منصور محبی پورکانی/ مدیر طرح جامع آب شرکت ملی مس
شرکت مس نه تنها برای کارخانههای موجود بلکه برای طرحهای توسعهایاش که در حال اجرا و بهرهبرداری است، نیاز به آب داشته و برای تامین آب مورد نیاز این پروژهها در نقطه سر به سری قرار دارد. این شرکت علاوه بر استراتژی صرفهجویی آب در واحدهای تولیدی خود به دنبال تامین آب از روشهای دیگر است.
در همین راستا پروژه انتقال آب خلیجفارس به مرکز ایران در حال انجام است تا آب مورد نیاز این صنعت از این روش تامین شود. این پروژه عظیم شامل ۳ قطعه است که قطعه نخست از آب شیرینکن در خلیجفارس شروع میشود تا به معدن گلگهر در سیرجان برسد، قطعه دوم از گلگهر به سرچشمه است و قطعه سوم از سرچشمه به معدن چادرملو در یزد میرود. این ۳قطعه تاکنون ۴۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته و آنطور که گفته میشود قطعه یک تا پایان امسال و در نهایت تا اوایل سال آینده، قطعه دوم تا سال ۹۸ و قطعه سوم تا سال ۹۹ یا در نهایت ۱۴۰۰ به بهرهبرداری میرسد.
تامین مالی این پروژه توسط ۳شرکت گلگهر، سرچشمه و چادرملو از محل منابع داخلی شرکتها یا فاینانس تامین میشود.
کمبود آب برای طرحهای توسعهای آب مشکلساز شده و برخی طرحهای توسعهای شرکت به دلیل نبود آب درحالحاضر قابل اجرا نیستند، به این معنا که انتقال آب از خلیجفارس با اینکه گرانترین راه تامین آب است تا اندازه زیادی برای ما لازم و ضروری است.
درحالحاضر طرحهای چاه فیروزه شهر بابک، درهزار سرچشمه، درآلوی کرمان، تفت یزد و کهنگ اصفهان دارای اولویت تامین آب هستند. همچنین فاز ۳ توسعه سرچشمه و فاز ۲ توسعه میدوک نیاز مبرمی به آب دارند و در اولویتهای بعدی تامین آب قرار دارند. به همین دلیل تنها منبع قابل اتکای آب برای مجتمع مس، آب خلیجفارس است.
از آنجا که نخستین مجوز برای ساخت یک کارخانه، مجوز زیستمحیطی آن است، سازمان حفاظت محیطزیست نیز ابتدا از وزارت نیرو، بیمشکل بودن پروژه را از نظر تامین آب استعلام میکند که باید به دقت قید شود آب مورد نیاز واحد تولیدی از کجا تامین میشود.
درحالحاضر گزینههای دیگری برای تامین آب مورد نیاز طرحها وجود دارد اما پایدار نیست. با این حال در این بخش نیز مشکلاتی مثل معارضان محلی و اخذ مجوزهای لازم و تبدیل مجوزهای دیگر به مجوز آب صنعتی وجود دارد. با تامین آب پایدار برای شرکت مس افزایش تولید خواهیم داشت. این میزان افزایش میتواند حدود ۶ میلیون تن برداشت خاک برای میدوک باشد و جمع برداشت خاک معادن درهزار، چاه فیروزه و تفت نیز به میزان میدوک خواهد بود. فاز یک و ۲ سرچشمه نیز شامل حدود ۳۰ میلیون تن برداشت خاک خواهد بود.