همچنان انتظار برای انتشار صورت‌های مالی شرکت‌های پالایشی وجود دارد. در این خصوص علت اصلی عدم انتشار صورت‌های مالی شرکت‌های پالایشی ابهامات در نحوه محاسبه نرخ نفت و همچنین محصولات اصلی شرکت به خصوص نفت‌کوره صادراتی عنوان می‌شود. در انتظار انتشار صورت‌های مالی این شرکت‌ها، نوسانات قیمت نفت نیز توجه فعالان بازار را به خود جلب کرده است. در یک دیدگاه نسبتا درست به اثر قیمت نفت بر سودآوری شرکت‌های پالایشی، سطوح بالای قیمت نفت در حاشیه سود ثابت می‌تواند رشد مبالغ سود ناخالص را به دنبال داشته باشد. در نتیجه سودآوری شرکت‌های پالایشی نیز از این موضوع اثر مثبت می‌پذیرد. از سوی دیگر در قیمت‌های پایین نفت، قیمت محصولات نیز افت می‌کند در نتیجه با حاشیه سود ثابت مبالغ سود ناخالص کاهش می‌یابد. به این ترتیب اثر قیمت نفت بر سودآوری شرکت‌های پالایشی کاملا محسوس است.
اما نکته‌ای که بعضا بازار نسبت به آن بی‌توجه است فرض حاشیه سود ثابت برای فروش شرکت‌های پالایشی است. نرخ خرید مواد اولیه و فروش محصولات یکی از مهم‌ترین عواملی است که در تغییرات حاشیه سود ناویژه اثرگذار خواهد بود. کاهش حاشیه سود میان محصولات و نفت در روند صعودی قیمت نفت یا از سوی دیگر افزایش حاشیه سود در مسیر نزولی قیمت نفت از مواردی است که باید بازار با دقت بیشتری آن‌ها را دنبال کند.
با این حال تمامی توضیحات بالا در شرایط نرخ‌گذاری آزاد بازار قابل اعتماد است. در کشور ما نرخ‌گذاری نفت و محصولات اصلی شرکت‌های پالایشی، برعهده شرکت ملی نفت و پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی است. «دنیای بورس» در تحلیل‌های پیشین به نبود قوانین مشخص برای نرخ‌گذاری اشاره کرده است. بر این اساس تخفیف بسیار اندک در قیمت نفت می‌تواند سودآوری این شرکت‌ها به طور قابل توجهی ارتقا دهد. از سوی دیگر اعلام نرخ محصولات با نرخ‌های کمتر از انتظارات می‌تواند این شرکت‌ها را تا حاشیه زیان پیش ببرد.
در شرایط کنونی نیز در رکود معاملاتی بازار قیمت سهام شرکت‌های پالایشی افت شدیدی را تجربه کرده‌اند. «شبندر» در قیمت‌های کمتر از 500 تومان معامله می‌شود، هر سهم «شپنا» نیز در قیمت 290 تومان معامله می‌شود. «شتران» با تقاضای بهتری در معاملات امروز مواجه شده و در قیمت‌های 239 تومان در لحظه تنظیم این گزارش معامله می‌شود. در اواخر اردیبهشت «شبندر» در مرز 600 تومان، «شتران» در قیمت 270 تومان و «شپنا» در قیمت 330 تومان معامله می‌شد.
آینده قیمتی سهام پالایشی
در این شرایط و نزول شدید قیمت‌ها احتمالا تقاضا و حمایت از قیمت‌های پالایشی شدت بگیرد. در صورتی‌که صورت‌های مالی شرکت‌های پالایشی با عنایت شرکت ملی پالایش و پخش همراه باشد احتمالا بار دیگر فضا برای جولان نقدینگی در این نمادها وجود خواهد داشت. البته در خصوص محقق شدن سودهای بالا برای شرکت‌های پالایشی نیز در گزارش‌های پیشین اشاره شد که احتمالا سودهای احتمالی این شرکت‌ها در مجامع تقسیم نمی‌شوند و عمده آن (شاید تا 70 درصد سود خالص) برای طرح‌های نوسازی شرکت‌های پالایشی کنار گذاشته شود. باید توجه داشت که این طرح‌ها با فاینانس‌های خارجی با مبالغ بسیار بالا انجام می‌شود که در نتیجه هزینه‌های مالی سنگینی را برای این شرکت‌ها در سال‌های آتی به همراه خواهد داشت.