همزمان پس از آغاز بازسازیها در عراق امیدواریها به حضور سیمان ایرانی در این کشور پررنگتر شد اما این امید چندان رنگ واقعیت به خود نگرفت و محدودیتها بر سر صادرات سیمان ایرانی به کشور همسایه بیشتر شد. دولت عراق با استدلال اینکه به دنبال حمایت از تولید داخل است، تعرفههای بالایی روی سیمان ایرانی اعمال کرد و متناسب با آن صادرکننده ایرانی به دلیل تعرفههای بالا و نداشتن صرفه اقتصادی در یکسال اخیر از خیر صادرت گذشت و عطای آن را به لقایش بخشید. البته در این برهه زمانی یکساله صادرات کلینکر ماده اولیه سیمان صورت گرفته اما همچنان محدودیتها بر سر صادرات سیمان ایرانی وجود داشته است.
فعالان سیمانی با تاکید اینکه تعرفههای بالا مانع مهمی در صادرات سیمان بوده اما همچنان نسبت به رایزنیها دولت و دیپلماسی تجاری امیدوارند. از دید آنان برداشتن تعرفههای بالا از سوی دولت عراق با دیپلماسی تجاری و رایزنیهای سیاسی مقامهای دو طرف قابل حل است اما به نظر فعلا نتیجهای در این خصوص حاصل نشده است. در یکماه اخیر انجمن صنفی کارفرمایان سیمان از تداوم و افزایش رفتوآمدهای مقامهای دو کشور برای رفع مشکل سیمانیها خبر داده است اما سازمان توسعه تجارت چند روز گذشته از احتمال اعمال سختگیریهای بیشتر دولت عراق خبر داده بود.
متناسب با فضای موجود، حال برخی گفتهها که فعلا تنها در حد خبر است نمایانگر گشایش جدیدی بر سر صادرات سیمان ایرانی به کشور همسایه است. عبدالرضا شیخان؛ دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان در گفتوگو با «فارس» تاکید دارد: در خصوص محدودیتها و سختگیریهای بر سر صادرات سیمان ایران به عراق رایزنیهای موفقیتآمیزی شده است. با این اوصاف وی از احداث یک کارخانه 500 هزار تنی سیمان در عراق خبر میدهد. کلینکر لازم برای تولید سیمان در این کارخانه از ایران منتقل و تجهیزات و آسیاب کارخانه نیز توسط مهندسان ایرانی ساخته و نصب میشود. برآوردها نشان میدهد در صورت صدور مجوزهای لازم، نصب و ساخت این کارخانه حدود ۱۸ ماه زمان نیاز دارد.
البته ۸۰ درصد صادرات سیمان ایران به عراق توسط ۴ هلدینگ انجام میشود و این هلدینگها به گفته شیخان برای افزایش قیمت سیمان صادراتی به عراق توافق کردند تا از این طریق قیمت هر تن سیمان حداقل ۵ دلار افزایش یابد. در حال حاضر هر تن سیمان ایران به طور متوسط با قیمت ۵۰ دلار به عراق صادر میشود که البته این صادرات بیشتر به صورت ریالی انجام میشود.
از دید فعالان سیمانی در صورتی که قیمت سیمان صادراتی به عراق افزایش نیابد، این ۴ هلدینگ صادرات خود را به عراق قطع خواهند کرد که در این صورت نیز امکان عرضه این سیمان در داخل کشور وجود دارد. در حال حاضر سالانه ۷٫۵ تا ۸ میلیون تن سیمان از ایران به عراق صادر میشود که این رقم در ۳ ماهه اول امسال به حدود 3.5 میلیون تن رسید.