دنیای اقتصاد: پیشنهاد دونالد ترامپ برای مذاکره بدون پیششرط با ایران به واکنشهای بینالمللی گستردهای دامن زده است. با این همه عربستان تا این لحظه درباره آن سکوت کرده است. سکوتی که پرسشهای زیادی را به دنبال داشته است. در این باره سه سناریو درباره دلایل این بیموضعی مورد بررسی قرار گرفته است؛ مخالفت با پیشنهاد ترامپ، موافقت ضمنی با آن و همچنین شوکه شدن ریاض از موضع جدید ترامپ سه سناریویی هستند که مورد تحلیل قرار گرفته است:
1. مخالفت: این سناریو که عناصر دقیقتری از کنش عربستان در ارتباط با ایران را به نمایش میگذارد، مخالفت با طرح پیشنهادی ترامپ برای مذاکره با ایران، ولی رسانهای نکردن آن است. رفتاری که در طول دوران مذاکرات هستهای و حتی بعد از آن از سوی عربستان مشاهده کردیم و پس از خروج ترامپ از برجام نیز این رفتار خود را به شکل حمایت و تایید از تصمیم آمریکا نمایان کرد.
در مقطع کنونی مقامات ارشد سعودی هرگونه مذاکره با ایران چه از سوی خود و چه بهخصوص از طرف آمریکا را یک خطای بزرگ راهبردی میدانند.
2. موافقت ضمنی: پیشنهاد ترامپ برای مذاکره بدون پیششرط با رهبران ایران، حتی برای موافقان گفتوگو و عادیشدن روابط دو کشور به اندازهای بهتآور و شوکهکننده بوده که با گذشت چند روز از طرح این پیشنهاد، همچنان شاهد واکنشهای گسترده به این درخواست هستیم.
در این میان طبیعی است که عربستان سعودی بهعنوان بازیگر رقیب و مخالف سیاستهای منطقهای ایران و متحد ویژه ترامپ، در شوک قویتر و در عین حال بهتآورتری قرار داشته باشد. بهخصوص که در نزدیک به دو سال اخیر مواضع ترامپ و تیم سیاسی و امنیتی او در ارتباط با ایران معطوف به مهار، سد کردن نفوذ و حتیالمقدور تغییر رژیم بوده است.
3. شوکهشدن: سناریوی سوم اما ریشه این سکوت عربستان را ناشی از موافقت ضمنی با طرح ترامپ برای مذاکره با تهران میداند و معتقد است که علت فقدان موضع ریاض ناشی از صبر این کشور برای عملیاتی شدن این ایده است. البته موافقت ضمنی به منزله تایید این مذاکره نیست و سعودیها به شرطی حاضر به چنین معاملهای هستند که این گفتوگوها به زعم آنها بتواند موجبات تغییر رفتار ایران را فراهم بیاورد.
مشروح تحلیل «دنیای اقتصاد» را اینجا بخوانید.
در همین رابطه نیز بخوانید:
آخرین وضعیت رابطه با عربستان از زبان سخنگو
برنامه B تهران برای حفظ برجام/ تحلیل المانیتور
تسهیل تجارت با ایران دغدغه اروپا/ معاون وزیر خارجه انگلیس (گفتوگوی روزنامه ایران)