دنیای بورس: با صعود بیش از 6 هزار واحدی شاخص کل در معاملات دیروز، بازار سهام توانست بازدهی دو درصدی را در مهر ماه به ثبت برساند. در حالی که طی روزهای ماقبل فشار فروش سنگینی در بازار احساس می‌شد، چرخش معامله‌گران به سمت صف‌های خرید منجر به غافل‌گیری بسیاری از بورس‌بازان شد. سیگنال‌های متعدد از جبهه‌های مختلف وضعیت نسبتا پیچیده‌ای را پیش روی سهام قرار می‌دهد که یک به یک به آنها می‌پردازیم.
پایان کارنامه تابستانی؛ در انتظار عملکرد پاییزی: طی چند هفته اصلاح پی در پی بازار سهام، برخی تحلیل‌گران ضمن اشاره به کاهش جریان ورودی نقدینگی، توجه بورس‌بازان به عوامل بنیادی را محتمل‌تر ارزیابی کردند. همین امر باعث شد تا برخی سهام، عموما با ارزش بازار بالاتر با اقبال بهتری در مقایسه با کلیت سهام همراه شوند. نشانه آن نیز عملکرد بهتر شاخص کل بورس در روزهای اخیر در مقایسه با شاخص کل هم‌‌وزن است.
در این بین، ارائه گزارش‌های مالی نیمه نخست سال و مشاهده عملکرد مناسب در بخش مهمی از این نمادها پشتوانه نسبتا مناسبی برای جذب نقدینگی به آنها شد. با پایان یافتن مهر، مهلت قانونی ارسال این گزارش‌ها نیز تمام شد و روز گذشته حجم عظیمی از صورت‌های مالی روانه سایت کدال شد. برآورد کلی کارشناسان نشان از عملکرد مناسب سهامی دارد که اتفاقا در رونق بورس طی ماه‌های اخیر کمتر مورد توجه بورس‌بازان بوده‌اند. بنابراین، یک جبهه تحلیلی اکنون معتقد است با خروج معامله‌گران هیجانی و درس عبرتی که اصلاح‌های اخیر برای بورس‌بازان داشت، این بار نوبت این سهام برای افزایش توجه است. طرفداران این نگاه قاعدتا پس از به پایان رسیدن مهلت انتشار گزارش‌های تابستان، اکنون چشم انتظار عملکرد ماهانه شرکت‌ها در ماه مهر هستند تا تصمیم دقیق‌تری برای پرتفوهای خود بگیرند.
هجوم موج‌سازها به سهام: جبهه دوم اما معتقد است همچنان اقبال در سهم‌های غیرسودساز نیز ادامه خواهد یافت. این گروه به اخبار امیدوارکننده از موضوع افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها اشاره میکنند که عمدتا متوجه شرکت‌هایی با زیان بالا است. شاهد ادعای این دسته، سبزپوشی و حتی صف‌های خرید در نمادهای وابسته به این ماجراست. طرفداران این رویکرد بیشتر بر موج اخبار سوار هستند تا تحلیل‌هایی که به برآورد سود شرکت‌ها می‌پردازد. پس هرگونه خبری از افزایش سرمایه‌ها گرفته تا بحث‌های مربوط به مجوز ورود نقدینگی بیشتر از صندوق‌های سرمایه‌گذاری و بحث‌های حمایتی به طور جدی از سمت این بورس‌بازان مورد توجه قرار می‌گیرد.
پاشنه آشیل پولی تحلیل‌های بورس: اما موج‌سواری روی اخبار نیازمند نقدینگی قدرتمندی است که اگر نسبت به یکی، دو هفته اخیر تقویت نشود نمی‌توان چندان به آن امیدوار بود. در حوزه سهام بزرگ نیز که طرفداران تحلیلی دارد، کمبود نقدینگی مسیر را دشوار می‌کند. بنابراین، گروه سومی از تحلیل‌گران وجود دارند که معتقدند تا زمانی که قدرت پول‌های تازه در بورس احیا نشده، نمی‌توان رشدهای پایداری را حداقل در کوتاه‌مدت شاهد بود. به اعتقاد این جبهه تحلیلی، فشار فروش در سهام کوچک، گریبان‌گیر شرکت‌های بزرگ نیز خواهد شد و بازار سهام با وجود رشد دو روز گذشته به مدار نزول برمی‌گردد. فارغ از آنکه کدام گروه تحلیلی دقیق‌تر پیش‌بینی میکنند، به طور قطع ارزش معاملات این روزها اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند که البته توجه به ارزش معاملات این بار به تفکیک صنایع مختلف اهمیت بیشتری دارد. زیرا ممکن است بازار سهام بدون توجه به وضعیت عمومی به طور موضعی شاهد رشد قیمت‌ها در برخی گروه‌ها باشد.
