دنیای بورس: در گزارش پیشین به اثر ارز بر بازارها و نوسانات احتمالی دلار و سناریوهای پیش رو بازار ارز و سکه اشاره شده بود. با توجه به نوسان محسوس قیمتها در بازار جهانی به دنبال سیگنالهای مثبت از توافق تجاری آمریکا و چین و همچنین رشد محسوس سهام در هفتههای اخیر باید سناریوهای احتمالی برای سهام را در نظر گرفت.
بورس و صنایع پیشتاز احتمالی
اگر سناریو افت احتمالی دلار در بازار آزاد را در هفته جاری را معتبر بدانیم احتمال واکنش منفی سهام نیز وجود دارد. دلار آزاد به صورت غیر مستقیم بر سهام اثرگذار است و نمیتوان آن را انکار کرد. با این حال اگر از سوی دیگر بهبود حال بازار جهانی را ادامهدار بدانیم نفع این موضوع کاملا در جیب سهام کالایی خواهد بود. بر این اساس با رشد قیمت مس و فولاد و سنگ آهن سهام این شرکتها احتمالا در نگاه سرمایهگذاران جذاب باشد. «فملی»، «فولاد» و دیگر نمادهای فلزی و معدنی از جمله شرکتهایی هستند که با احتمال رشد سودآوری همراه بوده که میتواند از سهام آنها حمایت کند و با توجه به ارزش بالای بازار آنها احتمالا اثر چشمگیر را باید در شاخص انتظار داشت. البته در خصوص این نمادها باید گفت نزول دلار میتواند سیگنالهای مثبت بورس کالا به سهام را منتفی کند و از این حیث باید در خصوص قیمت خرید سهام دقت بیشتری به خرج داد.
در کنار سهم کالایی همچنان بازی در سهام غیرکالایی نیز داغ است. «خودرو» سهمی بود که در فضای منفی معاملات چهارشنبه چندین بار با افزایش ناگهانی تقاضا تا صف خرید پیش رفت. موضوع افزایش سرمایه خودروسازان و شرکتهای زیرمجموعه در بستر داغ معاملاتی این گروه احتمال رشد ادامهدار را فراهم کرده است. گرچه زیانهای سنگین وضعیت بنیادی کاملا نامناسبی را نشان میدهد و این هشدا را به معاملهگران که قصد کسب سود در این نمادها را دارند میدهد که باید از توهم دوری جسته و توجه داشته باشند که سهام این گروه روی موج برخی از اخبار مانند افزایش سرمایه سنگین ایرانخودرو در حال رشد است و اگر این بهانهها حذف شوند و یا محقق نشوند واکنش منفی را به دنبال خواهد داشت.
در گروه بانکی نیز به نظر میرسد باید در دیماه شفافسازی بیشتری از افزایش سرمایه بانک ملت از محل تجدید ارزیابی دارایی به گوش برسد. با نزدیک شدن به ماههای پایانی سال احتمالا مباحث پیرامون افزایش سرمایه از تجدید ارزیابی برای برخی از شرکتها داغ و داغتر شود اما باید در این بخش نیز نسبت به ایجاد خوشبینی مازاد هشدار داد و به ریسکهای احتمالی از افت قیمت سهام توجه داشت.
در سهام دیگر گروهها نیز میتواند موارد بسیاری را رصد کرد. برای مثال در بخش پتروشیمی انتظار برای آخرین قیمت محصولات پتروشیمی و واکنش آنها به احتمال وقوع توافق تجاری را رصد کرد که میتواند بر قیمت سهام اثرگذار باشد. علاوه بر این خبر راهاندازی طرحهای جدید پتروشیمی زیرمجموعه شرکتهای بزرگ بورس و فرابورس مانند «فارس» و «مارون» از مواردی است که میتواند بر قیمتها اثرگذار باشد. در سوی دیگر عقبنشینی تقاضا در بورس کالا نیز با احتمال افت ادامهدار نرخ دلار باید در نظر گرفته شود.
در گروه تامینکننده کالای اساسی مانند دارو و غذا باید به انتظارات مازاد از سودآوری آنها هشدار داد. گرچه این گروهها نسبت به خودرو و بانک وضعیت سودآوری و بنیادی به مراتب بهتری را دارا هستند اما از نگاه بازاری بهانههای رشد قیمتی این نمادها عمدتا در گرو سودآوری است و اگر این بهانه برای نوسان قیمتی این گروه در نظر گرفته شود باید نسبت به عدم توجیه قیمتهای کنونی با سناریوهای حتی خوشبینانه از سودآوری آتی این شرکتها هشدار داد.
در گروه سیمان انتظار برای کاهش تولید سیمان در فصل سرد سال مطابق با رویه سنتی وجود دارد. رشدهای اخیر برخی از نمادهای سیمانی اگر با عملکرد ضعیف ماهانه یا فصلی همراه شود میتواند مسیر معکوس سهام را رقم بزند. از سوی دیگر البته سال گذشته در ماههای پایانی سال غافلگیری بازار از عملکرد شرکتهای سیمانی را شاهد بودیم و بر این اساس این موضوع نیز نمیتواند نادیده گرفته شود. اما به صورت کلی به نظر میرسد سودآوری دیگر دلیلی برای ادامه رشد سیمانیها نیست و اگر اخباری از سایر بهانهها منتشر نشود شاید ترمز صعود سیمان نیز کشیده شود.
از کدام نمادها دوری کنیم؟
سوالات زیادی در خصوص اینکه کدام سهام را بخریم پرسیده میشود که پاسخ به آنها با توجه به ذات سهام میتواند دقیقا گمراهکننده باشد. با این حال تاکید میشود در هر سهم باید دلایل یا بهانهها برای نوسان قیتی شناخته شود و از توهم نسبت به واقعیتها نیز دوری شود.
اما میتوان به وضوح گفت از هر نمادی که یک هسته مرکزی از آن حمایت میکند و مهمتر از آن نام و نشان این هسته مرکزی مشخص نیست باید دوری شود. در گزارش با عنوان «مدل شرکتهای هرمی در بورس تهران» به زیان افراد به دنبال خرید چشمبسته و تنها به واسطه سیگنالدهی بازار اشاره شده بود. زمانیکه یک راس برای نوسان یک سهم پیدا شود گرچه احتمال صعود آن بالا است در عین حال ریسک زیان سنگین نیز در این نمادها بالا است و هر چه میزان رشد بیشتر میشود میتواند نگرانی بیشتری را برای خریداران سهم به دنبال داشته باشد. بر این اساس تاکید میشود که از خرید در یک گروه با یک هسته متمرکز خودداری کنید زیرا در نهایت میتواند به زیان سنگین شما ختم شود.
در بالا اشاره شد معاملهگران را از سهام غیربنیادی نیز منع نمیشوند و با شناخت زمین بازی میتوانند در این بخش معامله کنند و برآوردی از میزان سود و زیان خود داشته باشند اما این در شرایطی است که یک هسته مرکزی برای خرید سهام وجود نداشته باشد. زمانیکه تعداد هستههای خرید افزایش مییابد میتوان امیدوار بود که حتی با سیگنال منفی احتمال فروش وجود دارد اما در سهام با یک راس و خریدهای هرمی میزان زیان میتواند به شدت افزایش یابد.
این مدل خریدها همان خریدهای گروهی است که میتواند دامی گسترده به خصوص برای معاملهگران تازهوارد به سهام باشد.