دنیای بورس: هفته گذشته جزئیات بیشتری از تغییرات صورت گرفته در مقررات بازار پایه فرابورس منتشر و با توجه به آن، مشخص شد عمده شرکت‌های بازار پایه‌ای که با حروف «ب» و «ج» نام‌گذاری شده‌اند به بازارهایی با رنگ «زرد» و «نارنجی» منتقل شده و چند شرکت معدود هم به بازار «قرمز» خواهند رفت. بازار پایه «الف» هم که دربرگیرنده برخی شرکت‌های خاص مانند بورس، بورس‌کالا و فرابورس بود با انتقال این شرکت‌ها به بازارهای اصلی بورس و فرابورس موضوعیتی نخواهد داشت.
مهلت ۷۰روزه‌ای هم برای تهیه و تصویب جزئیات قانونی تعیین شده که اجرای عملی تغییرات مزبور را به سال آینده موکول می‌کند. به‌نظر می‌رسد هدف اصلی مسوولان بورس از این تغییرات، جلوگیری از نوسان‌های شدید در بازار پایه باشد. فعالان بازار با استقبال نسبی از این موضوع، معتقدند باید این تمرکز و زمانی که روی بازار پایه گذاشته شده روی بازار اصلی بورس و فرابورس گذاشته شود تا جذابیت آنها نسبت به بازار پایه بیشتر شود و نیازی هم به تغییرات متناوب در قوانین نباشد.
البته برخی نیز از مسوولان سازمان بورس گله کردند که به وعده‌های خود در زمینه تغییر محدودیت‌هایی مانند «حجم مبنا» و «دامنه نوسان» در بورس که یادگار سال‌های ابتدایی دهه ۸۰ است، عمل نکرده‌اند. در گزارش پیش‌‌رو به رویدادهای یک‌هفته گذشته در بازار پایه پرداخته می‌شود تا شاید کمکی هر چند اندک به علاقه‌مندان و سرمایه‌گذاران در این بازار پرریسک داده شود.
رصد هفتگی بازار پایه
چهارشنبه هفته گذشته بازار پایه «ج» میهمانی جدید اما تا حدودی آشنا داشت. صنایع تجهیزات نفت («فنفت») که دی‌ماه ۱۳۹۵ برای ورود به فرابورس معارفه شد، اما عرضه اولیه آن انجام نشد. روز چهارشنبه نماد آن باز و ۲۰ شخص حقیقی خریدار یک میلیون سهم آن در قیمت بالای ۴۰۰ تومان شدند، اما ناظر معاملات آن را تایید نکرد. کشف قیمت فنفت در روز شنبه این هفته نیز به سرانجام نرسید. صنایع تجهیزات نفت با سرمایه ۴۴ میلیارد تومانی سهامدار عمده پنج شرکت تولیدکننده تجهیزات و ماشین آلات صنایع نفت، گاز و پتروشیمی بوده و در سال مالی منتهی به ۲۹/ ۱۲/ ۱۳۹۶ برای هر سهم سود ۴۰ ریالی ساخت و ۳۵ ریال آن را تقسیم کرد. سهامداران فنفت ۵ شرکت خصوصی هستند که بیشتر آنها وابسته به شرکت‌های نفتی هستند.
