طرحی نو در اصلاح قیمت سوخت

01:28 - 1400/01/18
مراسم چند سال یکبار اصلاح قیمت بنزین در ایران، ناشی از یک اشتباه در قیمت‌گذاری است: قیمت ثابت.

جمعی از اقتصاددانان*

اگر قیمت بنزین شناور می‌بود، یعنی روزانه بر مبنای فرمولی از قیمت بین‌المللی بنزین و نرخ دلار بازار آزاد قیمت‌گذاری می‌شد، هرچند سال یکبار نیاز به اصلاح بزرگ قیمتی نبود.

اما در اصلاح قیمت بنزین اشتباهات دیگری هم وجود داشته که لازم است به آن اشاره و پرداخته شود. از جمله کاهش ناگهانی یارانه مستتر در قیمت بنزین و همین طور لحاظ نکردن هزینه‌های زیست‌محیطی مصرف سوخت‌های فسیلی. اشتباهات مذکور فقط متوجه بنزین نبوده، بلکه شامل گازوئیل، نفت سفید، نفت کوره، سوخت جت و دیگر منابع انرژی نیز بوده، حتی برق و آب. این در حالی است که قیمت سوخت تابع چهار مولفه است: ۱) قیمت جهانی سوخت ۲) نرخ دلار ۳) هزینه تاسیسات، زمین و نیروی انسانی جایگاه و حمل‌و‌نقل تا جایگاه ۴) مالیات و عوارض محلی.

ادامه این یادداشت را با این پرسش که «چرا قیمت سوخت باید شناور باشد؟» اینجا بخوانید.

*سعید اسلامی بیدگلی: دکترای مدیریت مالی از دانشگاه شهید بهشتی
*علیرضا توکلی کاشی: مدیر سابق ابزارهای نوین مالی فرابورس ایران
*علیرضا ساعدی: دانشجوی دکترای اقتصاد در دانشگاه شهید بهشتی
*امیر کرمانی: دکترای اقتصاد از دانشگاه MIT
*امین محسنی چراغلو: عضو هیات علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران و محقق بانک جهانی
*سیدعلی مدنی‌زاده: دکترای اقتصاد از دانشگاه شیکاگو
*پویا ناظران: دکترای اقتصاد از دانشگاه ایالتی اوهایو