ولید هلالات؛ تحلیل‌گر بازار سرمایه
محمد باقر نوبخت دیروز در خصوص موضوع تجدید ارزیابی دارایی‌ها و معافیت مالیاتی آن تاکید کرد: برای سال 97 دیده‌ایم که متقاضیان افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی به منظور اصلاح ساختار مالی، معاف از مالیات باشند.
در حسابداری چون به روش بهای تمام شده ثبت‌ها صورت می‌گیرد، بنابراین اگر فرضا زمینی در سال 1360 به قیمتی خریداری شده، در صورت مالی(ترازنامه) همیشه به قیمت خرید ثبت می‌شود و حتی وقتی به سال 1396 رسیدهایم، باز هم ترازنامه قیمت‌ها را به روز رسانی نمی‌کند و همچنان به بهای تمام شده ثبت می‌شود.
تجدید ارزیابی به این معناست که یک شرکت بخشی از دارایی‌ها ثابت خود را بر اساس قیمت کارشناسی در ترازنامه به روز کند و ثبت مازاد تجدید ارزیابی را در حساب‌ها انجام دهد و پس ازان از محل مازاد تجدید ارزیابی دارایی‌ها افزایش سرمایه بدهد.
این افزایش سرمایه منجر به شفاف تر شدن ترازنامه می‌شود اما اثر مالی بر شرکت ندارد؛ به این معنا که وجه نقدی وارد شرکت نمی‌کند. بنابراین این اصلاح ساختار مالی منتج به شفاف‌تر شدن می‌شود اما بر سود و کیفیت آن اثر ندارد.
چرا بازار سهام به تجدید ارزیابی علاقه‌مند است؟
اول اینکه قیمت سهام را رقیق می‌کند و این باعث می‌شود ارزش بازار و قیمت دفتری به هم نزدیک شده و این باعث بهبود روند معاملات سهام شود.
دوم آنکه برخی دارایی‌ها که به قیمت اندکی در ترازنامه آمده حالا با قیمت بالاتری ثبت می‌شود و در واقع عیار دارایی‌های شرکت به نمایش در می‌آید.
- نکته اینجاست که تمامی دارایی‌ها به روز نمی‌شوند بلکه تنها دارایی‌ها استهلاک ناپذیر تجدید ارزیابی می‌شود. در صورتی که قرار باشد مثلا تجهیزات کارخانه هم تجدید ارزیابی شود، رقم هزینه استهلاک سالانه را بالا برده و منجر به کاهش سود حسابداری می‌شود، بنابراین نه سازمان مالیات و نه سهامداران به این مدل افزایش سرمایه تمایل ندارند.
چه شرکت‌ها یا گروه‌هایی مستعد چنین افزایش سرمایه‌ای هستند؟
ایران خودرو در سال 94-95 به دلیل محدودیت زمانی افزایش سرمایه نداد. بانک ملت هم به دلیل شرایط خاص آن زمان گروه بانکی اساسا وارد چنین فضایی نشد تا افزایش سرمایه دهد. تک نمادهای زیادی هم بودند که قصد افزایش داشتند که چنین مجالی نیافتند لذا بازار از این ناحیه قطعا روزهای بهتری خواهد داشت.
در همین رابطه بخوانید: سرانجام معافیت مالیاتی تجدید ارزیابی