بتواند با ورود به صنایع پایین‌دستی، ریسک مربوط به افت شدید قیمت اوره را کاهش دهد. اما هیات مدیره اجرای این طرح را فاقد توجیه ارزیابی کردند. بر این اساس، تصمیم جدید شرکت اجرای فاز دوم تولید آمونیاک، اوره و ملامین است. پروژه‌ای که طبق گفته مدیر عامل باید نرخ بازده داخلی (IRR) بین 18 تا 20 درصد را برای آن برآورد کنند تا از نظر هیات مدیره توجیه اقتصادی داشته باشد.
هیات مدیره جدید: آخرین مساله در این مجمع، بحث انتخاب هیات مدیره بود که با وجود بحث‌های نیم‌ساعته به دلیل عدم هماهنگی سهامداران عمده از دستور کار مجمع خارج شد. بر این اساس قرار شد تا در مجمعی دیگر طی هفته‌های آینده، ترکیب هیات مدیره مشخص شود.