سیگنال‌های سیاسی به سرمایه‌گذاران: در کنار رویدادهای داخلی بورس تهران، در حوزه سیاست خارجی اخبار مثبتی به گوش رسید. در یک سو، موسوی، سخنگوی وزارت خارجه کشورمان برای گفت‌وگوی دوجانبه با سعودی‌ها اعلام آمادگی کرد و سعودی‌ها نیز پیام مثبتی را در این خصوص صادر کرده‌اند که می‌تواند در مجموع به کاهش تنش‌های منطقه‌ای بیانجامد. در سمت دیگر، جهانگیری، معاون اول رییس جمهور نیز اعلام کرد پس از تصویب لوایح مرتبط با FATF توسط سران سه قوا و تایید مقام معظم رهبری، اکنون مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز باید به تصویب آن رای بدهد.
این موارد که خوش‌بینی سیاسی را به همراه دارد، احتمالا اثر کاهشی بر بازارهای سفته‌بازی از ارز و سکه گرفته تا مسکن داشته باشد. بنابراین، شانس نقدینگی برای کوچ به سمت این بازارها را کاهش می‌دهد و می‌تواند همچنان پتانسیل بورس برای جذب پول را حفظ کند. همچنین، کاهش ریسک‌های سیستماتیک غیراقتصادی بر ارزش‌گذاری بورس تهران یا به عبارتی افزایش نسبت قیمت به درآمد اثرگذار است. پس می‌تواند جبهه‌های موافق صعود سهام را فعال‌تر از گروه‌های بدبین به آینده سهام کند.
برگزیت در کما: در بازار جهانی اما مهم‌ترین رویداد شب گذشته، شکست مجدد بوریس جانسون، نخست وزیر بریتانیا از نمایندگان پارلمان بود. وی که قصد داشت لایحه برگزیت توافق‌شده با اتحادیه اروپا را تا پایان این ماه میلادی (کمتر از 10 روز دیگر) به تصویب برساند با نظر مخالف نمایندگان مواجه شد. به این ترتیب، جانسون مجبور شد به اتحادیه اروپا نامه بزند و برای تصمیم‌گیری در خصوص لایحه خروج بریتانیا از این اتحادیه مهلت سه‌ماهه بخواهد. فارغ از آنکه اروپا موافقت کند یا خیر، تحلیل‌گران معتقدند برگزیت سخت (خروج بریتانیا بدون هیچ توافقی با سایر کشورهای اروپایی) جزو گزینه‌های آینده نخواهد بود. هرچند این می‌تواند پیام مثبتی باشد، اما ادامه‌دار شدن بحث برگزیت باعث کم‌واکنشی و یا به نوعی دلسردی معامله‌گران بازار جهانی شد.
همچنین، گزارش‌های فصلی شرکت‌های بورسی در بازار جهانی تا کنون بهتر از انتظارات بوده‌اند و توانسته‌اند تا حدودی نگرانی‌های رکود و جنگ تجاری چین و آمریکا را تعدیل کنند. بنابراین، بازار کامودیتی‌ها وضعیت نسبتا باثباتی را تجربه می‌کند که به نظر می‌رسد نشان از احتیاط با ته‌مایه خوش‌بینی معامله‌گران این بازارها به تحولات اخیر است.
- رویدادهای خبری از نگاه «دنیای بورس»
الف) کلان| لیبرال‌ها در کانادا، به رهبری جاستین ترودو، نخست‌وزیر این کشور پهناور، اکثریت را از دست دادند اما کرسی‌های آنها در پارلمان به‌اندازه‌ای هست که بتواننند دولت تشکیل دهند. به گزارش روزنامه نیویورک‌تایمز، جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا روز دوشنبه پس از تحمل یک دوره کارزار زشت، انتخاباتی را پیروز شد که به یک همه‌پرسی درباره وی تبدیل شده بود. این انتخابات در کانادا به منزله نجات یا مرگ لیبرالیسم بود. پیروزی جاستین ترودو در شرایطی رقم خورده که وی نتوانسته اکثریت قابل‌توجهی به‌دست بیاورد اما به اندازه کافی کرسی در اختیار دارد که بتواند با حمایت افراد دو حزب چپ‌گرا تشکیل دولت دهد.
در همین حال نتایج تازه‌ترین نظرسنجی سی‌ان‌ان از افزایش هواداران استیضاح و برکناری دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا از قدرت حکایت دارد. همچنین مذاکرات دوجانبه ولادیمیر پوتین و رجب طیب اردوغان روسای جمهور روسیه و ترکیه، پس از ۶ ساعت و ۲۰ دقیقه پایان یافت. اردوغان دیروز برای گفتگو با پوتین به سوچی سفر کرد.
