دنیای اقتصاد: جهشهای ارزی نظیر آنچه در یک سال گذشته شاهد آن بودیم، محرکی برای فعالان اقتصادی و حتی مردم عادی است که برای حفظ ارزش داراییها، ریال خود را به ارزهای خارجی تبدیل کنند؛ موضوعی که موجب میشود سیاستگذار مجبور به اتخاذ تصمیماتی برای کاهش تقاضای مستقیم ارز در بازار شود.
بانک مرکزی بعد از اجرای طرح سپرده ارزی که در آن نرخ سودهای مشخص سالانهای برای سپردههای یورویی، دلاری و درهمی تعیین کرده بود، اینک طرح جدیدی در دستور کار قرار داده است تا مشتریان بتوانند معادل نرخ روز ارز در زمان افتتاح حساب، ارز دریافت کنند و در پایان دوره یک ساله سپرده، بازپرداخت اصل و سود وجوه ارزی خود را بر اساس نرخ روز دریافت کنند.
در طرح جدید بانک مرکزی، نرخ سود سپردهگذاری سالانه برای اسعار یورو، درهم امارات و دلار به ترتیب ۳، ۲ و ۴ درصد تعیین شده و در انتها نیز مبلغی بهعنوان دستمزد عاملیت برای بانک درنظر گرفته شده است.
اما از سوی دیگر بررسی طرحهای مشابهی که در سالهای گذشته از سوی بانک مرکزی به مرحله اجرا در آمده نشان میدهد که عوامل مختلفی میتواند موجبات استقبال یا عدم استقبال از طرح را فراهم کند. بهعنوان مثال اختلاف قیمت ارز در سامانههای سنا و نیما با قیمت آن در بازار یکی از مهمترین آنهاست که ممکن است نگرانیهایی دربرداشته باشد؛ ضمن اینکه تجربه تلخ بدقولی بانک مرکزی در سال ۹۱ نیز میتواند اثرات سوئی بر اعتماد عمومی به این طرح داشته باشد. باید دید که آیا بانکها اینبار برای پوشش ریسکهای مختلف خود برای ایفای تعهدات تدبیری اندیشیدهاند یا خیر؟
باشگاه اقتصاددانان در پرونده امروز خود به بررسی ابعاد مختلف طرح سپردهگذاری ارزی ریالی پرداخته است:
- ابهام در نرخ تسعیر/ محمدرضا رضوی عراقی
- اعتبارسنجی سیاستگذار/ سجاد برخورداری
- ارزیابی سناریوهای محتمل/ علی پهلوانی