دنیای بورس: جریان نقدینگی در بازار سهام سرسامآور است. امروز ارزش معاملات خرد بورس یک رکورد تاریخی دیگر از خود بر جای گذاشت و با ثبت رقم خیرهکننده 3818 میلیارد تومان حاکی از فاصله 200 میلیارد تومانی این متغیر با سقف قبلی است. بررسی خالص تغییر مالکیت
روزانه 112 میلیارد تومانی از حقوقی به حقیقی و عدم ریزش بزرگ در شاخص کل علیرغم برتری محسوس عرضه بر تقاضا نشانی از خروج سرمایههای خرد نمیدهد. از طرفی افزایش تکاپوی سرمایهگذاران بورسی در همین بستر برای تغییر ترکیب سبدهای بورسی با جابجاییهای فراوان به چشم میآید. عدم تمرکز ویژه معاملات در نمادهای خاص نیز حاکی از برطرف شدن جریان غالب فکری و تحلیلی در بین اهالی بازار است. قدرت پول با گمانهزنیهای متفاوت در چنین بازاری با کمرنگ دیدن ریسک خروج سرمایههای ورودی، انتظار آرایش جدید نقدینگی را به وجود میآورد. ترکیب نقدینگیای که رفته رفته خود را در روند قیمتهای آینده سهام نشان میدهد و نمادها و صنایع برتر را متمایز خواهد کرد. اما تا برقراری چنین وضعیتی دست به دست شدن سهام و اصلاح تدریجی رشدهای پرشتاب شاخص یک امر ضروری و مفید برای بورس به شمار میآید.
رفتار معکوس شاخص کل و هموزن
از 319 نماد فعال بورس تهران در روز جاری، قیمت پایانی 186 نماد مثبت و 133 نماد منفی بود. نگاهی به 164 نماد با آخرین قیمت مثبت و 154 نماد با آخرین قیمت مثبت نشان دهنده میل بیشتر به فروش در معاملات روزانه میدهد و امکان تداوم چنین روندی را در روزهای آینده بیشتر میکند. از سوی دیگر کاهش ارزش صفهای خرید در بورس تهران و رسیدن مجموع پولهای پارک شده برای تقاضا به رقم 224 میلیارد تومان از کاهش هیجانهای سرمایهگذاران خبر میدهد. لازم به ذکر است نمادهایی که در پایان معاملات روزانه تعداد 90 نماد با صف خرید همراه بودند و 29 نماد نیز صف فروش به ارزش 89 میلیارد تومان داشتند.
شاخص کل بورس در حالی ریزش نزدیک به یک درصدی را تجربه کرد که شاخص کل هممزن با رشد بیش از یک درصدی مسیر کاملا متفاوتی را طی میکند. یکی از مهمترین عوامل موثر بر چنین وضعیتی، انتشار گزارشهای عملکرد 9ماهه شرکتهای بورسی و سودسازی کمتر از انتظار پاییز در سطح وسیعی از نمادهای تولیدیست. امری که بسیاری از شرکتهای بزرگ به آن واکنش منطقی دادند اما از آنجایی که اکثر قریب به اتفاق نمادهای کوچک و متوسط بورس تهران تحت تاثیر قدرت نقدینگی و پمپاژ پول داغ روندهای پرشتابی را پشت سر گذاشتهاند و از محدودههای ارزشگذاری خارج شدهاند، انتشار گزارشهای عملکردی دور از انتظار تاثیر قابل توجهی بر رفتار قیمتی آنها نداشت. در نهایت باید به این نکته توجه داشت که تمام شرکتهای بورسی براساس معیار سودآوری رشدهای قیمتی خود را تجربه نکردهاند و هجوم نقدینگی به تالار شیشهای کماکان مهمترین عامل تعیین روند قیمتها در بورس به شمار میآید. از طرفی پس از بازگشت سرمایههای فراری تحت تاثیر ریسکهای سیستماتیک قبلی و رشد بیش از 15.8 درصدی نماگر اصلی بورس در هشت روز کاری، ریزش و استراحت لازم برای شاخص کل نیازمند بهانه بود که این بهانه در قالب توجه به گزارشهای 9ماهه فراهم شد.
شوک 9ماههها به بازار
گزارشهای عملکرد شرکتها تا پایان آذرماه در حال تکمیل شدن است. در این گزارشها رشد محسوس هزینهها که عمدتا مربوط به هزینههای عملیاتی شرکتها میشود کاملا به چشم میآید و بخش مهمی از سودآوری شرکتها را تحت تاثیر قرار داده است. این اتفاق برای شرکتهای تولیدی و به طور خاص در گروههای فلزات اساسی و شیمیایی کاملا خودنمایی میکند. نکته مهم در خصوص زنجیره فولادی، نرخ دلار ثبت شده برای فروش محصولات است که پایینتر از 10 هزار تومان را نشانه گرفته از طرفی افزایش قیمت قیمت محصولات بالادستی نظیر کنسانتره و گندله با رشد ضرایب قیمتگذاری شده توسط وزارت صمت و همچنین کاهش معنادار قیمتهای جهانی محصولات نهایی فولادی در پاییز تحت تاثیر ترس از رکود فراگیر در اقتصاد جهانی و کاهش تقاضای چین همه و همه دست به دست هم دادهاست تا فولادسازان عملکرد مناسبی براساس انتظارات اهالی بازار در پاییز نداشته باشند. اما امروز نرخ دلار نیمایی از مرز 12 هزار تومان عبور کرد و رفته رفته به نرخ دلار صرافی ملی نزدیک میشود. از سوی دیگر قیمت جهانی فلزات اساسی نظیر روی و مس در حال افزایش است. بهبود چشمانداز اقتصاد جهانی با توجه به امضای فاز اول توافق تجاری آمریکا و چین، قبل از وقوع این رخداد با اهمیت تاثیر خود را بر رشد قیمت محصولات زنجیره فولادی گذاشته است به طوریکه در دیماه شاهد رشد قیمت منطقهای CIS و حوزه خلیج فارس مقاطع فولادی بودیم که اثر محسوسی بر رشد قیمت پایه عرضه این محصولات در بورس کالا داشته است. افزایش تقاضا در بورس کالا با توجه به انتظارات تورمی شکل گرفته در میان فعالان اقتصادی نیز به حجم بالاتر فروش در این بستر کمک کردهاست که آثار آن را در معاملات هفتههای اخیر در رینگ صنعتی بورس کالا به طور واضحی میتوان دید. از سوی دیگر شوک هزینههای فروش نیز در سه ماه پایانی سال گرفته شده و احتمال رشد مجدد هزینهها (علیالخصوص در سرفصل هزینههای عملیاتی) کم است. بنابراین هرچند انتظار پرواز سودآوری بدون رشد معنادار قیمتهای جهانی وجود ندارد اما پیشبینی میشود روند نزولی سودآوری شرکتهای زنجیره فولادی در پاییز پایینترین سطح خود را تجربه کرده باشد و زمستان را با رشد سودآوری شرکتها پشت سر بگذاریم. از طرفی گزارشهای عملکرد شرکتهای تولیدی بروسی در دیماه به عنوان معیاری برای تعیین روند تولید و فروش و نرخها ضروریست. این گزارشها نیز از امروز روی سامانه کدال قرار خواهد گرفت و احتمالا تا روز شنبه هفته آینده بخش خوبی از شرکتهای بزرگ بورسی گزارش عملکرد دیماه خود را به سهامداران ارائه خواهند کرد که میتواند ترمز بدبینی سرمایهگذاران بورسی را تا حد زیادی بکشد.