محمدجواد ظریف، برای شرکت در نشست وزرای امور خارجه کشورهای عضو جنبش غیرمتعهدها وارد جمهوری آذربایجان شد. باکو، پایتخت جمهوری آذربایجان ۲۵ و ۲۶ اکتبر (برابر ۳ و ۴ آبان ماه) میزبان هیجدهمین اجلاس سران و نخست وزیران کشورهای عضو جنبش غیرمتعهدها خواهد بود و قبل از این اجلاس، جلسه وزیران امور خارجه این کشور‌ها در روزهای اول و دوم آبان برگزار خواهد شد. در جلسه وزیران امور خارجه سند نهایی و اعلامیه مشترک اجلاس سران بازنگری و نیز برخی مسایل منطقه‌ای و بین المللی از جمله بحران‌ها و مناقشات موجود در نقاط مختلف جهان بررسی می‌شود. قبل از اجلاس وزیران امور خارجه کشورهای عضو جنبش غیرمتعهدها، نشست کارشناسان ارشد این کشورهای با هدف بررسی مقدمات اجلاس سران در روزهای 29 و 30 مهر در باکو برگزار شد. همچنین علی اکبر ولایتی، مشاور مقام رهبری انقلاب در امور بین الملل، با نماینده ویژه چین در امور خاورمیانه دیدار و در خصوص روابط دو جانبه و موضوعات منطقه‌ای گفتگو کرد. جایی‌جون، فرستاده ویژه چین در امورخاورمیانه که برای رایزنی در مورد تحولات منطقه به جمهوری اسلامی ایران سفر کرده است با محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه نیز دیدار و گفت‌وگو کرد.
در رویدادهای داخلی، امید علی پارسا، رئیس سازمان امور مالیاتی ایران تاکید کرد: طرح بخشودگی جرایم مالیاتی در صورت پرداخت اصل مالیات تا شنبه آینده تمدید شد. عصر دیروز جلسه بررسی سیاست‌های مالیاتی با حضور رئیس جمهور و وزیر اقتصاد برگزار شده بود. اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهوری هم دیروز جلسه هم اندیشی با علما و روحانیون در نهاد ریاست جمهوری برگزار کرد. معاون اول رییس جمهور می‌گوید: با توجه به تصویب لوایح FATF و CFT در جلسه سران سه قوه و تایید مقام معظم رهبری، مجمع تشخیص مصلحت نظام هر چه سریعتر این لوایح را تصویب کند. پیش‌تر عبدالرحمان فضلی، وزیرکشور هم تاکید کرده بود آیین‌نامه‌های FATF در دولت تصویب و ابلاغ شده است.
ب) صنایع| به گفته سعید سلطانی، مدیر عامل اتحادیه مرکزی دامداران براساس مصوبه ستاد تنظیم بازار از تیرماه، قیمت پایه شیر ۲ هزار و ۳۹۰ تومان در در دامداری تعیین شده که این قیمت، تاکنون هیچ افزایشی نداشته است.
دادگاه رسیدگی به اتهامات دیواندری و ۸ متهم دیگر در قالب اتهامات سابق مدیران بانکی دایر بر اخلال در نظام اقتصادی کشور دیروز برگزار شد. این جلسه همچون چهار جلسه قبلی در شعبه اول دادگاه ویژه رسیدگی به پرونده‌های مفاسد اقتصادی به ریاست قاضی موحد برگزار شد. اتهام این افراد اخلال در نظام اقتصادی کشور از طریق تشکیل و سردستگی شبکه کلاهبرداری و خیانت در امانت نسبت به وجوه بانک‌های ملت و پارسیان است.
همچنین ایرج حریریچی، معاون وزیر بهداشت در حاشیه آیین تودیع و معارفه رئیس دانشگاه علوم پزشكی کاشان گفت: ایران به مرز خود کفایی در تولید مواد اولیه دارو رسیده است.
ج) شرکت‌ها| امروز ۲۵ درصد از سهام سرمایه‌گذاری آوای نوین در فرابورس عرضه اولیه می‌شود. همچنین معامله بلوک ۵.۷۴ درصدی ملی مس با وجود حضور و درخواست یک متقاضی به دلیل دیر رسیدن ضمانت نامه‌های بانکی و لزوم رعایت مقررات به امروز موکول شد.
فرشاد مقیمی، مدیرعامل ایران خودرو در حاشیه مراسم امضای تفاهم نامه نوسازی ۱۰ هزار دستگاه تاکسی تاکید کرد: ایران خودرو آمادگی دارد تا پایان امسال روزانه ۶۰ دستگاه تاکسی به متقاضیان تحویل دهد. همچنین دو شرکت ماشین‌سازی اراک و آذرآب با شرکت مهندسی و ساختمان صنایع نفت تفاهم‌نامه کردند.
در رویداد دیگری، مدیرعامل ایرانسل مراسم سیزدهمین سالگرد آغاز به کار اپراتور دوم تلفن همراه ایران در خصوص خرید سهام های‌وب گفت: مذاکرات همچنان ادامه دارد چند اختلاف کوچک وجود دارد پس از رفع این اختلاف‌ها ایرانسل خرید خودش را نهایی خواهد کرد. همچنین شهد ایران، بین‌المللی ساروج بوشهر، سرمایه‌گذاری توسعه صنعتی ایران، بازرگانی و تولیدی مرجان‌کار تازه‌ترین وضعیت برنامه افزایش سرمایه خود را اعلام کردند.