«شپلی»: پلی‌اکریل ایران پس از فوت سهامدار عمده حقیقی آن در چند سال پیش دچار مشکلات شدیدی شد، طوری‌که نمایندگان مجلس و مقامات دولتی را مجبور به مداخله کرد. در ماه‌های اخیر ضمن اینکه تلاش‌های فراوانی برای بهبود وضعیت عملیاتی شرکت صورت گرفت، امیدواری سهامداران به تجدید ارزیابی دارایی‌های شرکت هم سبب رشد چند برابری قیمت سهم در بورس شد. روز شنبه پس از پایان زمان معاملات، شفاف‌سازی شرکت مبنی بر عدم تحویل گزارش کارشناسی دارایی‌ها به هیات‌مدیره، بنابر دستور مقام قضایی منتشر شد. در نامه مزبور به مهلت قانونی تا پایان سال برای افزایش سرمایه و مشکل پیش آمده اشاره شده است. البته این موضوع از چند روز قبل توسط برخی سهامداران مرتبط با شرکت، در گروه‌های تلگرامی فاش شده بود و برخی سهامداران ترجیح دادند در قیمت‌های منفی از سهم خارج شوند. نماد شپلی یکشنبه (دیروز) بازگشایی و به صف خرید رسید. پلی‌اکریل در دی‌ماه ۱۳۹۵ سرمایه خود را از حدود ۴۹ میلیارد تومان به بیش از ۳۵۰ میلیارد تومان از محل تجدید ارزیابی زمین، ساختمان، ماشین‌آلات و نرم‌افزارها رسانده بود و این بار قصد دارد از تجدید ارزیابی طبقات دیگر دارایی‌ها، افزایش سرمایه بدهد. صورت‌های مالی شپلی برای ۳۰/ ۹/ ۱۳۹۷ هم منتشر شد که فروش شرکت نسبت به سال گذشته بیش از ۸ برابر شد، اما به‌خاطر رشد هزینه‌ها تنها ۷درصد از زیان خالص کاسته شد.
«شمواد»: تولید مواد اولیه الیاف مصنوعی زیرمجموعه پلی‌اکریل است که وضعیت مشابهی را درباره افزایش سرمایه از تجدید ارزیابی پیدا کرد و نماد آن هم ساعتی پس از پایان بازار روز شنبه متوقف شد. شمواد تا پیش از حاد شدن مشکلات پلی اکریل، سودده بوده و با سرمایه حدود ۱۴ میلیارد تومانی هنوز تجدید ارزیابی نشده است. قیمت سهم شمواد که چندماه پیش به‌خاطر حراج سهم براساس حکم قضایی به کمتر از ۹۰ تومان رسیده بود، هفته گذشته قیمت بالای ۱۳۰۰ تومان را هم دید و پس از آن با زمزمه صدور دستور قضایی اخیر، در قیمت‌های منفی و صف فروش در حجم بالا معامله شد. یکشنبه نماد شمواد بازگشایی و در قیمت‌های مثبت، بیش از سه میلیون سهم معامله شد. لپیام، «گسترش صنایع پیام» چهارشنبه هفته گذشته مجمع فوق‌العاده خود را در کمتر از ۱۰ دقیقه برگزار کرد تا حسابرس جدید خود را انتخاب کند. صورت‌های سال مالی منتهی به ۳۰/ ۹/ ۱۳۹۷ شرکت هم هفته گذشته در کدال منتشر شد. البته حسابرسی سال مالی ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۷ هنوز انجام نشده و علت تغییر حسابرس هم گفته نشد اما با توجه به اینکه چند ماه قبل مجمع سالانه منتهی به ۳۰/ ۹/ ۱۳۹۵ به علت آماده نشدن صورت‌های حسابرسی شده لغو شد، می‌توان این تغییر را به آن ارتباط داد. با فعالیت حسابرس جدید می‌توان امیدوار بود مجامع ۳ سال گذشته لپیام برگزار شود تا شرکت بتواند از بازار پایه «ب» به بازار «ج» ارتقا یابد. پیام که خود قبلا از تولید‌کنندگان لوازم صوتی تصویری بود در دهه ۸۰ واگذار شد اما نتوانست به تولید ادامه دهد و در حال حاضر ماهیت سرمایه‌گذاری داشته که مهم‌ترین دارایی آن کارخانه‌های صنعتی آزمایش («لازما») است. لازما از ابتدای امسال با خبرهایی مانند انحلال کارخانه مرودشت و تغییر کاربری زمین کارخانه تهران رشد قابل توجهی داشته است.
