دنیای بورس | موضوع مالیات بر سود سهام از چند سال پیش مطرح بود و حتی در پیش نویس لایحه قبلی دولت این موضوع گنجانده شود بود اما با اصلاح آن منتفی در همان زمان منتفی اعلام شد. در پیش نویس لایحه مالیات و معافیت های مالیاتی که قرار است پس از نهایی شدن در دولت به مجلس رود، موضوع مالیات از سهام و سرمایه گذاری در بورس منتفی شده اما حالا برخی شایعه فشار مجلس برای اخذ مالیات از سهام را مطرح کرده اند. برخی نمایندگان این موضوع را شایعه میدانند و دولت هم تاکید دارد در پیش نویس لایحه این موضوع مطرح نیست. باید منتظر ماند که پس از لایحه نهایی به مجلس چه اتفاقی بر سر تصویب و اصلاح آن در مجلس می افتد.
نماینده مجلس: مالیات از سهام مربوط به پیش نویس لایحه بود و منتفی شد
نماینده مجلس گفت: دریافت مالیات از سهام که در پیش نویس لایحه بوده ، منتفی شده و اولویت کمیسیون اقتصادی ، مالیات از املاک و مستغلات بود و حتی بازار خودرو در دستور کار نیست.
محمدرضا پورابراهیمی با اشاره به سابقه طرح مالیات بر عایدی سرمایه در مجلس و مخالفت عباس آخوندی وزیر وقت راه و دولت، گفت: این لایحه در مجلس دهم در دستور کار کمیسیون اقتصادی قرار گرفت و کلیات آن در سال 97 تصویب شد اما دولت اعلام کرد برنامه جامع تری دارد. دیروز هم وزیر اقتصاد اعلام کرد این طرح بزودی به مجلس ارایه می شود.
وی ادامه داد: در این میان طرحی برای دریافت مالیات از خانه های خالی و... هم آماده وصول شده که بزودی در کمیسیون اقتصادی مجلس بررسی می شود اما سهام و سپرده بانکی ، مشمول آن نیستند . چرا که با توجه به پرداخت مالیات 25 درصدی شرکت ها ، نباید مالیات دیگری پرداخت شود . از سوی دیگر تمام هدف این است که از فعالیت های سوداگرانه ، جلوگیری شود.
این نماینده مجلس افزود: مسیر بازار سرمایه ، جذب نقدینگی و ایجاد سرمایه گذاری مولد در اقتصاد بوده که هیچ شکی هم در آن نیست . بنابراین موضوع دریافت مالیات از سهام و سود ناشی سرمایه گذاری در بورس که در پیش نویس بوده ، منتفی است و باید مشوق های در نظر گرفت تا شرکت ها به جای تقسیم سود ، سراغ افزایش سرمایه بروند .
پورابراهیمی با اشاره به اینکه بورس ، فرصت طلایی بی نظیری را برای اقتصاد ایران فراهم کرده و دولت باید از این فرصت استفاده کند ، تاکید کرد: بنابراین نه تنها نمایندگان مجلس برنامه ای برای دریافت مالیات از سهام ندارند بلکه باید زمینه های تقویت بازار سرمایه را فراهم کرد. اولویت کمیسیون اقتصادی مجلس هم مالیات از املاک و مستغلات بوده و حتی بازار خودرو در دستور کار و اولویت نیست .
به گفته وی ، نگرانی برخی از افزایش شاخص بورس و فاصله زیاد تعدادی از سهام از ارزش ذاتی ، مصداقی ندارد. چرا که وضعیت شرکت های بزرگ هنوز مناسب است و مراقب شرکت هایی بود که فاصله زیادی با ارزش واقعی ایجاد کرده اند .
دولت: لایحه مالیات شامل سود سهام و بورس نیست
رییس کل سازمان امور مالیاتی گفت: لایحه مالیات عایدی سرمایه شامل سود سهام و ناشی از سرمایه گذاری در بورس نیست. امیدعلی پارسا با اعلام اینکه لایحه مالیات مستقیم بر خودروها و املاک لوکس و گران قیمت به دولت رفته به ایرنا گفت: افزایش مالیات سهامداران و سهام شرکتهای بورس در قالب هیچ طرحی در دستور کار نیست و اخذ مالیات از عایدی سرمایه شامل سود سهام و ناشی از سرمایه گذاری در بورس نمیشود. وی افزود: حتی اخذ مالیات از سود سپرده های بانکی مطرح نیست . زیرا مضرات اجرای آن از مزایا بیشتر است.
مخالفت عضو هیات رئیسه مجلس با دریافت مالیات از سهام
عضو هیات رئیسه مجلس با طرح برخی نمایندگان مبنی بر دریافت مالیات از سهام به دو دلیل آثار منفی بر اقتصاد و مغایرت با سیاست های کلی نظام مخالفت کرد و گفت: دولت از بورس درآمد مناسبی دارد. علی کریمی فیروزجایی در واکنش به طرح حاشیه ساز برخی نمایندگان مجلس و مربوط به لایحه مالیات بر عایدی سرمایه و دریافت پلکانی مالیات از سهام ( از 20 تا 5 درصد و برای کمتر از 6 ماه تا بیش از دو سال ) به تسنیم گفت: اخذ مالیات دوباره از سهام ، آثار زیانبار اقتصادی دارد و خلاف سیاست های کلی نظام است.
وی افزود: ارائه مشوق های لازم برای سرمایه گذاری در بازار سرمایه ، ضرورت دارد و دولت می تواند با فراهم آوردن بستری مطمین در بازار سرمایه ، رونق تولید و افزایش بازدهی فعالیت های اقتصادی را تضمین کند.
این نماینده با تاکید بر عزم جدی مجلس یازدهم برای رونق تولید و رشد فعالیت های اقتصادی ، ادامه داد: طرح اخذ مالیات بر عایدی سرمایه با هدف کنترل روند سوداگری در بازار ملک و خودرو و همچنین طرح یکپارچه سازی داده های دستگاه های حمایتی برای تفکیک کد ملی ایرانیان بزودی در مجلس بررسی و تصویب خواهد شد.
کریمی فیروزجایی ارزش روز بازار سهام را بیش از 5 هزار هزار میلیارد تومان اعلام و خاطر نشان کرد: با اجازه رهبر معظم انقلاب برای تعیین ابزارهای مالی جدید، فعالیت بازار سرمایه بعنوان سیاست راهبردی اصل 44 قانون اساسی شناخته شد. همچنین با فراهم سازی امکان خرید و فروش سهام عدالت ، تعداد دارندگان کد بورسی از مرز 60 میلیون نفر فراتر رفت.
وی ادامه داد: هم اکنون از محل بورس، فروش سهام و اخذ مالیات نیم درصدی بر سهام ، درآمد مناسبی نصیب کشور می شود و سیاستها نباید به التهاب آفرینی در این عرصه منجر شود.
بورس در تور مالیات؟
دنیایاقتصاد نیز در گزارشی نوشت: جمعی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی در حالی طرح اخذ مالیات بر عایدی سرمایه را برای بررسی در جلسه علنی مجلس، تقدیم هیاترئیسه کردند که گمانهزنیها خبر از اضافه شدن بازار سرمایه به لیست بازارهایی است که مشمول این طرح خواهند شد. گرچه در یکی از کانالهای فعال بورسی تصویری از نوشته وزیر اقتصاد مبنی بر اینکه فعلا برنامهای بر مالیات بر عایدی سرمایه بورسی نداریم منتشر شد، اما صحت و سقم این خبر هنوز مشخص نیست. به گفته زنگنه، نماینده مجلس یازدهم: این طرح پیشنهاد برخی نمایندگان است و هنوز وارد جزئیات آن نشدهایم.
بر اساس این گمانهزنی، سهامداران بابت فروش سهام خود باید بین ۵ تا ۲۰ درصد مالیات پرداخت کنند که این مالیات متفاوت از کارمزدی است که اکنون پرداخت میشود. کارشناسان بر این باورند که طرح اخذ مالیات بر عایدی سرمایه برای بازارهای غیرمولدی چون مسکن و خودرو عالی است، اما برای بازار سرمایه که از ارکان تامین مالی در اقتصاد و ابزاری کارآمد برای تامین مالی بنگاههای کوچک، متوسط و بزرگ است، آن هم در شرایط کنونی که نقدینگی سرگردان به سمت بورس هدایت شده، میتواند موجبات خروج سرمایه را از این بازار فراهم کند.