«ومهر»: بانک مهر اقتصاد با اینکه نام بانک را برخود دارد اما به علت وقفه در روند تبدیل از موسسه اعتباری به بانک، به سامانه‌هایی مانند شتاب و پایا و ساتنا دسترسی ندارد. با وجود این محرومیت، روند سودسازی عملیاتی آن در سال‌های اخیر مناسب بوده است. تنها مشکلی که ومهر با آن روبه‌رو است و سبب عدم بازگشایی نماد آن شده، الزام بانک مرکزی برای ادغام این بانک که وابسته به یکی از نهادهای نظامی است، با برخی از بانک‌های نظامی دیگر است. ظاهرا مدیریت مهراقتصاد در برابر این تصمیم مقاومت نشان می‌دهد. روز شنبه صورت‌های مالی حسابرسی شده سال منتهی به ۲۹/ ۱۲/ ۱۳۹۶ ومهر منتشر شد که مشخص شد به ازای هر سهم ۱۱۸ ریال سود به‌دست آمده است. آگهی تشکیل مجمع در تاریخ پنج‌شنبه ۱۶/ ۱۲/ ۱۳۹۷ هم روی کدال آمده که قاعدتا باید منتظر مجوز بانک مرکزی برای آن بود. نماد این بانک با سرمایه ۱۲۰۰ میلیارد تومانی از تیرماه سال گذشته بسته است.
«تجار»: گسترش تجارت و سرمایه ایرانیان در مجمع فوق‌العاده اخیر نام خود را به واسپاری گسترش و تجارت سرمایه ایرانیان تغییر داد و در شفاف‌سازی بعد از آن گفت که قصد دارد در زمینه واسپاری (لیزینگ) لوازم خانگی برند سامسونگ ادامه فعالیت دهد. در نامه مزبور گفته شده که شرکت پیگیر افزایش سرمایه (احتمالا) ۱۰۰ درصدی از مطالبات و آورده نقدی خواهد بود تا بتواند از بازار پایه به بازار اصلی فرابورس برود. توضیحاتی هم درباره پروژه تجاری چند طبقه در مرکز تهران که طبق برنامه تا سال ۱۳۹۹ به بهره‌برداری می‌رسد در این نامه آمده است. تجار یکی از شرکت‌های اقماری ایران خودرو بود که دوسال پیش در ازای بدهی به سهامدار فعلی (که وابسته به نماینده لوازم خانگی سامسونگ در ایران است) واگذار شد.
«شسم»: تولید سموم علف‌کش که در یک سال گذشته قیمت‌های بین ۴۱۰ تومان تا بالای ۴۱۰۰ تومان را به خود دیده در شفاف‌سازی منتشر شده در کدال اعلام کرد تغییری در وضعیت مالی و عملکردی شرکت رخ نداده و این رشد قیمت احتمالا هیجان ناشی از انتقال از بازار «ج» به بازار «ب» است. جالب اینجاست که گزارش ۹ماهه شسم نشان می‌دهد که مبلغ فروش شرکت که سال گذشته یک میلیارد تومان بوده صفر شده است، درحالی‌که در مجمع سال قبل مدیران شرکت اعلام کردند قصد پس گرفتن سهم خود از بازار سموم گیاهی و کشاورزی را دارند. گزارش مجمع مزبور در سایت «دنیای بورس» قرار دارد.
«وآرین»: توسعه اقتصادی آرین همان‌گونه که پیش‌بینی می‌شد اعلام کرد بلوک ۷۱/ ۸ درصد از سهام سرمایه‌گذاری ایران را به تنها شرکت‌کننده در مزایده یعنی نیرو توان فتح فروخته که ظاهرا وابسته به سهامدار عمده وآرین است، زیرا از شرایط خریدار تهاتر وجه خرید با مطالبات سهامدار عمده وآرین بوده است. سرمایه‌گذاری سهم یاسان بهداد زیرمجموعه بانک ایران‌زمین («وزمین») سهامدار عمده «وآرین» است. وآرین از این معامله حدود ۶۱ میلیارد تومان سود شناسایی کرد و حدود ۱۲ میلیارد تومان سود سرمایه‌گذاری ایران برای سال ۱۳۹۷ هم به حسابش ثبت شد. گرچه این معامله وجه نقدی وارد شرکت نمی‌کند، اما با توجه به قابلیت نقدشوندگی سرمایه‌گذاری جدید (بلوک ۱۷ درصدی سرمایه‌گذاری نیرو) و تسویه عمده مطالبات، شرکت را در وضعیت بهتری قرار خواهد داد.