طرح قانون مالیات بر عایدی سرمایه با هدف حمایت از تولید و سرمایهگذاری مولد، کاهش نوسانات بازارهای دارایی از جمله خودرو، مسکن، طلا و ارز و همچنین جلوگیری از افزایش قیمت ناگهانی این بازارها، پیشنهاد میشود. اعمال این مالیات موجب خواهد شد انگیزه سوداگری در بازارهای دارایی کاهش یافته و در نتیجه منجر به جلوگیری از افزایش نامتعارف قیمت در این بازارها خواهد شد.
با خروج سوداگران از این بازارها، متقاضیان واقعی این داراییها، از جمله اقشار با درآمدهای متوسط و پایین، راحتتر خواهند توانست خودرو و مسکن که از جمله داراییهای ضروری خانوار محسوب میشود را خریداری کنند. همچنین افرادی که در اثر سوداگری در این بازارها، از افزایش قیمت این داراییها منتفع شدهاند، مکلف خواهند شد بخشی از سود خود را بهعنوان مالیات به دولت پرداخت کنند تا به نفع عموم مردم هزینه شود.
مالیات از عرضه اولیه؟
محسن زنگنه، نماینده تربت حیدریه در مجلس یازدهم با بیان اینکه طرح مالیات بر عایدی سرمایه هنوز اعلام وصول نشده و مراحل ابتدایی خود را طی میکند، میگوید: اگر قرار باشد مالیات بر بورس هم در این طرح گنجانده شود این مالیات نباید بر عرضه اولیه باشد تا بازار سهام از رونق نیفتد.
او در پاسخ به این سوال «دنیایاقتصاد» که آیا مالیات بر معاملات سهام نیز در طرح مالیات بر عایدی سرمایه گنجانده خواهد شد، میگوید: طرحی که فعلا به هیات رئیسه مجلس تقدیم و خبر آن رسانهای شده یک پیشطرح اولیه است. جزئیات آن هم پیشنهاد برخی نمایندگان است و هنوز وارد بحث درباره آن نشدهایم.
زنگنه میافزاید: تا این جای کار بحث بر سر مالیات بر املاک، داراییهای منقول و غیرمنقول و سکه است که پیشنهاد شده چطور بر معاملات آنها مالیات تعلق گیرد. بنابراین فعلا بحثی بر سر بستن مالیات بر سهام نیست. باید منتظر اعلام وصول طرح و ارجاع آن به کمیسیون مربوطه بود.
نماینده تربت حیدریه توضیح میدهد: درباره بستن مالیات بر بورس دو نظر وجود دارد؛ یک عده معتقدند اگر مالیات بر سهام ببندیم رونق بازار کم شود و نقدینگی به سمت بقیه بازارها میرود. در مقابل برخی معتقدند کسانی که در بورس فعالیت میکنند و از طریق سفتهبازی سودهای کلان به دست میآوردند باید مالیات آن را پرداخت کنند.
زنگنه درباره نظر خود نسبت به بستن مالیات بر بورس میگوید: ما در عرصه عرضه اولیه نباید مالیات داشته باشیم چون باید بورس رونق خود را داشته باشد. اما باید برای کسانی که از طریق سفتهبازی سودهای کلان به دست میآوردند مالیات وضع کرد؛ مانند کسی که یک ماشین میخرد با کسی که در روز چند ماشین معامله میکند. کسی که در یک روز چند ماشین معامله میکند باید مالیات آن را پرداخت کند. در بازار سهام نیز وضع به همین منوال است.
این نماینده مجلس یازدهم معتقد است در صورت وضع مالیات بر بورس سفتهبازی کاهش مییابد و نقدینگی نیز کنترل میشود.
اثرپذیری بورس از مالیات
حمید میرمعینی، کارشناس بازار سرمایه اما در واکنش به احتمال وضع مالیات بر عایدی بازار سرمایه میگوید: در صورت تصویب چنین قانونی بازار سرمایه به شدت آسیب میبیند و مردم قید سرمایهگذاری در این بازار را میزنند.
او در گفتوگو با «دنیایاقتصاد» یادآور میشود: قبلا هم چنین بحثی مطرح شده بود که بر عایدی بازار سرمایه مالیات وضع شود اما با اقبال مواجه نشد و رد شد. میرمعینی با تاکید بر اینکه بهطور منطقی نباید مالیاتی بر عایدی بازار سرمایه وضع شود، اضافه میکند: اگر این اتفاق بیفتد آثار بسیار مخربی بر بازار سهام خواهد داشت چرا که بسیاری از سرمایهگذاران به دلیل جذابیت این بازار نقدینگی خود را وارد آن کردهاند و احتمالا با تصویب این طرح و قانونی شدن آن، پا پس میکشند و قید سرمایهگذاری در بازار سرمایه را میزنند. این کارشناس بازار سرمایه تاکید میکند: با وضع مالیات بر عایدی بازار سرمایه یکی از جذابیتهای این بازار از بین میرود و اثر نامطلوب آن گریبانگیر بازار خواهد شد.
میرمعینی معتقد است: وضع مالیات بر بازار سرمایه اتفاق نمیافتد مگر آنکه قرار باشد دعوای جناحی روی دهد و مجلس خود را رودرروی دولت قرار دهد. او با انتقاد از این طرح یادآور میشود: اکنون بازار سرمایه محل مناسبی برای نقد کردن بخشی از سهام عدالت اقشار ضعیف و آسیبدیده از تورم شده است که با فروش بخشی از سهام خود بتوانند بخشی از قدرت خرید از دست رفته خود را بازگردانند بنابراین وضع مالیات در این بازار اصلا منطقی به نظر میرسد.
میرمعینی با یادآوری نظر مساعد حاکمیت و دولت بر بازار سرمایه میگوید: دولت و در کل حاکمیت اکنون نظر مثبتی به ورود نقدینگی مردم به بازار سرمایه دارد و سیاستهای تشویقی آنان در این جهت است بنابراین به نظر نمیرسد طرح وضع مالیات بر عایدی بازار سرمایه در مجلس تصویب شود.
احتمال شوک خروج نقدینگی
پیمان حدادی، کارشناس بازار سرمایه در این باره معتقد است: طرح مالیات عایدی بر سرمایه برای کالاهای غیرمولد مثل خودرو و مسکن طرح بسیار خوبی است اما برای بازار سرمایه که منجر به خروج سرمایه از بورس میشود اصلا مناسب نیست. این طرح تحت عنوان «طرح مالیات عایدی بر سرمایه» توسط تعدادی از نمایندههای مجلس تهیه و به هیات رئیسه تقدیم شده است. در این طرح این موضوع مطرح شده که سهامداران بابت فروش سهام خود بین ۵ تا ۲۰ درصد مالیات باید پرداخت کنند که این مالیات متفاوت از کارمزدی است که تاکنون پرداخت میشده است.
او افزود: در ماههای گذشته شاهد خروج نقدینگی از بازارهایی چون خودرو، طلا و ارز و ورود آن به بازار سرمایه بودیم و اگر قرار باشد که مالیات بر معامله سهام دریافت شود مجددا نقدینگی از بورس به سمت این بازارها خواهد رفت. حدادی ادامه داد: البته این طرح باید ابتدا به کمیسیون اقتصادی برود و ممکن است در این کمیسیون دچار تغییر شود و پس از آن در صحن علنی مجلس مورد رسیدگی قرار گیرد که این پروسه چند ماه طول خواهد کشید.
به گفته این کارشناس بازار سرمایه، شایعه اضافه شدن بازار سرمایه به لیست بازارهایی که قرار است مالیات بر عایدی سرمایه پرداخت کنند، روزگذشته تاثیر منفی روی بورس گذاشت و گرچه این تاثیر کوتاهمدت است اما در صورتی که خیر تایید شود تاثیر طولانیمدت بر معاملات سهام خواهد گذاشت. سیاستگذاران این طرح این نکته را باید در نظر بگیرند که پولهای سرگردانی که در بازارهای دیگر مانند طلا و سکه و ارز و حتی خودرو در جریان بود به بازار سرمایه آمده و با چنین اقداماتی ممکن است مجددا به بازارهای موازی حرکت کند. هر چند که پیشبینی میشود مقامات دولتی این خبر را تکذیب کنند.